Fotograficzna Publikacja Roku 2024, wernisaże, premiery książkowe i koncerty. Trwa pierwszy weekend Fotofestiwalu
W czwartek rozpoczęła się 23 edycja Międzynarodowego Festiwalu Fotografii. Do Łodzi przyjechali miłośnicy artyści i widzowie z całego świata. Wystawy można oglądać do 23 czerwca. Tradycyjnie już – otwarcie Fotofestiwalu to jednocześnie ogłoszenie wyników konkursu na Fotograficzną Publikację Roku 2024. Nagrodę główną w tym roku wręczono twórcom Antologia spojrzeń. Getto warszawskie – fotografie i filmy.
Spośród 56 publikacji zgłoszonych do konkursu jury w składzie: Idalia Smyczyńska, Nicolas Grospierre, Olga Drenda, Aleksandra Żalińska, Artur Pławski oraz Franek Ammer i Paweł Rubkiewicz wyłoniło 22 pozycje, czyli „szortlistę”, z której wszystkie książki można oglądać na wystawie w centrum festiwalowym Fotofestiwalu do 23 czerwca.
Nagroda główna: Nagroda imienia Krzyśka Makowskiego i tytuł Fotograficznej Publikacji Roku 2024 otrzymuje publikacja:
Antologia spojrzeń. Getto warszawskie – fotografie i filmy
koncepcja, wybór i opracowanie: Anna Duńczyk-Szulc, Agnieszka Kajczyk
redakcja: Aleksandra Kędziorek, Anna Jaroszuk
projekt: Ania Nałęcka-Milach
wydawca: Muzeum Warszawy
współwydawca: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
Nagradzamy tę publikację za jej rozmach i encyklopedyczny, pełny i szczegółowy zapis, za podsumowanie stanu badań i stworzenie bazy dla przyszłych dociekań, zarówno naukowych, jak i prywatnych. Ta monumentalna książka powstawała przez lata ciężkiej pracy. Jej projekt jest niezwykle wyważony. „Antologia spojrzeń” powinna zostać lekturą obowiązkową – czytamy w uzasadnieniu werdyktu jury.
Na wystawie znalazły się zarówno przykłady monografii, autorskich książek, zinów i produkcji niskonakładowych, kameralnych self-publishingów, jak i katalogów wystaw oraz prac zbiorowych o historycznym charakterze. Warto zwrócić uwagę na obecność jednej książki niefotograficznej Sztuka poza sztuką? Fotografia dokumentalna w Polsce Adriana Wykroty, która jest publikacją o fotografii. Organizatorzy wskazują ją jako ważną pozycję, między innymi dlatego, że istotną rolę pełni w niej pozycja książki fotograficznej, jako medium, jako procesu, pracy projektanta/tki, w której wreszcie wymienione zostały najciekawsze inicjatywy książkowe w Polsce w ostatnich latach.
Książki zebrane na wystawie cechuje bardzo wysoka jakość, są spójne, przemyślane i świetnie zaprojektowane. Jury wyróżniło także:
- Phobos Ex Machina, Ewa Ciechanowska & Artur Urbański, redakcja: Agnieszka Skolasińska, projekt: Bartłomiej Talaga, wyd. Wydawnictwo PWSFTviT
Za znakomity pomysł, spójność, zarówno formalną, jak i mentalną — za znakomicie zrealizowaną reżyserię strachu. Za balansowanie na granicy fotografii, prowokacji, dokumentu i fikcji.
- Tyski Klub Fotograficzny KRON. Śląsk 1978–1983, Michał Cała, Tadeusz Kluba, Krzysztof Pilecki, Henryk Rączkowski, Mieczysław Wielomski, Zbigniew Zalewski, Marzena Abrahamik, Arkadiusz Gola, Tomasz Liboska, Krzysztof Szewczyk, Wojciech Wilczyk; red. Ewelina Lasota, Michał Łuczak; projekt: Joanna Jopkiewicz (Grupa Projektor), wyd. Muzeum Miejskie w Tychach
Za świetnie zrealizowaną pracę zbiorową — za odświeżenie interesujących fotografii i znakomity projekt. Publikacja w ciekawy sposób opowiada o zjawisku historycznym, pokazuje cykle zdjęć dziś niedostępne szerszej publiczności, wreszcie opowiada o wycinku Polski. Marzyłoby nam się widzieć więcej takich prac, także o innych klubach i grupach fotograficznych.
- Sztos, Krzysztof Pijarski, redakcja: Krzysztof Pijarski, projekt: Błażej Pindor, wydawnictwo: Wydawnictwo PWSFTviT
Za znalezienie nowego sposobu opowiadania — poprzez obraz o innych obrazach kultury. Nie jest to tylko praca nad archiwami, ale też interesująca i pełna zagadek gra, z dziedzictwem i biografią. Kto by pomyślał, że średniowieczny rzeźbiarz może współcześnie być tak zajmujący i intrygujący?!
- Internal Landscapes, Marta Zgierska & Mateusz Sarełło, projekt: Aneta Kowalczyk, Marta Zgierska; selfpublishing
Za niekonwencjonalny pomysł połączenia doświadczenia osobistego, z elementami performansu i fotografii. Za udane wyjście poza pracę „do projektu” i „na zlecenie”, a w końcu za zupełnie inne opowiedzenie o doświadczeniu pandemii. [Książka została dopuszczona przez jury do konkursu FPR24, na podstawie oświadczenia autorów, że rok wydania został wymuszony względami formalnymi].
- Rzeczy osobiste 1. Ojciec, Tomek Tyndyk, projekt: Ania Nałęcka-Milach, wydawnictwo: Archiwum Słońca (OPT Zamek)
Za odważną pracę osobistą, a także, co ważniejsze, za udane uwikłanie widza w nią i stworzenie tym samym opowieści o bardziej uniwersalnym charakterze. Oszczędna w środkach, niejasna, nieoczywista, trudna i wymagająca książka, która, po należytej i dogłębnej lekturze, na długo zapada w pamięć.
- The Need to Know, Michael S. Honegger, projekt: Aneta Kowalczyk, wydawnictwo: BLOW UP PRESS
Za pracę z archiwami — wybitną pod względem projektowym, jak i merytorycznym. Za stworzenie pełnej napięcia historii szpiegowskiej, świetnie osadzonej w realiach, z szeregiem dowodów i tropów.
- Eternal U, Hubert Humka, redakcja: Grzegorz Kosmala, projekt: Aneta Kowalczyk, wydawnictwo: BLOW UP PRESS
Za mistrzowskie połączenie projektu ze zdjęciami, za stworzenie wyrazistej, spójnej całości, niezwykle lirycznej a jednak dokumentalnej.
- Ciemno w dzień Ciemno w nocy, Michał Adamski, projekt: Andrzej Dobosz, wydawnictwo: Fundacja Pix.House
Za niezwykle ciekawe ujęcie aktualnych wydarzeń, za celne dobranie środków do tej opowieści — pozornie niewyróżniającej się formy publikacji oraz przekierowania znaczeń w edycji, która w tej publikacji nie jest środkiem, lecz medium, osobnym bytem.
- Abzgram, Karolina Wojtas, redakcja: Kathrin Schönegg, C/O Berlin Foundation, projekt: Karolina Wojtas/Naroska Design, wydawnictwo: Spector Books
Za bezkompromisowy i nowy sposób na opowiedzenie o uniwersalnym doświadczeniu. Za ujęcie buntownicze i anarchistyczne, jednak pełne kontrolowanego bałaganu. Za idealnie dobrane do takiego ujęcia środki i odreagowanie na formie szkolnego podręcznika.
- Family Album, Mike Bona, projekt: Mike Bona & Hubert Pelc, selfpublishing
Za udany eksperyment i świetną historię. Za odnalezienie w, modnym ostatnio, opowiadaniu o rodzinnych historiach, własnej ścieżki i nowego spojrzenia, za stworzenie wciągającej historii w bardzo niepozornym opakowaniu.
- Alltagsfantasie, Joanna Szproch, redakcja: Joanna Szproch, projekt: Nora Cristea, wydawnictwo: André Frère Éditions
Za wizualną wspaniałość! Za odważne i adekwatne do tematu połączenie, za rozmach i przepych — zdjęciowy i projektowy.
- Pogorzelisko, Alicja Karska, Aleksandra Went, projekt: Anna Witkowska, selfpublishing
Za niesamowitą koncepcję i znalezienie ciekawego sposobu jej opowiedzenia, w efekcie którego czytelnik znajduje się wewnątrz nie tylko wizualnej opowieści, ale poniekąd w eksperymencie artystycznym, we wręcz surrealnym doświadczeniu meta-książki.
Nagrodzone publikacje czekają na czytelników i widzów w centrum festiwalowym obok pozostałych wystaw książkowych. W tym roku to wystawy poświęcone scenie białoruskiej, ukraińskiej i pięciu krajów Ameryki Łacińskiej oraz Kassel Dummy Award. Więcej o wystawach: https://fotofestiwal.com/2024/program-2024/#wystawy.
Książki fotograficzne mają także swoje szczególne miejsce w sekcji wydarzeń. Tu m.in. trzy premiery książkowe: Der Engel Iacopo Pasqui wydanej m.in. przez Fotofestiwal, Igora Omuleckiego Works 2012-2021 i Michała Sity Historia Polski vol.2, oraz panel dyskusyjny Sztuka poza sztuką? Fotografia dokumentalna w Polsce prowadzony przez Adriana Wykrotę.
Organizatorzy gratulują laureatom i laureatkom oraz dziękują jury i partnerom za kolejną edycję tej ważnej dla nich i dla środowiska inicjatywy.
Fotofestiwal – 23. Międzynarodowy Festiwal Fotografii w Łodzi
13-23 czerwca 2024
Organizator: Fundacja Edukacji Wizualnej
Współorganizatorzy: Łódzkie Centrum Wydarzeń, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fabryka Sztuki w Łodzi
Główni partnerzy: Futures Photography ze środków Unii Europejskiej Programu Kreatywna Europa, Pro Helvetia, Uniwersytet Łódzki, Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi, Instytut Rumuński
Sponsor festiwalu: VisionExpress
Centrum festiwalowe: Art_Inkubator w Fabryce Sztuki
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
