12. Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego rozstrzygnięty!
Za nami jedenaście dni pełnych emocji, konkursowego napięcia i przede wszystkim niezwykłych muzycznych doznań. 12 maja 2024 r. podczas uroczystej gali w Sali Koncertowej Filharmonii Narodowej w Warszawie poznaliśmy laureatów 12. Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. Witolda Lutosławskiego.
Organizatorem 12. edycji konkursu był Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, a współorganizatorem Fundacja Na Rzecz Promocji Młodych Wiolonczelistów oraz Filharmonia Narodowa. Wydarzenie sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Patronat honorowy nad konkursem objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda.
Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego jest ważnym wydarzeniem muzycznym. Pierwszy odbył się w 1997 roku. Tegoroczna edycja to powrót konkursu po sześciu latach przerwy. O jego randze i jego znaczeniu świadczy liczba uczestników, a także to, jak wiele krajów reprezentują. To cieszy. Zyskujemy kolejne znaczące wydarzenie, będące możliwością spotkań muzycznych artystów z różnych stron świata. Możemy powiedzieć, że konkurs wiolonczelowy swą popularnością i znaczeniem dorównuje Konkursowi Chopinowskiemu i Międzynarodowemu Konkursowi Skrzypcowemu im. H. Wieniawskiego, choć dwa ostatnie są dużo starsze. To zasługa pomysłodawcy, śp. Kazimierza Michalika, który nie zdążył już wysłuchać tegorocznych zmagań konkursowych, jak również organizatorów, którzy wkładają serce w przygotowanie konkursu i robią wszystko, by przebiegł on wzorowo. Dzięki temu mamy na scenie polskiej możliwość skonfrontowania ze sobą rozmaitych osobowości scenicznych, porównania różnych stylów gry i technicznej sprawności uczestników.
Do pierwszego etapu tegorocznej edycji konkursu zakwalifikowano 47 osób. W trakcie drugiego etapu zmagań przesłuchano 18 uczestników, spośród których wyłoniono 5 finalistów. Ci rywalizowali ze sobą o podium, wykonując Koncert na wiolonczelę i orkiestrę Witolda Lutosławskiego oraz jeden z koncertów klasycznych, wybrany spośród 3 propozycji konkursowych.
Laureatką pierwszej nagrody została Tae-Yeon Kim (Korea Południowa). Doceniono ją również za wybitne wykonanie Grave Witolda Lutosławskiego, przyznając osobną nagrodę. Tae-Yeon Kim otrzymała również wiele nagród dodatkowych, poza nagrodami regulaminowymi, stanowiących możliwość zagrania koncertu m.in. w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina czy też Filharmonii Krakowskiej im. K. Szymanowskiego. W czasie gali Koreanka wykonała Koncert na wiolonczelę i orkiestrę Witolda Lutosławskiego. Precyzja, z jaką zagrała ten utwór, dokładność, niezwykłe oddanie charakteru dzieła Lutosławskiego i gra na emocjach słuchaczy potwierdziły słuszność decyzji jury.
Drugą nagrodę przyznano Marii Leszczyńskiej (Polska). Również ona otrzymała nagrody dodatkowe w postaci koncertu, przyznane m.in. przez Filharmonię Dolnośląską oraz Polską Orkiestrę Sinfonia Iuventus. W czasie finału wykonała część Moderato z Koncertu C-dur Józefa Haydna. Był to występ pełny ekspresji. Gra Leszczyńskiej odzwierciedlała jej głęboką wrażliwość, niezwykłą kulturę dźwięku i wyczucie stylu, co było połączone z pięknie prowadzoną frazą. Laureatkom pierwszych dwóch miejsc podczas koncertu towarzyszyła Orkiestra Filharmonii Narodowej pod batutą maestro Marka Mosia, której zarówno za koncert laureatów, jak i finał konkursu należą się słowa uznania – za czujność i uważność, zwłaszcza w wymagających tego partyturach Lutosławskiego.
Trzecia nagroda przypadła Antoniemu Wronie (Polska). Laureat w czasie gali finałowej wykonał Sonatę A-dur L’Imperatrice Luigiego Boccheriniego. Utwór był duetem na wiolonczelę i gitarę. Wronie towarzyszył na scenie Andrzej Powała. Ten występ potwierdził niezwykłą osobowość sceniczną artysty, lekkość, z jaką podchodzi do gry na instrumencie. Obecność tego utworu w programie gali finałowej dała jej zupełnie inny wydźwięk, powiew świeżości, do czego przyczynił się również sam Wrona swoją kokieterią i zawadiackością sceniczną, która mnie osobiście bardzo przypadła do gustu. Pokazał on, że muzyką można się cieszyć, bawić, a także uwodzić słuchacza.
Czwartą nagrodę przyznano Gustawowi Bafeltowskiemu. Laureat wykonał Sonatę na wiolonczelę i fortepian Francisa Poulenca. Przy fortepianie partnerował mu znakomity Radosław Kurek. Bafeltowski popisał się bardzo wysoką techniczną sprawnością w grze, a przy tym niezwykłą barwą dźwięku, który niemalże rozpływał się w eterze. Artysta wystąpi w Filharmonii Sudeckiej im. Józefa Wiłkomirskiego w Wałbrzychu oraz zagra z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną w ramach przyznanych przez te instytucje nagród.
Wyróżnienie w konkursie, a także nagrodę za wybitne wykonanie Wariacji Sacherowskiej na wiolonczelę solo Witolda Lutosławskiego otrzymał Esteban Jiménez Suárez (Hiszpania). Właśnie jego występ otworzył muzyczną część gali. Hiszpan wykonał Wariację Sacherowską brawurowo. Rzadko spotyka się tak niezwykłe wyczucie granicy między ciszą a dźwiękiem, które zaprezentował Jimenez Suarez w partiach piano.
Dobrym podsumowaniem wysokiego poziomu artystycznego 12. Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. Witolda Lutosławskiego, a także dowodem na sens jego istnienia były słowa przewodniczącego jury, Romana Jabłońskiego:
„Tegoroczny konkurs był bardzo ciekawy, a jego poziom bardzo wysoki. Każdy z uczestników wniósł tu nie tylko swój talent, charyzmę, ale też ciężką pracę. To było bowiem bardzo wymagające wydarzenie i bardzo potrzebne. Potrzebne, ponieważ pokazało się tu bardzo dużo młodych wybitnych wiolonczelistów z różnych krajów, co daje nam skalę porównawczą (...). Takie porównania wpływają na rozwój i inspiracje wszystkich młodych wiolonczelistów”.
Słowa profesora Jabłońskiego dowodzą, że możemy być dumni z organizacji Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. Witolda Lutosławskiego, nie tylko dlatego, że w muzycznych zawodach stają tak niezwykli artyści, z godnym podziwu warsztatem i charyzmą, ale również dlatego, że dzięki popularności konkursu rozpowszechnia się znajomość dorobku kompozytorskiego Lutosławskiego. Wyniki muzycznej rywalizacji pokazują nam również, że polscy wiolonczeliści plasują się w światowej czołówce.
