24. Wędrowny Festiwal Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski”
Marszałek województwa łódzkiego Grzegorz Schreiber zaprasza na 24. Wędrowny Festiwal Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski”. Przed nami 18 koncertów w wakacyjne weekendy, od 24 czerwca do 27 sierpnia. Odbędą się one w różnych miejscach regionu – w obiektach sakralnych, w plenerze, a także w siedzibie Filharmonii Łódzkiej.
Lato to pora, na którą co roku czekamy. Lato to czas odpoczynku po pracowitych jesienno-zimowych miesiącach, a także czas podróży po miejscach znanych i nieznanych, czas obcowania z przyrodą i zabytkami kultury, czas różnorodności naszych doznań, barw, dźwięków, nastrojów. Festiwal „Kolory Polski” skupia w sobie i zarazem pomnaża tę różnorodność, wzbogacając wakacyjne doświadczenia o słuchanie i przeżywanie muzyki. Podczas Festiwalu publiczność będzie obcować z muzyką klasyczną – w wykonaniu łódzkich filharmoników, zespołów kameralnych oraz solistów, ale także z muzyką rozrywkową, folkiem, jazzem, gospel. Wystąpi wielu znakomitych artystów, z którymi przez całe lato będziemy dzielić muzyczne emocje.
Na Preludium 24. Wędrownego Festiwalu Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski” organizatorzy zapraszają w sobotę 24 czerwca do Nieborowa, gdzie Grohman Orchestra zaprezentuje znane piosenki polskiej sceny rozrywkowej w aranżacjach Krzysztofa Herdzina.
Inauguracja tegorocznych „Kolorów” odbędzie się w niedzielę 2 lipca w Poświętnem. Wystąpi Capella Bydgostiensis pod kierunkiem Piotra Pławnera. Solistami będą dwaj skrzypkowie: Jakub Jakowicz i Krzysztof Jakowicz.
Pozostałe miejscowości, w których zaplanowano festiwalowe koncerty, to Warta, Bełdów, Maurzyce, Czerniewice, Dąbrowa, Rozprza, Przedbórz, Wolbórz, Makowiska, Sieradz, Żarnów, Zadzim, Rogów, Zduńska Wola, Tum i Łódź.
---
Poniżej zapowiedzi poszczególnych koncertów.
Nieborów, 24.06.2023, 19:00
Miłość ci wszystko wybaczy, Zielono mi, Zakochani są wśród nas czy Uciekaj moje serce to piosenki, które się nie starzeją. Od ich powstania minęło już kilkadziesiąt lat, a mimo to wciąż są śpiewane przez kolejne pokolenia. Dla tych, którzy chcą ich posłuchać jeszcze raz, przygotowano koncert w Nieborowie. W pięknym otoczeniu parku przy pałacu Radziwiłłów zabrzmi Grohman Orchestra, stworzona i prowadzona przez Tomasza Gołębiewskiego. Złote przeboje zyskały nowe szaty dzięki aranżacjom Krzysztofa Herdzina – kompozytora, pianisty, dyrygenta, multiinstrumentalisty, producenta i aranżera (m.in. orkiestracja muzyki do nagrodzonej Oscarem ścieżki dźwiękowej Jana A.P. Kaczmarka do filmu Marzyciel). Z zespołem wystąpi Jacek Kotlarski, wokalista estradowy i musicalowy, związany z Teatrem Muzycznym „Roma”.
Tego wieczoru zaśpiewa też Chór dla (nie)opornych – amatorski zespół, działający w Filharmonii Łódzkiej pod kierunkiem Mariusza Lewego.
Miejsce koncertu – zespół pałacowo-ogrodowy w Nieborowie, wraz z położonym nieopodal ogrodem sentymentalno-romantycznym w Arkadii, należą do najbardziej urokliwych i wartych odwiedzenia miejsc na mapie Polski centralnej. Okazały pałac pod koniec XVII w. zaprojektował słynny architekt holenderski Tylman z Gameren dla kardynała Michała Radziejowskiego. Sto lat później Michał Hieronim Radziwiłł i jego małżonka Helena z Przeździeckich uczynili go swoistym muzeum z dziesiątkami obrazów i rzeźb, kosztownych mebli, rzadkich okazów książkowych i liońskich jedwabi. Przypałacowy park pełen jest cennych okazów drzew; uwagę zwracają trzy potężne platany tuż przy pałacu, a nieco dalej okazały miłorząb o charakterystycznych wachlarzowych liściach. Na terenie parku usytuowane są zabudowania gospodarcze, m.in. oranżerie, stajnia i wozownia, oraz Pawilon Myśliwski, obecnie przeznaczony na pokoje gościnne. Budynek Manufaktury mieści pierwszą w Polsce wytwórnię majoliki i fajansu, prowadzoną do dziś przez potomków jej założycieli.
---
Poświętne, 2.07.2023, 19:00
Tegoroczną inaugurację uświetni występ jednego z najlepszych polskich zespołów kameralnych: Capella Bydgostiensis. Orkiestra w ubiegłym roku świętowała jubileusz 60-lecia istnienia. Choć początkowo specjalizowała się w muzyce dawnej, obecnie jest ceniona za wszechstronność; z powodzeniem wykonuje utwory kolejnych epok aż do współczesności, a także przeboje muzyki filmowej, musicalowej i rozrywkowej w nowych aranżacjach. Zespół wystąpi pod batutą Piotra Pławnera, urodzonego w Łodzi wybitnego skrzypka (zwycięstwo w konkursie im. Wieniawskiego w 1991 r.), który w ostatnich latach systematycznie poszerza horyzonty swojej działalności, coraz więcej uwagi poświęcając kameralistyce i dyrygenturze. Partie solowe utworów włoskiego i niemieckiego baroku wykonają dwaj znakomici skrzypkowie, ojciec i syn: Krzysztof i Jakub Jakowiczowie.
Odświętności muzyce doda otoczenie: sanktuarium Matki Bożej Świętorodzinnej, jedna z największych barokowych świątyń w województwie łódzkim. Wzniesiona, by pomieścić licznych pątników, składających hołd cudownemu obrazowi Matki Bożej Świętorodzinnej, wzbudza respekt monumentalną bryłą z potężną kopułą. Dwie mniejsze kopuły przykrywają narożne kaplice. Umieszczone w niszach rzeźby, wykonane z wypalonej gliny o kolorze cegieł, kontrastują z bielą tynku. Wnętrze świątyni to kwintesencja sztuki barokowej na najwyższym poziomie. Cudowny obraz w głównym ołtarzu, pełnym rzeźb, przedstawia Świętą Rodzinę przy stole rozświetlonym świecą, a postacie w barokowych strojach wskazują, że obraz jest dziełem nieznanego malarza XVII-wiecznego – który skopiował rycinę Jakuba Collota z Lotaryngii.
---
Warta, 8.07.2023, 19:00
„Tekla klebetnica” w gwarze Śląska Cieszyńskiego znaczy „wiejska plotkara”. Taką nazwę wybrali dla swego zespołu muzycy folkowi z południa Polski, którzy wykonują muzykę pasma Karpat, w tym bałkańską. Wzbogacają ją o elementy muzyki cygańskiej, klasycznej i jazzu. Powstała w ten sposób niezwykle energetyzująca mieszanka to folk-crossover. Taki też tytuł ma debiutancka płyta zespołu, wydana w 2016 roku. Trzy lata wcześniej muzycy zajęli drugie miejsce w szóstej edycji programu „Mam talent”. Unikalne brzmienie zespołu powstaje z połączenia dźwięku skrzypiec, akordeonu, kontrabasu i niepowtarzalnego instrumentu, jakim są cymbały węgierskie.
Wiejskie plotki klebetnicy będą się rozlegać w Warcie, w pobliżu tamtejszego klasztoru i kościoła OO. Bernardynów. Są to najcenniejsze zabytki miasta, leżącego nad rzeką o tej samej nazwie, niegdyś bardzo znaczącego (Warta była miastem królewskim, tutaj wydano słynne statuty warckie). Historia warckiego konwentu bernardynów, jednego z najstarszych w Polsce, zaczęła się w 1457 roku, kiedy to mieszczanie warccy ofiarowali ziemię pod budowę świątyni i zakonu. W XV w. powstał gotycki kościół i klasztor, z których do dziś zachowało się wiele elementów wyposażenia. Do najcenniejszych zabytków należą freski gotyckie Franciszka z Sieradza z XVI w. i barokowe Walentego Żebrowskiego z XVIII w. oraz obrazy słynnego malarza barokowego Tommasa Dolabelli. Architektura świątyni łączy elementy różnych epok: gotyku, renesansu i baroku. Na uwagę zasługuje późnorenesansowa kaplica św. Anny z iluzjonistycznymi polichromiami na sklepieniach, dobudowana do bryły kościoła od strony północnej na początku XVII w.
---
Bełdów, 9.07.2023, 19:00
Na swojej stronie internetowej pianista i kompozytor Aleksander Dębicz pozuje do zdjęcia, leżąc na pudle fortepianu. Ta fotografa trafnie odzwierciedla jego stosunek do muzyki klasycznej: szanuje ją, ale podchodzi doń ze swobodą. Zasłynął z improwizacji oraz muzyki autorskiej, którą łączy ze sztuką uznanych mistrzów. W jego twórczości duże znaczenie odgrywa też zamiłowanie do sztuki filmowej; jego debiutancka płyta Cinematic Piano (2015) zawiera cykl własnych kompozycji inspirowanych dużym ekranem. Aleksander Dębicz wraz z flecistą i cymbalistą Michałem Żakiem wystąpi w Bełdowie, by dokonać reinterpretacji wybranych utworów najsłynniejszych polskich twórców: Chopina, Szymanowskiego, Góreckiego i Lutosławskiego.
Bełdów to jedna z najstarszych i najważniejszych wsi na terenie gminy Aleksandrów Łódzki, założona zapewne jeszcze przed 1138 rokiem. Znajdujący się tu kościół, konsekrowany w 1901 r., jest trzecią świątynią na tym samym miejscu (pierwsza powstała w XV w.). Utrzymany w stylu neorenesansowym, zawiera znacznie starsze wyposażenie, pochodzące z wcześniejszych budynków, m.in. barokowe ołtarze – główny i boczne – z początków XVIII w., kamienne chrzcielnicę i kropielnicę z przełomu wieków XV i XVI, barokowe obrazy, krzyże i lichtarze. Nieopodal kościoła, na cmentarzu parafialnym, znajduje się Kaplica Przemienienia Pańskiego, zwana kaplicą Wężyków – mauzoleum rodzinne wybudowane w 1854 roku przez właściciela Bełdowa Jana Wężyka w kształcie świątyni greckiej z czterokolumnowym portykiem. W tej miejscowości warto też zwiedzić dwór szlachecki z początku XIX w., wzniesiony przez Jana Wężyka, oraz otaczający go park w stylu angielskim.
---
Maurzyce, 15.07.2023, 19:00
Zespół SEKUNDa tworzą dwie skrzypaczki o różnych doświadczeniach artystycznych, co pozwala na połączenie góralskiego temperamentu z klasycznym podejściem do sztuki. Charakterystyczną cechą tworzonej przez nie muzyki jest fuzja kilku gatunków: klasyki, jazzu, folku i elektroniki. Artystki używają̨ niekonwencjonalnych technik gry na skrzypcach, a brzmienie uzupełniają śpiewem i instrumentami charakterystycznymi dla tradycji pasterskich, takimi jak piszczałka sześciootworowa, piszczałka wielkopostna i zbyrcoki. Muzyczne poszukiwania SEKUNDy znalazły uznanie jurorów najważniejszych konkursów muzyki folkowej i alternatywnej w Polsce: „Mikołajek Folkowych 2021” w Lublinie, festiwalu „Nowa Tradycja” (2022) i festiwalu FAMA w Świnoujściu (2022).
Artystki zaprezentują̨ autorskie kompozycje stworzone na bazie tradycyjnych melodii. Głównym źródłem inspiracji jest dla nich muzyka tradycyjna Beskidu Żywieckiego oraz Spisza.
Maurzyce, gdzie będziemy SEKUNDować SEKUNDzie, to wieś położona przy trasie Warszawa – Poznań, ok. 7 km od Łowicza. Istnieje co najmniej od XIV w. Obecnie jest odwiedzana ze względu na dwa ciekawe obiekty: Łowicki Park Etnograficzny oraz most na rzece Słudwi z 1929 roku – pierwszy na świecie całkowicie spawany most drogowy.
W skansenie w Maurzycach, gdzie odbędzie się koncert, zgromadzono 42 budynki mieszkalne, sakralne i użytkowe dawnej wsi łowickiej. Prezentowane są w dwóch układach przestrzennych, odpowiadających dawnym układom zabudowań wiejskich: okolnicy (zabudowania wokół środkowego placu) oraz ulicówce (zabudowania wzdłuż drogi). Pieczołowicie zgromadzone wyposażenie – meble, elementy gospodarstwa domowego, narzędzia rolnicze, obrazy i tkaniny – pozwalają przenieść się w czasie o ponad 100 lat wstecz.
---
Czerniewice, 16.07.2023, 19:00
Zespół Symetrio to kolejny dowód na to, jak wielkie możliwości artystyczne i wyrazowe ma akordeon – instrument, który do niedawna kojarzony był głównie z muzyką biesiadną.
Muzycy tworzący to trio spotkali się w katowickiej Akademii Muzycznej. Grają razem od 2014 roku. Mają na koncie szereg sukcesów na międzynarodowych festiwalach i konkursach akordeonowych, m.in. w Castelfidardo (Włochy), Przemyślu, Sanoku i Wilnie. Stale koncertują w kraju oraz za granicą. Chcąc ukazać bogate możliwości akordeonu, sięgają po kanon dzieł baroku, klasycyzmu i romantyzmu, wykonują też utwory najnowsze, powstałe specjalnie na ich zamówienie. Prezentują również kompozycje autorskie, entuzjastycznie odbierane przez publiczność. Niekiedy występują z perkusistą Kobą Kotowiczem, co daje dodatkowe możliwości barwowe i nieprzebrane bogactwo inspiracji – tak też będzie podczas „Kolorów Polski”.
Te ciekawe dźwięki zabrzmią w kościele św. Andrzeja w Czerniewicach, który pochodzi z I połowy XV stulecia, jest zatem najstarszym drewnianym kościołem w województwie łódzkim i jednym z pięciu najstarszych w Polsce. W latach 2016–2021 kościół został poddany kompleksowej renowacji, która objęła cały budynek wraz z dachem, malowidła i ołtarze oraz otoczenie, w tym dzwonnicę. Wtedy też, na podstawie badania drewna, ustalono faktyczny wiek świątyni (wcześniej szacowano ją na XVII wiek). Dużą wartość historyczną mają zabytkowe polichromie, powstałe w połowie XVII w., przedstawiające m.in. św. Dorotę w koronie i z naczyniem, kilku apostołów, Chrystusa Zmartwychwstałego oraz św. Krzysztofa kroczącego po wodzie.
---
Dąbrowa, k. Wielunia, 22.07.2023, 19:00
Specjalnością „Kolorów Polski” są niezwykłe spotkania artystyczne i zaskakujące połączenia stylów. Tak też będzie w Dąbrowie, gdzie zagrają razem gitarzysta jazzowy Piotr Domagała oraz wybitny interpretator muzyki baroku Marek Toporowski. Domagała jest także kompozytorem i twórcą oryginalnych projektów z pogranicza jazzu i muzyki współczesnej. Toporowski – klawesynista, organista i dyrygent – to jeden z najbardziej rozpoznawalnych wykonawców nurtu historycznego w Polsce. Ich współpraca owocuje wyjątkowym połączeniem jazzowej nieprzewidywalności z klawesynową elegancją i wyrafinowaniem, niepozbawioną jednak drapieżności. Muzycy zagrają utwory Piotra Domagały oraz Ryszarda Borowskiego, kompozytora związanego z Warszawą, którego doświadczenia jako instrumentalisty i dyrygenta łączą jazz oraz muzykę dawną.
Dźwięki te pomieści kościół filialny pw. św. Wawrzyńca w Dąbrowie. Wieś o tej nazwie istniała na ziemi wieluńskiej już w XIV w. Na to lub kolejne stulecie datuje się powstanie tamtejszego kościoła. Jest to budowla w stylu gotyckim, wzniesiona z kamienia polnego; ceglana nadbudowa wieży pochodzi z okresu późniejszego. W kościele, wpisanym do rejestru zabytków, warto zwrócić uwagę na XVIII-wieczne rzeźby św. Małgorzaty i św. Mikołaja z Bari oraz dwa obrazy patrona parafii: z 1904 (w ołtarzu głównym) i z 1736 roku. Tabernakulum ma charakter rokokowy. Ostrołukowa tęcza z belką z zabytkowym XVIII-wiecznym krucyfiksem oddziela nawę od prezbiterium. Za ołtarzem głównym jest umieszczony ołtarz klasycystyczny z 1794 r., malowany iluzjonistycznie przez Feliksa Zalewskiego. W kościelnej wieży wisi dzwon z XV stulecia, ozdobiony pismem gotyckim, tzw. minuskułą. Kilka lat temu w ścianę świątyni wmurowano tablicę upamiętniającą Jana Mężyka z Dąbrowy, który brał udział w bitwie pod Grunwaldem.
---
Rozprza, 23.07.2023, 19:00
Koncert w Rozprzy pozwoli zbliżyć się do fenomenu mało znanej ukraińskiej muzyki barokowej. Jej specyficzną cechą był śpiew polifoniczny zwany „partes” (od łac. partes – partie: głosy chóralne). Utwory z XVII i XVIII wieku wykona zespół Partes, który powstał w 2019 r. w ramach projektu „Musica Sacra Ukraina: Partes Dimension”. Dyrektorką artystyczną projektu i jednocześnie dyrygentką chóru jest Natalia Chmilewska – śpiewaczka, dyrygentka i muzykolożka. Nad poszczególnymi utworami muzycy pracują w formule laboratorium: ukoronowaniem jak najbardziej wszechstronnego poznania i analizy dzieła jest jego wykonanie koncertowe lub w studiu nagraniowym. Na „Kolorach Polski” zabrzmią utwory a cappella i z towarzyszeniem organów, autorstwa m.in. jednego z najbardziej znanych ukraińskich kompozytorów tamtego czasu: Mykoły Dyleckiego, który studiował w Wilnie oraz Warszawie i odwoływał się do twórczości kompozytorów polskich.
Historia Rozprzy sięga daleko w przeszłość: pierwsze ślady osadnicze w tym miejscu pochodzą z mezolitu – środkowej epoki kamienia. W XI stuleciu Rozprza była już grodem, a słynna Bulla Gnieźnieńska wspomina o niej jako o kasztelanii. Stąd też pochodzi nazwa miejscowości: słowo „rozprza” w języku staropolskim oznaczało „spór sądowy” (kasztelanie pełniły funkcje sądownicze). Rozkwit miasta przypadł na czasy Jagiellonów. Wkrótce jednak straciło znaczenie na rzecz pobliskiego Piotrkowa, a jego upadek przypieczętowały wojny szwedzkie. Dziś Rozprza jest siedzibą gminy i chlubi się tym, że 1 stycznia 2023 roku, po ponad 150 latach, odzyskała prawa miejskie.
W kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny znajduje się słynący łaskami obraz, czczony pod tytułem Rozprzańskiej Matki Życia. Pierwsza świątynia powstała tutaj na początku XV w., obecny budynek – trzeci na tym miejscu – został konsekrowany w 1959 r.
---
Przedbórz, 29.07.2023, 19:00
Był rok 1423, gdy biskup Jan Pella, opiekujący się osadą zwaną Łodzią, zwrócił się z prośbą do króla Władysława Jagiełły o nadanie jej praw miejskich. Król, który wówczas bawił w mieście królewskim Przedborzu, przychylił się do jego prośby. Dziś, 600 lat od tego wydarzenia, Filharmonia Łódzka zaprasza na koncert, podczas którego będzie można wysłuchać muzyki z tamtych czasów.
Wystąpi zespół wokalny Jerycho, praktykujący żywą tradycję śpiewu sakralnego. Dziewięcioosobowa grupa wykonuje historyczne śpiewy polskie i łacińskie, stosując improwizowaną polifonię. Liderem zespołu jest muzykolog i organista Bartosz Izbicki. Na koncert w Przedborzu muzycy wybrali utwory religijne utrwalone w polskich i europejskich rękopisach, które mogły rozbrzmiewać w kaplicy i na dworze Władysława Jagiełły. Program ukaże bogactwo form i różnorodność stylistyczną muzyki tego czasu, a bardziej przystępną emocjonalnie i atrakcyjniejszą uczyni ją zastosowanie różnorodnego średniowiecznego instrumentarium.
W XV wieku Przedbórz, zlokalizowany na gruntach należących do monarchy, był o wiele bardziej rozwinięty od Łodzi. Położony przy szlaku z Rusi i Małopolski na Śląsk, był ośrodkiem tkactwa i handlu. Do tych tradycji powrócono w XIX w., kiedy to w Przedborzu rozwinął się przemysł włókienniczy.
Najstarszym zabytkiem nadpilicznego miasta jest kościół św. Aleksego. Wzniesiony w stylu gotyckim, na skutek wielu przebudów obecnie reprezentuje w większości styl barokowy. W stylu tym utrzymany jest między innymi ołtarz główny, wykonany z drewna. Eksponowany w nim obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVI wieku, zwanej też Matką Bożą Serdeczną, słynie łaskami. Barokowe są też ołtarze w nawach północnej i południowej. W kościele znajdują się 16-głosowe organy z 1978 roku.
Będąc w Przedborzu, warto też zwrócić uwagę na ratusz z 1820 roku w stylu klasycystycznym, karczmę z XVIII wieku i unikatowe barokowe kapliczki typu słupowego, zwane „cholerycznymi”, gdyż wzniesiono je w czasie epidemii cholery.
---
Wolbórz, 30.07.2023, 18:00
Muzyka gospel, powstała w Stanach Zjednoczonych z połączenia pieśni religijnych białych osadników i czarnoskórych niewolników, pełna jest radości i entuzjazmu. Nawiązuje do opowieści ze Starego Testamentu, żarliwe oddając cześć Bogu. Dawno już przekroczyła granice Nowego Świata; obecnie można ją usłyszeć wszędzie tam, gdzie wiara łączy się z nadzieją. Te wartości wyraża także zespół Gospel Joy z Poznania, który w Polsce i za granicą koncertuje już od ćwierć wieku. Założycielką i liderką grupy jest Agnieszka Górska-Tomaszewska – instruktorka warsztatów gospel, laureatka tytułu „Osobowość Roku 2018” w powiecie poznańskim za propagowanie tej muzyki w Polsce. Zespół współpracuje ze znakomitymi solistami, m.in. Mietkiem Szcześniakiem, Natalią Niemen, Mezo, Sylwią Grzeszczak, Kasią Moś. W Wolborzu wystąpi z aktorką teatralną i kabaretową Joanną Kołaczkowską, znaną z kabaretów Drugi Garnitur, Potem i Hrabi. W programie znajdą się pieśni gospel po polsku i po angielsku, także takie utwory, w których wykonaniu mogą wziąć udział słuchacze.
Wolbórz od czasów średniowiecznych był własnością biskupów kujawskich. Miasto, jako centrum okolicy, miało komorę celną i własne władze samorządowe, a nawet filię Akademii Krakowskiej. Ważną rolę odegrało w roku 1410, stąd bowiem wyruszył pod Grunwald Władysław Jagiełło. Z Wolborza pochodził Andrzej Frycz Modrzewski, wybitny pisarz polityczny epoki renesansu i sekretarz króla Zygmunta I Starego. Właśnie przy ulicy Modrzewskiego znajduje się zespół pałacowo-parkowy, zwany Pałacem Biskupów Kujawskich, należący do najświetniejszych polskich rezydencji magnackich okresu późnego baroku. Wybudowany został z wykorzystaniem murów wcześniejszych budowli według projektu włoskiego architekta Franciszka Placidiego. Zespół pałacowo-parkowy, oprócz samego pałacu, składa się z dwóch oficyn, pomieszczeń gospodarczych i wartowni, dziedzińca paradnego i parku pałacowego.
---
Makowiska, 5.08.2023, 19:00
Organy w kościele w Makowiskach mają zaledwie kilkadziesiąt lat, ale do niedawna nie nadawały się do użytku. W 1969 r. padły ofiarą pożaru i, mimo późniejszych napraw, nie odzyskały pełnej sprawności. Generalny remont instrumentu odbył się dopiero w latach 2018-2019 i od tego czasu organy mogą cieszyć wiernych, artystów i melomanów.
Na „Kolorach Polski” przy manuałach zasiądzie Adam Tański – organista, kompozytor i improwizator. Przedstawiając improwizację w formie suity tańców polskich, zaprezentuje brzmienie i funkcjonowanie instrumentu.
Oprócz utworów na organy solo w programie koncertu znajdą się utwory na skrzypce solo oraz na skrzypce z towarzyszeniem organów. Wystąpi skrzypek Karol Lipiński-Brańka, który koncertuje jako solista i kameralista, prezentując muzykę od baroku po czasy najnowsze. Koncertuje w kraju oraz Francji, Włoszech, Niemczech, Czechach, Rosji, Wielkiej Brytanii i Chinach. Jest dyrektorem artystycznym Letnich Koncertów Organowych i Kameralnych we Władysławowie.
Makowiska to niewielka wieś w gminie Pajęczno. Kościół drewniany, pod wezwaniem św. Bartłomieja, powstał tu w XIV w., w XIX stuleciu zaś na jego miejscu wzniesiono kościół murowany. W czasie okupacji hitlerowskiej zamieniony na magazyn, po wojnie został przywrócony do kultu. W świątyni cennym zabytkiem jest gotycka chrzcielnica z piaskowca, datowana na XV w. Poza tym warto zwrócić uwagę na dwa feretrony (przenośne, obustronnie namalowane obrazy religijne w ozdobnych ramach) z przełomu XIX i XX w., obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w ołtarzu głównym z połowy XIX stulecia i drewniane rzeźby świętych, pochodzące z tego samego okresu, utrzymane w stylu barokowym.
---
Sieradz, 6.08.2023, 19:00
Program koncertu wypełnią utwory dwóch kompozytorów XX-wiecznych związanych z Łodzią. Henryk Czyż (1923–2003) pamiętany jest głównie jako dyrygent i popularyzator muzyki. Dwukrotnie – w latach 1957–1960 i 1972–1980 – zajmował stanowisko dyrektora artystycznego FŁ, a lata jego dyrektorowania uważane są za jedne z najlepszych dla tej instytucji. Z łódzkimi filharmonikami nagrał dwa przebojowe cykle telewizyjne: „Nie taki diabeł straszny” oraz „I co dalej, laureacie”. Pozostawił utwory na orkiestrę symfoniczną i smyczkową, musical i operę, pieśni, utwory kameralne. Tomasz Kiesewetter (1911–1992) również działał wszechstronnie: oprócz działalności twórczej był pedagogiem (wykładał w łódzkiej Akademii Muzycznej) i dyrygentem (prowadził m.in. orkiestrę FŁ). Jego twórczość – muzyka poważna, teatralna i filmowa – przyniosła mu wiele nagród.
Utwory tych twórców przypomni Orkiestra Kameralna Polish Camerata, w której grają artyści łódzkich instytucji muzycznych: filharmonii i akademii (profesorami uczelni są soliści tego koncertu). Zespół przykłada dużą wagę do promocji muzyki polskiej.
Tym razem zabrzmi ona w sieradzkiej kolegiacie (zwanej też farą), która jest najstarszym kościołem w mieście i jednym z najcenniejszych jego zabytków. Została wybudowana w 1370 r. z cegły w stylu gotyckim, po dwustu latach dodano doń wieżę. W XVII wieku kościół został przebudowany, w 1925 roku w fasadę wmurowano fragmenty odrzwi z dawnego zamku. Wystrój wnętrza ma charakter głównie barokowy i rokokowy, znajdziemy też kilka rzeźb gotyckich. W dekoracji ołtarza głównego, która pochodzi z połowy XVIII wieku, znajduje się herb ziemi sieradzkiej. Ponadto w kościele można obejrzeć kilka obrazów Wojciecha Gersona oraz cenny sprzęt liturgiczny z XVII i XVIII wieku.
---
Żarnów, 12.08.2023, 19:00
Podczas koncertu usłyszymy Poloneza nr 1 Bogdana Pawłowskiego (ur. 1932), znanego przede wszystkim z twórczości dla dzieci. Kolejne pokolenia śmieją się i wzruszają oglądając balet z jego muzyką Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków.
Kolejne dzieło w programie festiwalu to Symfonia Elegijna Zygmunta Noskowskiego, skomponowana w 1879 roku, powracająca na estrady koncertowe dopiero w ostatnich latach. Noskowski przez długi czas znany był bowiem przede wszystkim jako pedagog i organizator życia muzycznego, a z jego twórczości wykonywano tylko poemat symfoniczny Step. Tymczasem jego talent i dorobek przewyższają współczesnych mu rodaków. Środkami muzycznymi podkreślał przynależność narodową; w Elegijnej znajdziemy nawiązania do polskiego folkloru i motyw Mazurka Dąbrowskiego.
Z kolei I Koncert skrzypcowy fis-moll to jedno z najbardziej znanych dzieł Henryka Wieniawskiego, znakomitego polskiego skrzypka-wirtuoza. W zeszłorocznym konkursie jego imienia najlepszym Polakiem był Wojciech Niedziółka, student I roku Akademii Muzycznej w Łodzi w klasie prof. Łukasza Błaszczyka. On też będzie solistą żarnowieckiego koncertu.
Zabytkowy kościół w Żarnowie należy do najcenniejszych świątyń województwa łódzkiego. Jego niezwykłość wynika z tego, że do dziś zachowały się romańskie elementy pierwszej, pochodzącej z XII wieku świątyni, wybudowanej z kamienia ciosowego. Warto zwrócić uwagę na zachowane fragmenty murów i pilastry, romańskie okno, a we wnętrzu – spiralne kamienne schody i trzy ostrołukowe okna gotyckie. Dawny kościół, który stanowi nawę poprzeczną obecnej świątyni, wchodził w skład systemu obronnego grodu, którym w średniowieczu był Żarnów.
---
Zadzim, 13.08.2023, 19:00
Dookoła świata można przejechać w 80 dni albo… w ciągu jednego wieczoru. Ekspresowa wersja dalekiej podróży możliwa jest dzięki muzyce. Wyruszymy oczywiście z Polski (w programie koncertu wskazuje na to mazurek Chopina). Odwiedzimy kilka krajów europejskich, m.in. Francję (barokowa Kukułka Daquina) i Węgry (V Taniec węgierski Brahmsa), by dotrzeć do Izraela (Hommage a Giora Feidman Béli Kovácsa). Jeśli chodzi o Amerykę Południową, zawitamy do Argentyny (Fuga e Mysterio Piazzolli) i Brazylii (Tico, tico), nie ominiemy też Stanów Zjednoczonych (Cantina Band z filmu Star Wars Johna Williamsa). W tę fascynującą podróż zabierze słuchaczy Bogna Band, zespół złożony z artystów łódzkich instytucji muzycznych: filharmonii, teatrów Wielkiego i Muzycznego oraz Akademii Muzycznej. Zespół działa od 2014 r. pod kierunkiem pianistki Bogny Dulińskiej.
Ta podróż rozpocznie się w Zadzimiu, wsi położonej przy starym szlaku handlowym łączącym Sieradz z Łęczycą. Od 2020 r. dumą miejscowości jest pieczołowicie odrestaurowany przydworkowy park, nazwany Dereniowym Skarbem. Nazwa ta pochodzi od słynnej w całej Polsce alei dereniowej, zasadzonej na początku ubiegłego wieku. W tym parku roślinność jest jednak znacznie bardziej urozmaicona; ostatnio posadzono tu prawie 10 tysięcy roślin. Wśród ponad 2,5 tysiąca drzew zwracają uwagę pomniki przyrody, między innymi siedemsetletni dąb szypułkowy, którego pień mierzy ponad 6 metrów średnicy. Park, o powierzchni 6,5 hektara, został założony w drugiej połowie XIX w. dzięki rodzinom Dąmbskich i Jarocińskich. Otacza piętrowy dwór neoklasycystyczny z XIX w., wybudowany przez Wojciecha Jarocińskiego, który czeka jeszcze na odrestaurowanie.
---
Rogów, 19.08.2023, 19:00
Niestandardowy skład tria The ThreeX zachęca muzyków do odważnych poszukiwań. Dwaj skrzypkowie i pianista prezentują własne aranżacje, inspirując się słynnymi utworami muzyki klasycznej i nie tylko: Sonata Księżycowa Beethovena łączy się z hitami Metalliki i partyturami filmowymi Ennia Morricone, Lot Trzmiela Rimskiego-Korsakowa spotyka się z tangiem Piazzolli, a wszystko przyprawione szczyptą zabawy i sporą dawką humoru.
Członkowie zespołu to absolwenci renomowanego uniwersytetu muzycznego w Wiedniu i laureaci międzynarodowych konkursów. Przez 20 lat działalności występowali w Europie, Azji i Ameryce Południowej. Koncertowali podczas licznych festiwali w wielu renomowanych salach, takich jak Izumi Hall w Osace, Shanghai Symphony Orchestra Hall, Toppan Hall w Tokio czy Gläserner Saal słynnego wiedeńskiego Musikverein. Są laureatami złotego medalu na Osaka Chamber Music Competition&Festa w Japonii. W 2017 r. brali udział w programie telewizyjnym „Mam talent”.
Wystąpią w otoczeniu cennego drzewostanu, który został zgromadzony w arboretum w Rogowie – ogrodzie leśnym, należącym do najcenniejszych tego typu placówek w Europie. W arboretach (z łac. arbor – drzewo), zwanych też ogrodami dendrologicznymi (z grec. dendron – drzewo), kolekcjonuje się drzewa i krzewy oraz prowadzi nad nimi badania. Początki rogowskiego ogrodu sięgają roku 1919, kiedy to utworzono Lasy Doświadczalne warszawskiej SGGW do prowadzenia badań naukowych i zajęć dydaktycznych dla studentów leśnictwa. Cały teren jest zagospodarowany w sposób naturalny. Kolekcje obejmują niemal 2400 gatunków i odmian. Wiele roślin zostało po raz pierwszy wprowadzonych do uprawy w Polsce właśnie tutaj. Dominują drzewa i krzewy liściaste, wśród nich imponująca kolekcja klonów. Są też rośliny iglaste, egzotyczne oraz drzewa i krzewy pochodzące z Azji, głównie z Chin. Prowadzone tu badania pozwalają między innymi poznać przydatność obcych gatunków drzew dla polskiej gospodarki. Spacerowicze za najpiękniejsze uznają zwykle malownicze alpinarium ze strumykiem, stawami i pagórkami, chętnie odwiedzają też muzeum, poruszające różnorodną tematykę leśną i ekologiczną.
---
Zduńska Wola – Karsznice, 20.08.2023, 19:00
Poniatowa, niewielka miejscowość na Wyżynie Lubelskiej, stała się słynna dzięki znakomitym dziecięcym zespołom muzycznym. Scholares Minores pro Musica Antiqua, który działa od 1978 r., został założony przez muzykologów Danutę i Witolda Danielewiczów. Ten pierwszy w Polsce dziecięco-młodzieżowy zespół muzyki dawnej dał początek zainteresowaniu kulturą dawnych wieków w naszym kraju i zapoczątkował powstawanie innych grup o podobnym charakterze. Członkowie zespołu grają na kilkudziesięciu dawnych instrumentach, takich jak: krumhorn, dulcjan, viola da gamba, harfa gotycka, psalterium, fidel, szałamaja i wiele innych. Ponadto śpiewają i tańczą dawne tańce dworskie. W Poniatowej istnieje również chór Szczygiełki, założony w 1975 r. Na „Kolorach Polski” młodzi poniatowianie przedstawią program, który przeniesie słuchaczy do czasów renesansu i baroku.
Gotowych do podróży w czasie zapraszamy do Karsznic – miejsca, gdzie faktycznie zaczynało się wiele wypraw. W okresie międzywojennym w Karsznicach, które wcześniej były wsią, utworzono bowiem stację kolejową z lokomotywownią, a obok niej powstało osiedle mieszkaniowe dla pracowników kolei, Znajdowały się one na trasie świeżo wybudowanej magistrali kolejowej Śląsk-Porty, która odegrała istotną rolę w rozwoju międzywojennej polskiej gospodarki, usprawniając transport węgla ze śląskich kopalń do nowego portu morskiego w Gdyni. W 1973 r. Karsznice włączono do miasta Zduńska Wola. W 2012 roku użytkowanie linii kolejowej zostało zawieszone i obecnie wznawiane jest wyłącznie sezonowo. Zabytkowe parowozy stały się eksponatami Skansenu Lokomotyw, który cieszy się dużym zainteresowaniem.
---
Tum, 26.08.2023, 19:00
Sławomir Jaskułke to artysta, którego nie da się jednoznacznie zaklasyfikować. Znakomicie czuje się w jazzie, ale nieobca jest mu muzyka konkretna. Sięga do sztuki kontemplacyjnej, programowej, a nawet ilustracyjnej. Inspiruje się przyrodą i naturą człowieka, malarstwem oraz kompozycjami Chopina. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród. W Tumie Jaskułke zagra na fortepianie zwanym „bananem”, sprowadzonym specjalnie na ten koncert. Jest to jeden z zaledwie trzech tego typu instrumentów na świecie i jedyny w Polsce. Wyprodukowany eksperymentalnie w Szwecji w 1935 roku w zaledwie 10 egzemplarzach, jest wygięty w stronę basu i ma nieco inaczej skonstruowane pudło rezonansowe. Daje to charakterystyczną barwę basu, niemożliwą do uzyskania na klasycznych fortepianach. Sławomir Jaskułke upodobał sobie ten instrument pięć lat temu, dokonał na nim kilku nagrań (m.in. płyta The Son).
Fortepian „banan” stanie w tumskiej archikolegiacie, która jest jednym z najcenniejszych zabytków kultury romańskiej w Polsce. Została wzniesiona w XII wieku na polecenie księżnej Salomei, wdowy po Bolesławie Krzywoustym, by swą potęgą świadczyć o wielkości jej aspiracji politycznych. Do budowy gmachu wykorzystano m.in. budulec z istniejącego tu wcześniej benedyktyńskiego opactwa. Kolegiata stała się miejscem zjazdów kościelnych i książęcych, tzw. synodów, które uważa się za pierwsze polskie sejmy. Była też kościołem obronnym i służyła jako schronienie dla okolicznej ludności w czasie najazdów. Dziś zachwyca swym majestatem i budzi podziw fenomenalną akustyką. Ma formę romańskiej świątyni dwuchórowej na wzór nadreńskich katedr cesarskich, co miało odzwierciedlać dwa bieguny władzy w średniowieczu: kościelną i świecką. W zachodniej absydzie zachowały się pierwotne romańskie freski, jedyny ślad dawnego wystroju kościoła. Inne malowidła i detale rzeźbiarskie pochodzą z późniejszych wieków (po pożarach kolegiata była przebudowywana i upiększana w stylu danego okresu).
---
Łódź, 27.08.2023, 19:00
Koncert finałowy „Kolorów Polski” uświetni prawykonanie Fantazji łódzkiej Gary’ego Guthmana, zamówionej na tę okazję przez Filharmonię Łódzką. Czteroczęściowy utwór został zainspirowany burzliwą historią Łodzi począwszy od roku 1423 – momentu nadania jej praw miejskich. Usłyszymy fragmenty inspirowane folklorem okolic Łodzi (owijok i oberek) oraz starą pieśnią dożynkową z rejonów Sieradza wykonaną chóralnie Przynieślimy jaśnie panu!. W części drugiej, zatytułowanej Czas fabryk, kompozytor wykorzystał piosenki Fabryczna dziewczyna i Pieśń o Łodzi oraz tekst satyryczny Majster, opowiadające o życiu mieszkańców w czasach industrialnego rozkwitu miasta. Czas wojny przedstawia za pomocą muzyki tragiczny okres II wojny światowej, naznaczony zagładą żydowskiej części łódzkiej społeczności (hebrajski Shema Yisrael), Czas Łodzi nawiązuje zaś do czasów obecnych – okresu rozkwitu miasta.
Gary Guthman to trębacz-solista, jazzman i kompozytor pochodzący ze Stanów Zjednoczonych. Koncertował jako solista w ponad 300 salach filharmonicznych Kanady i USA, prezentując swoje projekty Tribute to Harry James oraz Trumpet Greats, zawierające jego własne kompozycje i aranżacje orkiestrowe. Obecnie mieszka w Polsce. Od czasu przyjazdu do Europy w 2007 roku występował wielokrotnie na festiwalach jazzowych oraz w filharmoniach ze swoimi autorskimi projektami. Inspiruje się polską historią i kulturą, o czym świadczy m.in. płyta Autoportrety – muzyczny hołd dla Mirona Białoszewskiego, oraz musical List z Warszawy, skomponowany dla Warszawskiej Opery Kameralnej.
Prawykonanie poprowadzi Japończyk Chuhei Iwasaki, od roku 2021 główny dyrygent Orkiestry Filharmonicznej w czeskim Pilźnie.
W programie koncertu finałowego znajdą się też pieśni ludowe z regionu łódzkiego we współczesnym opracowaniu, które wykona Chór Filharmonii Łódzkiej, soliści i kwartet smyczkowy, pod dyrekcją chórmistrza Artura Kozy.
---
Na wszystkie koncerty (poza finałowym) wstęp wolny.
