Młoda sztuka pod młotek

Czy pasję można łączyć z zyskiem? Oczywiście! Oto kilka spostrzeżeń dotyczących tego, co jest ważne, by nasza praca zaistniała na rynku kolekcjonerów dzieł sztuki.

Będąc na początku swojej artystycznej kariery, wielu twórców decyduje się na sprzedaż własnych prac. Niektórzy w zaskakującym tempie osiągają status „wschodzącej gwiazdy”, tym samym podbijając świat kolekcjonerów dzieł sztuki. Od czego zależy atrakcyjność pracy, a co za tym idzie – jej wartość aukcyjna? Oto kilka spostrzeżeń i wskazówek dla młodych artystów, pragnących otworzyć swoje pracownie na podbój świata sztuki!
 

Młodość to nie grzech

Niewygodna prawda brzmi w następujący sposób: konkurencja jest przeogromna. Duża podaż prac młodej sztuki wcale jednak nie musi oznaczać, że oddalamy się od upragnionego sukcesu. Wielu młodych artystów ze wszystkich dziedzin sztuk plastycznych postanawia wejść na rynek sztuki. Czy taka różnorodność bywa atrakcyjna dla kolekcjonerów? Oczywiście! Poszukiwanie nowych, debiutujących twórców może sprzyjać zakupowi danej pracy. Dodatkowym atutem jest z pewnością wartość aukcyjna, która w wielu przypadkach okazuje się bardziej przystępna niż w przypadku dobrze znanych, wypromowanych artystów. Pewnym przyzwyczajeniem środowiska jest też to, że wczesne dzieła sztuki bywają tańsze, by potem kosztować kilka lub kilkanaście razy więcej. Fakt istnienia tego zjawiska to również istotny czynnik, który wpływa na tendencje zachowań potencjalnego nabywcy. Mówimy tutaj o pewnego rodzaju inwestycji, która może stanowić podwójną korzyść – zarówno dla autora, jak i kupującego.

Portfolio z bagażem doświadczeń

Każdy kolekcjoner, niezależnie od dziedziny sztuki, traktuje zakup dzieła jako swoistą lokatę kapitału. Zatem często zanim zdecyduje się na transakcję, zbiera informacje o samym twórcy, jego dorobku, wystawach i ogólnie pojętej aktywności artystycznej. Nie kupuje się pracy jako takiej, ale bierze również pod uwagę cały bagaż doświadczeń z nią związany. Stąd istotnym dla sprzedającego jest, aby skrupulatnie dbał on o rozbudowywanie swojego artystycznego CV poprzez udział w wystawach, konkursach lub wyjazdach. Nie bez znaczenia jest także jego obecność w serwisach społecznościowych. To droga umożliwiająca współcześnie szybsze dotarcie do potencjalnych zainteresowanych. Kreując siebie w przestrzeni internetowej, zyskujemy kolejne pole do promocji siebie jako marki osobistej.

Do sprzedaży pierwszy krok

Jedną z pierwszych przychodzących do głowy możliwości sprzedaży stojących przed młodym artystą jest Internet. Istnieje wiele serwisów, które umożliwiają pozyskanie nabywcy dla naszej pracy. Wśród nich znajdziemy serwisy odpłatnie i nieodpłatnie publikujące noty biograficzne wraz z aktualnie dostępnym dorobkiem artystycznym. Warto również sięgnąć po różne aplikacje skupiające życie społeczności interesującej się sztuką. W przypadku jednych i drugich można spotkać się dodatkowo ze wstępną selekcją prac. Pozwala to zazwyczaj na dostosowywanie nadesłanych dzieł do obowiązujących trendów.

Bardziej tradycyjnym modelem sprzedaży jest próba nawiązania współpracy z jedną ze stacjonarnych galerii, skupujących prace młodych artystów. W tym obszarze musimy liczyć się z tym, że kwoty za zakup nie będą astronomicznie wysokie, choć zdarzają się oczywiście wyjątki. Co ważne – należy być przygotowanym na dodatkowe koszty, wiążące się z potrzebą odpowiedniego zaprezentowania bądź przygotowania pracy do ekspozycji (np. oprawa grafik, prac na papierze, niektórych płócien). Współpracę z galerią reguluje umowa, określająca należności za zobowiązania przedwystawowe oraz informująca o wynagrodzeniu w przypadku dokonania sprzedaży. W zdecydowanej większości przypadków umowa dotyczy współpracy komisowej, ale może również przybrać formę reprezentowania samego artysty. Jej ustalenia powinny być szczegółowo omawiane już na początku, by określić potrzeby oraz cele dwóch stron.

Cena sztuki

Jak wycenić własne dzieło? Każdy, kto kiedykolwiek zadał sobie to pytanie, wie, że odpowiedź na nie nie jest jednoznaczna. Cena pracy uwzględnia bardzo wiele czynników, w tym warsztat artysty, jego dotychczasowy dorobek, rozpoznawalność. Warto na samym początku skupić się nie tyle na kwestiach zarobkowych, co na dążeniu do regularności wystawiania i sprzedawania prac. Na początku najprostszą miarą wydaje się przyjęcie analogicznych wartości, jakie widnieją przy dziełach kolegów obecnych w katalogach aukcyjnych czy na galeryjnych korytarzach. Znaczenie ma także to, jaką techniką została wykonana nasza praca oraz jakie zostały poniesione koszty produkcji. W przypadku na przykład serii wydruków cena aukcyjna będzie z reguły niższa od tych dzieł, które wymagają zakupu chociażby krosna malarskiego.

Jeżeli jesteś artystą dbającym o swój PR, nie bój się też podpisywać prac i wystawiać dowodów ich autentyczności. Taki certyfikat stanowi cenną formalną oprawę procesu sprzedaży. Nie ma znaczenia, czy dana praca przeznaczona jest dla wytrawnego kolekcjonera, czy dla przeciętnego „Kowalskiego”. Warto, aby nasza sztuka docierała do jak najszerszego grona odbiorców!

Kapryśny świat kolekcjonerów

Jak wiele dziedzin w dzisiejszym świecie tak i świat kolekcjonerów podatny jest na pewne mody oraz trendy. Wydaje się, że wśród najczęściej obecnie sprzedawanych prac figurują te z pogranicza abstrakcji i konstruktywizmu. Możemy również odnaleźć elementy figuratywne w mocno przestylizowanej formie. Obecność pewnych rynkowych trendów wcale nie oznacza, że styl naszej pracy jest nieatrakcyjny i bezwartościowy dla kolekcjonerów. Czasem artyści na swój sukces czekają latami, obserwując komercyjne podboje swoich kolegów. Kariera pod tym względem zawsze ma indywidualny przebieg. Bezwzględność mechanizmów rynkowych nie może nas jednak zniechęcić do poszukiwań artystycznego i zawodowego spełnienia.