Szło artystyczne i użytkowe okresu PRL-u z kolekcji Jerzego Kurowskiego

05.08.2025

Jan Sylwester Drost

Od kilkunastu lat wśród kolekcjonerów rozwija się zainteresowanie szkłem okresu PRL-u. Dotyczy ono głównie obiektów z lat 60. i 70., gdy w polskich hutach szkła pracowała grupa wybitnych projektantów. W ostatnim czasie ich prace są poszukiwane, trafiają na aukcje i zwykle osiągają wysokie ceny. Wielu kolekcjonerów bazuje tylko na własnym guście, kupuje, gdy spodoba im się konkretny wazon, dzban czy kielich. Jednak część pasjonatów interesuje się nie tylko kształtem i kolorem, ale także technologią produkcji szkła. Tacy kolekcjonerzy zwykle starają się poznać produkty konkretnych hut i wybranych projektantów. Problemem jest mała ilość literatury na temat produkcji szkła w Polsce z tego okresu oraz często błędne informacje zamieszczane w Internecie.

Na wystawę zorganizowaną w BWA w Olsztynie z kolekcji Jerzego Kurowskiego zostało wybranych ponad 200 szkieł artystycznych i użytkowych z zamiarem pokazania wyrobów pochodzących z wiodących hut oraz prac autorstwa czołowych projektantów z okresu PRL-u. Olsztyńska prezentacja stanowi również próbę zwrócenia uwagi na ważną rolę wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, która już w latach 50. XX wieku stała się jedyną w kraju placówką kształcącą przyszłych projektantów i artystów szkła, ale także pokazania, iż z mapy historii polskiego szkła doby PRL-u zniknęła większość zasłużonych hut, takich jak „Sudety”, „Barbara”, „INCO-Tarnowiec”, czy „Ząbkowice”.

Na wystawie znajdą się prace pionierów powojennego projektowania szkła, m.in. Henryka Albina Tomaszewskiego, Wandy Zawidzkiej-Manteuffel, Tadeusza Szymańskiego, Zbigniewa Horbowego, Jerzego Słuczana-Orkusza, Jana Sylwestra Drosta, Eryki Trzewik-Drost oraz innych artystów, których działania twórcze przypadają głównie na lata 60., 70. i 80. XX wieku.

„Szkło artystyczne i użytkowe okresu PRL-u” to nie tylko przegląd konkretnych projektów tego czasu, ale przede wszystkim zapis historii zmieniających się gustów i dążeń odbiorców, a co za tym idzie transformacji w sferze życia domowego i społecznego. Każda próba unowocześnienia miała znaczący wpływ na wygląd przestrzeni do życia, a co istotne na ostateczny kształt projektowanych przedmiotów.