Sieradz i Bełdów na mapie festiwalu "Kolory Polski"
W najbliższy weekend 25. Wędrowny Festiwal Filharmonii Łódzkiej „Kolory Polski” przywiezie muzykę do Sieradza i Bełdowa.
SIERADZ. KONCERT FESTIWALU KOLORY POLSKI
17 sierpnia 2024, 19.00
Sieradz, Bazylika kolegiacka Wszystkich Świętych, ul. Kolegiacka 11
Choć o Polsce XVI wieku myśli się jako o ostoi katolicyzmu, także i tu docierały prądy reformacyjne. Nowatorskie idee, kontestujące zatwardziałość ówczesnego kościoła, zdobyły dużą popularność wśród szlachty. Jednymi z najwybitniejszych ich krzewicieli byli Andrzej Frycz Modrzewski i Andrzej Trzecieski, którego spuścizna, wzorowana na niemieckich pieśniach i częściowo będąca również polską, poetycką parafrazą Psalmów, znalazła godnego czytelnika w osobie Cypriana Bazylika. Ten pochodzący z Sieradza renesansowy kompozytor dzięki poparciu możnych swego czasu obracał się w kręgu najwyższych dostojników − marszałka Mikołaja Radziwiłła Czarnego, wojewody Olbrachta Łaskiego czy nawet króla Stefana Batorego. Niemałe znaczenie odegrało także jego wszechstronne wykształcenie w duchu humanizmu, bowiem oprócz działalności muzycznej i politycznej zajmował się także poezją i tłumaczeniem łacińskich tekstów.
Na muzyczny wieczór Ensemble Jerycho wsparte instrumentalistami pod przewodnictwem Bartosza Izbickiego wybrało szereg pieśni protestanckich Cypriana Bazylika. Utrzymane są w czytelnej fakturze czterogłosowej, niejednokrotnie z odwołaniami do chorału. Do jego najsłynniejszych pieśni, które stały się podstawą polskich, protestanckich kancjonałów, należą „Oratio Dominica to jest Modlitwa Pańska”, „Pieśń nowa krześcijańska” i „Dobrotliwość Pańska”. Program uzupełnią utwory anonimowe oraz kompozycje związanego z Wenecją i Rzymem Jacobusa Arcadelta. Warto zwrócić również uwagę na unikalne brzmienie zespołu – pełne potęgi, nieco szorstkie, co wynika z adaptacji praktyk tradycyjnego śpiewu sakralnego. Muzycy koncertują w Polsce i za granicą, m.in. na festiwalu Pieśń naszych korzeni. W zeszłym roku świętowali dziesięciolecie istnienia. Trzeba też wspomnieć, że od samego początku działalności twórczość Cypriana z Sieradza znajdowała się w orbicie ich twórczych zainteresowań.
Trudno, by kompozycje Bazylika znalazły lepszy anturaż niż świątynia w jego rodzinnym mieście. Bazylika kolegiacka pw. Wszystkich Świętych pozostaje jednym z najbardziej interesujących zabytków regionu. Historia tego najstarszego kościoła w mieście sięga XIV wieku, gdy królował w Europie styl gotycki. Z pierwotnej architektury pozostał zarys, bowiem w XVII wieku świątynię gruntownie przebudowano, zostało także wymienione wyposażenie na barokowe i rokokowe. Ponadto we wnętrzu można podziwiać kilka płócien Wojciecha Gersona oraz sprzęt do sprawowania liturgii z XVII i XVIII wieku.
Wykonawcy:
Zespół Jerycho w składzie:
Alicja Sulkowska, Małgorzata Izbicka – cantus
Paweł Szczyciński, Barbara Sobolewska – altus
Mateusz Grzyb, Wawrzyniec Dąbrowski, Maciej Królikowski – tenor
Łukasz Kalisz, Stanisław Szczyciński, Rafał Kanowski – bassus
Jan Kiernicki – lutnia
Przemysław Pogocki – arcylutnia, gitara renesansowa
Justyna Rekść-Raubo – viola da gamba
Bartosz Izbicki – pozytyw, regał i kierownictwo muzyczne
Program:
Cyprian Bazylik - Oratio Dominica to jest Modlitwa Pańska (sł. Andrzej Trzecieski)
Cyprian Bazylik - Druga rano wstawszy (sł. Szymon Żak)
Cyprian Bazylik - Pieśń ranna, gdy słońce wschodzi (sł. Andrzej Trzecieski)
Jacobus Arcadelt Psalm 127 (tłum. Jan Seklucjan)
Cyprian Bazylik Pieśń o niebezpieczeństwie żywota (sł. Jakub Lubelczyk)
Cyprian Bazylik - Piosnka bardzo piękna o Narodzeniu Pańskim (sł. anonim G.S.)
Cyprian Bazylik - Pieśń nowa krześcijańska (sł. Jakub Lubelczyk)
Cyprian Bazylik - Dobrotliwość Pańska (sł. Jakub Lubelczyk)
Cyprian Bazylik - Nabożna piosnka (sł. Andrzej Trzecieski)
Cyprian Bazylik - Psalm 127. Beati omnes qui timent Dominum (tłum. Bernard Wojewódka)
Cyprian Bazylik - Psalm 79. Deus venerunt gentes (tłum. Jakub Lubelczyk)
Anonim - Psalm 123 (tłum. anonim, fragment z Kórnika)
Cyprian Bazylik Psalm 70. In te Domine speravi (tłum. Stanisław Kleryka)
Cyprian Bazylik - Psalm 129. De profundis clamavi ad te (sł. anonim)
Anonim - Modlitwa ludu pospolitego za pany krześcijańskimi
Cyprian Bazylik - Pożegnanie krześcijańskie na każdy dzień (sł. Szymon Żak)
Cyprian Bazylik - Benedictio mensae (sł. Andrzej Trzecieski)
BEŁDÓW. KONCERT FESTIWALU KOLORY POLSKI
18 sierpnia 2024, 19.00
Bełdów, Kościół pw. Wszystkich Świętych
95-070 Bełdów
Charakterystyczną cechą „Kolorów Polski” są występy zespołów kameralnych. Cracow Golden Quintet dał się poznać jako jeden z najwybitniejszych ansambli, który od początku w swoim repertuarze miał sporo muzyki polskich kompozytorów. Wysiłki muzyków w dziedzinie promocji twórczości znad Wisły znalazły potwierdzenie w licznych wyróżnieniach, jak choćby drugiej nagrodzie na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Polskiej im. Stanisława Moniuszki w Rzeszowie w 2019 roku, a ich debiutancka płyta „Polish Wind Quintets” była nominowana do Fryderyka.
W programie koncertu nie mogło więc zabraknąć muzyki polskich twórców. Popularny Menuet Ignacego Jana Paderewskiego, pierwotnie napisany na fortepian, jest niezwykle udaną stylizacją bliską estetyce Wolfganga Amadeusa Mozarta. Jego „Legenda” ujmuje natomiast niezwykle szlachetną linią melodyczną i pieśniowym charakterem. Kontrastować z nią będzie energetyczna „Fantazja na tematy melodii ludowych” Witolda Lutosławskiego, ułożona i przetranskrybowana na skład kwintetu dętego przez Pawła Riessa. Da się tu wysłyszeć popularne tematy, jak choćby „Od Sieradza płynie rzeka”, „Hej, od Krakowa jadę” czy „Ach, mój Jasieńko”. Program dopełnią dwa kwintety dęte Franza Danziego i Josefa Bohuslava Foerstera. Estetyka Danziego pozostaje bliska radosnej muzyce klasycyzmu. Choć tworzył głównie w XIX wieku, pozostawał wierny wcześniejszym muzycznym tradycjom, m.in. szkole mannheimskiej. Taka też jest jego kompozycja, utrzymana w czterech częściach, zachwycająca lekkością i tanecznością tematów. Drugi z wymienionych, czeski kompozytor żyjący na przełomie XIX i XX wieku, kontynuował w swojej twórczości tradycje romantyczne, włączając także inspiracje rodzimym folklorem. W jego Kwintecie można zauważyć pewne modernistyczne inklinacje, kojarzące się z twórczością Gustava Mahlera.
Zeszłoroczny koncert Festiwalu w Bełdowie swoją stylistyką znacznie odbiegał od tego, co usłyszą Państwo dziś. Wtedy zabrzmiała muzyka Chopina i Szymanowskiego w autorskich opracowaniach Aleksandra Dębicza i Michała Żaka. Wspólne pozostanie jednak miejsce − neorenesansowy Kościół pw. Wszystkich Świętych. We wnętrzu świątyni warto zwrócić uwagę na zachowane wyposażenie, m.in. kamienne chrzcielnicę i kropielnicę z przełomu XV i XVI wieku czy barokowe obrazy, krzyże i lichtarze. Obok kościoła znajduje się cmentarz, na terenie którego wyróżnia się tzw. kaplica Wężyków – rodzinne mauzoleum wzniesione w 1854 roku przez właściciela Bełdowa Jana Wężyka, wzorowane na greckiej świątyni w typie prostylosu.
Wykonawcy:
Cracow Golden Quintet w składzie:
Kamil Kuc - obój
Natalia Jarząbek - flet
Michał Poniżnik – klarnet
Małgorzata Wygoda – fagot
Konrad Gołda - róg
Program:
Franz Danzi – Kwintet dęty op. 56 nr 2
Ignacy Jan Paderewski – Menuet op. 14 nr 1 (opracowanie na kwintet dęty Marka Żebrowskiego)
Josef Bohuslav Foerster – Kwintet dęty D-dur op. 95
Ignacy Jan Paderewski – Legenda As-dur op. 16 nr 1 (opracowanie na kwintet dęty Marka Żebrowskiego)
Witold Lutosławski/Paweł Riess – Fantazja na tematy melodii ludowych na kwintet dęty
