Ukojenie w smutku, czyli Niemieckie Requiem Johannesa Brahmsa [Filharmonia Krakowska 25-26.10.2024]
W duchu Muzyki jesiennej Panufnika, która wybrzmiała podczas ostatnich koncertów abonamentowych Filharmonii Krakowskiej, w jej repertuarze pojawia się kolejne dzieło skłaniające do refleksji nad kruchością życia, transcendencją i nieuchronnym przemijaniem. Program koncertów – w piątek, 25 października 2024 roku o godz. 19.30 i w sobotę, 26 października br. o godz. 18.00 wypełni bowiem Ein deutsches Requiem Johannesa Brahmsa, jedno z tych dzieł, które wyznaczały ważkie etapy w historii muzyki. Orkiestrę i Chór Filharmonii Krakowskiej poprowadzi niemiecki dyrygent Christoph Altsteadt, w partiach solowych usłyszymy sopranistkę Miriam Kutrowatz oraz barytona Rafaela Fingerlosa.
Po prawykonaniu Niemieckiego requiem w 1869 roku pisano, że dzieło to jest jednym z najważniejszych uniesień twórczych w sztuce muzycznej. Przepojone uczuciem miłości i zaufania do Boga oraz wiary w człowieka dzieło, wyraża osobiste podejście kompozytora do śmierci, potraktowanej jako naturalne otwarcie się na świat życia nieśmiertelnego. Typowe requiem koncentruje się na wstawiennictwie za oczekującymi sądu ostatecznego i modlitwie za ich wybawienie, requiem Brahmsa skupia się zaś na żałobnikach, opłakujących na ziemi swoich zmarłych, jest rodzajem medytacji nad kruchością ludzkiego życia i wyrazem tęsknoty za wiecznym spokojem. Przeznaczone na czterogłosowy chór mieszany, solistów oraz orkiestrę symfoniczną z organami, osadzone jest w wyborze tekstów z Biblii tłumaczonej przez Marcina Lutra. Kompozytor podkreślał jednak, iż przyjęcie języka ojczystego jest zabiegiem, które czyni jego dzieło bardziej „ludzkim”, a przydomek „niemieckie” pojawia się w tytule z braku lepszych określeń. „Niemieckie Requiem przynosi poruszające piękno znane z Brahmsowskiej muzyki, które łączy się z czytelnym przesłaniem dla odbiorcy: Błogosławieni, którzy w Panu umierają...” (Małgorzata Janicka-Słysz), jest więc pełnym głębokiej refleksji prologiem do zbliżającego się Święta Zmarłych. A przecież tyle wielkich nazwisk odeszło w ostatnim czasie, zubażając świat kultury, w tym także rodzinę Filharmonii Krakowskiej…
Niemieckie requiem Brahmsa analizowane będzie w ramach spotkania Dyskusyjnego Klubu Muzycznego „Wszystko Gra” – w sobotę, 26 października bezpośrednio przed koncertem, czyli o godz. 16.30. W spotkaniu z publicznością udział weźmie Christoph Altsteadt – dyrygent koncertów po raz pierwszy goszczący w Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie. Artysta cieszy się rozlicznymi sukcesami na estradach renomowanych orkiestr i instytucji muzycznych. W ostatnich sezonach dyrygował m.in. takimi zespołami jak City of Birmingham Symphony Orchestra, Filharmonia im. G. Enescu, Beethoven Orchester Bonn, Dortmunder Philharmoniker czy Ulster Orchestra. Będąc częstym gościem Royal Philharmonic Orchestra, Altstaedt dyrygował tym zespołem w czasie tournée po Wielkiej Brytanii oraz podczas dorocznego wykonania Mesjasza G.F. Haendla w Royal Albert Hall. Rozmowę zatytułowaną „Johannes Brahms. Błogosławieni, którzy się smucą” poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz, a tłumaczyć z języka niemieckiego będzie Elżbieta Głowacka-Adamek. Wstęp na to wydarzenie jest nieodpłatny.
