Klasyki i dzieła nieoczywiste [muzyka filmowa Wojciecha Kilara w Krakowie]

Koncert z muzyką filmową Wojciecha Kilara, który tej jesieni odbył się w krakowskiej Tauron Arenie, to kolejny koncert poświęcony muzyce filmowej zorganizowany przez firmę Trinity. Wcześniejsze stanowiły hołd dla twórczości m.in. Johna Williamsa, Hansa Zimmera czy Jamesa Hornera. Ciekawą propozycją było także uczczenie idei olimpijskiej Sports Celebration Concert.

Pomysł, by poświęcić całość legendzie światowej muzyki, Wojciechowi Kilarowi, jest zawsze dobry, bo choć tematy takie jak „Ziemia obiecana”, „Trędowata” czy „Pieśń o małym rycerzu” są powszechnie znane, być może nie zawsze do końca doceniany jest ich koncertowy potencjał. A z niego postanowili skorzystać, i słusznie, organizatorzy koncertu.

Choć nie obyło się bez evergreenów, wspomnieć trzeba przede wszystkim o – jeśli nie mniej znanych, to przynajmniej rzadziej granych na żywo – utworach katowickiego kompozytora. I taki też utwór rozpoczął koncert – był to słynny temat z PRL-owskiego Dziennika Telewizyjnego, przejęty po latach przez świetny satyryczny program Jacka Fedorowicza. Być może mało kto kojarzy, że utwór, słyszany zapewne praktycznie codziennie przez każdego posiadającego telewizor obywatela Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, został napisany przez Wojciecha Kilara. A jednak. Innym rzadziej granym utworem był leniwy (co zrozumiałe!), wakacyjny motyw z „Rejsu” wykorzystujący talenty gitarzysty.

Koncert nawiązywał do kluczowych wątków z historii kariery filmowej Kilara. Obecne był i filmy Andrzeja Wajdy (najbardziej znane hity muzyczne: „Kronika wypadków miłosnych”, „Ziemia obiecana”, „Smuga cienia”, „Zemsta” i oczywiście wieńczący koncert „Pan Tadeusz”), i Roman Polański („Dziewiąte wrota” i „Pianista”), Krzysztofa Zanussiego („Życie za życie”, „Cwał”) i Kazimierza Kutza („Sól ziemi czarnej”). Reprezentowane było także Hollywood (dłuższa suita z „Draculi”, „Portret damy” z wokalem Anny Lasoty wyśpiewującym tekst opartej na tym temacie piosenki „Szepty i łzy” Anny Marii Jopek). Pojawiły się jednak także dzieła nieoczywiste, takie jak rzadko uwzględniane na koncertach „Sami swoi” czy „Rejs”, ważna osobiście dla kompozytora muzyka z „Faustyny” Jerzego Łukaszewicza czy nieco zapomniany, choć wysoko ceniony przez fanów muzyki filmowej, „Król Münsteru”, z którego suita zdecydowanie należała do najlepszych momentów wieczoru.

Można żałować, że ścieżka tak dobra jak „Dziewiąte wrota” jest reprezentowana wyłącznie przez słynną wokalizę, a nigdy nie gra się fragmentów muzyki ilustracyjnej, choćby świetnego, komediowego tematu Corso na klawesyn i trąbkę czy epickiego, apokaliptycznego chóralnego finału, który nie jest wyłącznie powtórką z „Draculi”. Być może jednak nigdy nie dane nam będzie usłyszeć takiej suity na żywo. Na tle pozostałych utworów wyróżniał się motyw z „Pianisty” ze względu na jego stonowany i kameralny charakter, zwłaszcza że otaczające go suity („Król Münsteru” i „Smuga cienia”) były niezwykle ekspresyjne i dramatyczne.

Bardzo dobrze, że filmowa muzyka Wojciecha Kilara, na pewno przyjaźniejsza orkiestrom i dyrygentom niż pisana w celach wyłącznie nagraniowych twórczość Hansa Zimmera, jest przypominana. Koncert miał na celu przedstawienie względnie pełnego obrazu muzyki słynnego twórcy z Katowic i to się udało. Wykonanie było bardzo dobre. Współpraca między znającym realia muzyki filmowej dyrygentem, orkiestrą, chórem i solistami była doskonała. Udało się odtworzyć unikalne brzmienie kompozytora, a to jest w takich wydarzeniach najważniejsze. Prowadząca koncert Magdalena Miśka-Jackowska, monografistka twórczości Kilara, sprawiła, że muzyki słuchaliśmy w ciekawym kontekście. Organizatorzy zapowiedzieli już, że to nie ostatni koncert z muzyką Kilara.

Koncert odbył się 22 października 2022 roku w krakowskiej Tauron Arenie. Usłyszeliśmy Orkiestrę Polskiego Radia w Warszawie i Chór Akademicki Uniwersytetu Warszawskiego pod batutą Macieja Sztora z towarzyszeniem solistów: sopranistki Anny Lasoty i bas-barytona Jarosława Bręka Wydarzenie zostało zorganizowane przez firmę Trinity.

Kolejne koncerty:

21.10.2023 - COS Torwar Warszawa

19.11.2023 - Ergo Arena Gdańsk

30.11.2023 - Spodek Katowice