Stabat Mater Antonína Dvořáka w Filharmonii Krakowskiej
Podczas najbliższych koncertów abonamentowych – w piątek, 15 marca 2024 roku o godz. 19.30 i w sobotę, 16 marca br. o godz. 18.00 – zaprezentowane zostanie wielkie dzieło pasyjne Antonína Dvořáka, Stabat Mater op. 58. Orkiestrę i Chór Filharmonii Krakowskiej poprowadzi Przemysław Neumann, w wykonaniu dzieła wezmą również udział soliści – Alina Adamski (sopran), Gosha Kowalinska (alt), Łukasz Załęski (tenor) i Volodymyr Tyshkov (bas).
Stabat Mater napisane zostało przez Antonína Dvořáka pomiędzy lutym a majem 1876 roku, ostatecznie zaś ukończone w listopadzie roku następnego. W tym okresie kompozytor utracił wszystkie ze swoich trojga dzieci, co było wielkim ciosem dla rodziny. W powstającym dziele Dvořák w naturalny sposób mógł odnieść się zatem do własnego doświadczenia bólu, ale i wznieść się ponad nie i „znaleźć środek pomiędzy narzucającym dystans szacunkiem wobec cierpienia, rzeczywistym współodczuwaniem a przemożną potrzebą udzielenia pociechy” (Maciej Negrey). Dziś jednak nie ma pewności, czy impuls do powstania tej sakralnej kantaty wzbudziła jedynie osobista tragedia – dzieło bowiem pierwotnie zadedykowane zostało przyjacielowi z młodości, Františkowi Hušpauerowi. Pierwsza wersja stanowiła opartą na średniowiecznym tekście Jacopone da Todi siedmioczęściową kompozycję na chór, solistów i fortepian, po rewizji otrzymała zaś znany obecnie kształt, na który składa się dziesięć części, w partyturze uwzględnia natomiast akompaniament orkiestry w miejsce fortepianu. Prawykonanie Stabat Mater odbyło się 23 grudnia 1880 roku w Pradze pod batutą Adolfa Čecha, kilka miesięcy później planowano zaś jego zaprezentowanie krakowskim słuchaczom. I choć tutejsze Towarzystwo Muzyczne poczyniło starania, by uświetnić nim liturgię Wielkiego Piątku w kościele świętej Anny wiosną 1881 roku, niestety wobec braku materiałów nutowych musiano zadowolić się wykonaniem dzieła Rossiniego.
Obecna prezentacja Stabat Mater Antonína Dvořáka gromadzi wobec filharmonicznej publiczności – oprócz zespołów Filharmonii im. Karola Szymanowskiego – grono solistów, którzy po raz pierwszy będą mieli okazję wystąpić na tej estradzie. Sopranistka Alina Adamski jest finalistką Konkursu Moniuszkowskiego sprzed pięciu lat, gdzie otrzymała nagrodę za najpiękniejsze wykonanie pieśni polskiej XX i XXI wieku. Rozpiętość jej repertuaru obejmuje partie od oper Mozarta po Wagnera, ale także dzieła muzyki nowej, o czym świadczy udział w prawykonaniu światowym Last Call szwajcarskiego kompozytora Michaela Pelzla. Gosha Kowalinska śpiewająca partię altu, kształciła się wokalnie we Francji, w École normale de musique de Paris oraz w École Claude Mathieu w zakresie sztuk aktorskich. Związana obecnie z Teatrem Wielkim w Poznaniu, w tym sezonie występować będzie także we Francji, Słowacji i we Włoszech. Łukasz Załęski to obecnie jeden z najaktywniejszych polskich tenorów młodego pokolenia, który w swoim repertuarze posiada ponad dwadzieścia pierwszoplanowych partii operowych i operetkowych, natomiast pochodzący z Ukrainy bas Volodymyr Tyshkov zasłynął w Polsce przede wszystkim jako laureat II nagrody na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Stanisława Moniuszki w 2022 roku. Całość poprowadzi Przemysław Neumann, dyrektor Filharmonii Opolskiej, który będzie również gościem Agnieszki Malatyńskiej-Stankiewicz podczas sobotniego spotkania w ramach Dyskusyjnego Klubu Muzycznego „Wszystko gra”. Spotkanie zatytułowane „Dvořák: Stabat Mater, czyli śmierć, która stała się życiem dla świata” rozpocznie się o godz. 16.30 w Sali Złotej na I piętrze. Wstęp wolny.
