Premiera spektaklu „Mój sztandar zasikał kotek. Kroniki z Donbasu” w reżyserii Aleksandry Popławskiej

Jan Dravnel, Izabella Dudziak, Mateusz Górski, Magdalena Kuta, Lech Łotocki, Maria Maj, Sebastian Pawlak, Daria Polunina, Justyna Wasilewska, Julia Wyszyńska, Mirosław Zbrojewicz i Agnieszka Żulewska – to obsada spektaklu w reżyserii Aleksandry Popławskiej Mój sztandar zasikał kotek. Kroniki z Donbasu, którego premiera odbędzie 28 kwietnia br.

Spektakl powstaje na podstawie dramatów Leny Laguszonkowej: Pipidówa, Matka Gorkiego i Mój sztandar zasikał kotek. Jest to poruszająca opowieść o dorastaniu w postsowieckim wielonarodowym Donbasie. W życiu bohaterki – dziewczyny z małej miejscowości splatają się dwie narracje: polityczna z Pomarańczową Rewolucją, Majdanem i wojną 2014 roku oraz osobista historia dojrzewania. Propagandowe filmy w szkole i desperackie próby rozpoczęcia życia erotycznego. Marzenia o zostaniu snajperką i pierwsza guma do żucia. Trauma Holocaustu i dżinsy z bazaru. Lena Laguszonkowa z językową wirtuozerią, humorem i nostalgią opisuje świat ukraińskiej prowincji przełomu XX i XXI wieku. Patrzy w przeszłość z perspektywy roku 2022 i rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Swoją Trylogię kończyła pisać w schronie w bombardowanym Kijowie, nie wiedząc, czy przeżyje noc. 

Aleksandra Popławska o Trylogii z Donbasu:

„To ja. Witam. Jest rok 2000, a ja jestem w 9. klasie.”

 

Takim zdaniem autorka Lena Laguszonkowa rozpoczyna Pipidówę – pierwszą  część cyklu sztuk o małej społeczności z Donbasu, miejsca, w którym dorasta główna bohaterka. 

 

Cofając się do tamtych lat zaczyna, opowieść o trudnym życiu w małej przygranicznej miejscowości, o swojej rodzinie, mamie Rosjance, która wierzy w UFO i tacie Ukraińcu czytającym Świat Zbrodni. O kumplach ze szkoły, która nie ma numeru, bo jest jedyna w tej miejscowości, o żydowskich korzeniach swojej rodziny i dziadku antysemicie, leczącym się urynoterapią. O Babci Ludzie, która kłóci się z Babcią Lubą i o swoim marzeniu, żeby wyrwać się z tej dziury i wyjechać do Moskwy na studia. Obserwujemy, jak z upływem lat upadają jej ideały, a Rosja, o której marzyła, staje się oprawcą w bestialski sposób niszczącym jej kraj i mordującym jej bliskich.

 

Śledząc wstrząsające losy jej rodziny, pochodzącej z miejscowości tak doświadczonej przez obecną wojnę, możemy zrozumieć istotę i złożoność trudnej historii tego regionu. Wierzę, że spektakl Mój sztandar zasikał kotek. Kroniki z Donbasu będzie poruszający, pozwoli zrozumieć polskiemu widzowi losy naszych sąsiadów, ludzi, którzy uciekając przed wojną, znaleźli u nas tymczasowy dom. Sercem jesteśmy z nimi. Niech opowieść o nich będzie tego wyrazem.

O Lenie Laguszonkowej

Lena Laguszonkowa – ukraińska dramatopisarka, pochodząca z miejscowości Stanica Ługańska w Donbasie. Jako dramatopisarka zadebiutowała w 2018 roku. Jej sztuka Baza opowiadająca o kobietach i prostytucji była prezentowana podczas festiwalu „Tydzień sztuki aktualnej” w Kijowie. W 2021 roku artystka wzięła udział w organizowanym przez Teatr Polski w Bydgoszczy konkursie Aurora –  Nagroda Dramaturgiczna Miasta Bydgoszczy. Matka Gorkiego – druga część Trylogii z Donbasu znalazła się w finale konkursu. W 2022 otrzymała prestiżową European Drama Award dla Nowego Talentu w Dramaturgii, przyznawaną przez  Schauspiel Stuttgart w Niemczech. Obecnie autorka mieszka w Bydgoszczy.

Oprócz samej dramatopisarki do pracy nad sceniczną premierą Trylogii zaproszone zostały również inne twórczynie z Ukrainy. Kostiumy projektuje Alyona Zozulia, konsultantką muzyczną jest Mariana Sadowska, na scenie zobaczymy Darię Poluninę.

TR Warszawa, podobnie jak inne polskie teatry, wyraża w ten sposób solidarność z twórcami i twórczyniami z Ukrainy, którzy z dnia na dzień musieli porzucić swoje artystyczne projekty, ukryć się w schronach lub uciec do innych krajów. 

Dlatego szczególnie bliskie zespołowi TR Warszawa są słowa Switłany Oleszko, dyrektorki teatru „Arabesky” w Charkowie, zawarte w tegorocznym orędziu Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego ITI na Międzynarodowy Dzień Teatru

Teatry polskie poznały więcej ukraińskich aktorów, reżyserów, dramatopisarzy – bliżej, na żywo. Wydaje mi się, że zaczęliśmy wspólnie tworzyć nowy język teatralny i wspólną przestrzeń kultury. My, twórcy ukraińscy opowiadaliśmy na polskich scenach o naszej wojnie. Mówiliśmy prawdę. Mówiliśmy głośno po polsku. Słuchaliście nas, słyszeliście nas. Może po raz pierwszy w historii.