"Kolory Polski" w Rawie Mazowieckiej i Wieruszowie

Przed nami kolejny muzyczny weekend z Wędrownym Festiwalem Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski”. Tym razem z „kolorową” muzyką organizatorzy dotrą do Rawy Mazowieckiej i Wieruszowa. 

RAWA MAZOWIECKA. KONCERT FESTIWALU KOLORY POLSKI

20 lipca 2024, 19.00

Rawa Mazowiecka, kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, plac Marszałka Józefa Piłsudskiego 9

Zwycięski występ na tegorocznych Hajnowskich Dniach Muzyki Cerkiewnej zespół Varslavia otworzył tradycyjnym, gruzińskim wielogłosem „Christe Aghsdga”. To jedno z piękniejszych opracowań troparionu paschalnego – dziękczynnego hymnu, który w trakcie liturgii okresu wielkanocnego wielokrotnie rozbrzmiewa w kościołach obrządku wschodniego. W ascetycznym, ale i niezwykle mocnym, dźwięcznym śpiewie chóru Miłosza Bogicia słychać i pokorę, i doniosłość, i wdzięczność, i szczęście, jakie towarzyszą człowiekowi w obliczu zetknięcia z jedną z największych tajemnic chrześcijańskiej wiary – tajemnicą Zmartwychwstania.

Właśnie nieoczywistość i złożony charakter, cechujące pojmowanie radości w kościele prawosławnym, prowadziły dyrektora artystycznego i dyrygenta zespołu przy układaniu programu dzisiejszego koncertu. Między innymi dlatego znalazło się w nim nie tylko wiele pozycji odwołujących się do radości paschalnej, ale i hymnów wielkopostnych, opowiadających o zachodzącej w człowieku przemianie – o drodze od żalu i skruchy do miłości i przebaczenia. Pieśni cerkiewne początkowo utrzymane były w formie jednogłosowych, recytacyjno-psalmodycznych śpiewów. Oparte na skalach modalnych melodie zaadaptowane zostały przez Słowian wschodnich z chwilą przyjęcia chrześcijaństwa bizantyjskiego. Wraz z tłumaczeniem tekstów liturgicznych na staro-cerkiewno-słowiański i idącymi za nim zmianami akcentów sylabicznych oraz melodycznych fraz zaczęły się stopniowo uniezależniać. Coraz częściej przyjmowały formy wielogłosowe, których różne warianty zabrzmią w Kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Rawie Mazowieckiej.

Historia fary sięga pierwszej połowy XVII wieku, choć pierwsze wzmianki o rawskiej parafii datuje się już na wiek XII. Murowany kościół wzniesiony został w stylu barokowym i w nim także utrzymane jest wnętrze wraz z siedmioma ołtarzami. Wśród nich znaleźć można polichromowany na niebiesko ołtarz główny, którego centralny obraz przedstawia patronkę świątyni. Pozować miała podobno jedna z rawskich parafianek, nie znaleziono jednak (jak na razie) potwierdzenia hipotezy w archiwach. Świątynia przechodziła przez ręce jezuitów, pijarów i księży miechowitów, aż w końcu oddano ją pod opiekę księży diecezjalnych, którzy do dziś sprawują nad nią pieczę.

Wykonawcy:

Zespół Muzyki Cerkiewnej Varslavia - laureat Grand Prix 43. Międzynarodowego Festiwalu "Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej"

Miłosz Bogić - dyrygent

Ksenia Kamenko - sopran

Kateryna Kuznetsova - alt

Filip Awksietijuk - bas

Antoni Marek – tenor

Program:

wielogłos gruziński - Christe Agsdga (Troparion Paschy "Chrystus Zmartwychwstał")

Stevan Mokranjac - Tebe Boga Hvalim (Te Deum)

Petr Dinev - Błagosłowi dusze moja Gospoda (Psalm 103)

Oleksandr Tarasenko - Pod Twoju myłost (Pod Twoją obronę) (solo: Ksenia Kamenko)

wielogłos diemiestwienny - Swiatyj Boże (Trysagion Święty Boże) (solo: Kateryna Kuznetsova)

ks. Piotr Gutkiewicz - Kondakion Św. Mikołaja

Vladimir Milosavljević - Pokajniczka Molitva (Psalm 6) (solo: Filip Awksietijuk)

Romuald Twardowski - Wsiakoje dychanije

Gienadij Łapajew - Pokajanija otwierzi mi dwiery

Grigorij Lwowski - Nynie siły niebiesnyja

Michał Łaszewicz - Spodobi Gospodi

Michał Warszycki – „Bogorodice Diewo” (solo: Filip Awksietijuk)

Sergiusz Rachmaninow – „Błagosłowien jesi Gospodi” (solo: Antoni Marek)

Dmytro Bortnianski – Koncert nr 15 „Priiditie wospoim ludije”

Piotr Czajkowski – „Angieł Wopijasze”

Paweł Czesnokow – „Spasienije sodiełał”

WIERUSZÓW. KONCERT FESTIWALU KOLORY POLSKI

21 lipca 2024, 19.00

Wieruszów, Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, ul. Kuźnicka 11

Cyklu „Czterech pór roku” Antonia Vivaldiego właściwie nie trzeba przedstawiać. Ten jeden z najsłynniejszych utworów w historii muzyki skradł serca słuchaczy i niezmiennie pojawia się w programach koncertów, także w bardzo różnych aranżacjach. Niedawno dużą popularność zdobyła przeróbka Maxa Richtera, rozsławiając kompozycję Vivaldiego choćby w popularnym serialu „Bridgertonowie”. Dzieło weneckiego mistrza koncertu należy do zbioru „ll Cimento dell'Armonia e dell'Inventione” op. 8, co należałoby przetłumaczyć jako „Spór między harmonią a wyobraźnią”. Prym wiodą tu solowe skrzypce, a towarzyszy im typowa jak na czas początku XVIII wieku orkiestra smyczkowa wraz z basową podstawą jako basso continuo. Każdy z czterech koncertów został poprzedzony anonimowym sonetem (być może autorstwa samego Vivaldiego), w którym odmalowywane są uczucia i skojarzenia z naturą. Zyskują one następnie muzyczne odzwierciedlenie, niejednokrotnie z bardzo atrakcyjnymi efektami onomatopeicznymi. Mamy więc imitację szczekania psa w drugim ogniwie „Wiosny”, burzę w „Lecie” czy szczękanie zębami na początku „Zimy”. Program uzupełnią dwa utwory: Concerto „Madrigalesco”, swoim charakterem doskonale wprowadzając Państwa w charakter wieczoru oraz Sonata e-moll op. 16 nr 11 włoskiej kompozytorki Isabelli Leonardy, której twórczość jest dziś na nowo odkrywana.

Solistką będzie Joanna Kreft, absolwentka Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu oraz Royal Academy of Music w Kopenhadze. Obecnie jest asystentką w macierzystej uczelni w klasie prof. Marcina Baranowskiego. Laureatka nagród i wyróżnień na licznych konkursach, m.in. International Competition for Concert with Hamburger Camerata w 2017 roku oraz XIV Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu. Regularnie koncertuje z zespołami muzyki dawnej, jak choćby z Arte Dei Suonatori, ansamblem o ponad trzydziestoletniej tradycji, jednym z polskich pionierów wykonywania muzyki zgodnie z regułami historycznymi. Artyści mają na swoim koncie 18 płyt i repertuar liczący ok. 700 kompozycji, głównie barokowych, lecz również romantycznych i współczesnych, niejednokrotnie pisanych specjalnie z myślą o nich.

Muzyka baroku doskonale brzmi w kościołach tamtej epoki. Jednak także modernistyczne wnętrze Kościoła pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Wieruszowie będzie stanowiło atrakcyjne tło dla (ponadczasowej w końcu) kompozycji Vivaldiego. Świątynia została wzniesiona w latach 30. ubiegłego wieku w stylu klasycystycznym. Warto odwiedzić przy okazji położony nieopodal, w lewobrzeżnej części miasta − Podzamczu − drewniany kościół pw. Św. Rocha, pochodzący z 1746 roku.

Wykonawcy:

Joanna Kreft – skrzypce

Arte Dei Suonatori

Program:

Antonio Vivaldi – Concerto „Madrigalesco” d-moll RV 129

„Cztery pory roku” op. 8: Koncert nr 1 E-dur „Wiosna”, RV 269

Koncert nr 2 g-moll „Lato”, RV 315

Isabella Leonarda – Sonata e-moll op. 16 nr 11

Antonio Vivaldi – Koncert nr 3 F-dur „Jesień”, RV 293

Koncert nr 4 f-moll „Zima”, RV 297