Hӓndel. Koncert muzyki barokowej Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus

03.05.2023

Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa zaprasza na koncert muzyki barokowej utworów Hӓndela. Wydarzenie odbędzie się w niedzielę 14 maja na Zamku Królewskim w Warszawie.

Wykonanie Muzyki na wodzie Händla w czerwcu roku 1717 było częścią starannie zaaranżowanego widowiska o charakterze politycznym. Nowy król-Niemiec (dał początek dynastii hanowerskiej), który nie cieszył się sympatią swych poddanych, starał się pozyskiwać ich względy, pokazując się publicznie możliwie najczęściej – służyć temu celowi miała m.in. ceremonialna wycieczka statkiem po Tamizie. Na jednej z towarzyszących królowi barek płynęła orkiestra, grająca m.in. skomponowaną na tę okazję suitę Händla, który już wcześniej był w służbie Jerzego jako elektora hanowerskiego. Dzieło szybko zyskało wielką popularność i zaczęło żyć własnym życiem, wykonywane przy rozmaitych okazjach i poddawane przez kompozytora wielokrotnym przeróbkom i rozbudowom. Na Water Music składają się trzy suity, które można wykonać integralnie, ale też stanowią punkt wyjścia dla rozmaitych kompilacji.

Utwór ten pochodzi z wczesnych lat londyńskiej kariery kompozytora, natomiast do pewnego stopnia podobny cykl – Muzyka królewskich ogni sztucznych to dzieło późne, skomponowane po ponad trzech dekadach, w 1749 roku. Miało uczcić zawarcie pokoju w Akwizgranie kończącego wieloletnią wojnę o sukcesję austriacką. Zaplanowano z tej okazji imponujące obchody w londyńskim Green Park, gdzie w specjalnie zbudowanej przez włoskich mistrzów scenografii odbyć się miał pokaz ogni sztucznych (i salwa stu dział), z towarzyszeniem plenerowej muzyki Händla, w bogatej obsadzie instrumentów dętych i smyczkowych. Przedsięwzięcie skończyło się spektakularną katastrofą – ognie sztuczne raniły wiele osób, doszło też do pożaru dekoracji. Wspaniała muzyka pozostała najlepszym po nim wspomnieniem, podziwiana w kolejnych interpretacjach do dziś.

Oba dzieła, choć służyć mogą za przykład typowego dla swego twórcy stylistycznego kosmopolityzmu – obserwujemy w nich wyraźne wpływy francuskie, choćby w pompatycznych uwerturach i rytmach poszczególnych suitowych tańców, lecz także elementy stylu włoskiego, bliskiego duchowi concerto grosso. Händel zawsze czuł się twórcą „ponadnarodowym”, z równym powodzeniem władając każdym z ówcześnie przyjętych kompozytorskich idiomów. Dowodzi tego także religijna, ale nie liturgiczna kantata-motet Silete venti, jedno z nielicznych dzieł autora w języku łacińskim, skomponowana z nieznanej nam dziś okazji ok. 1724 roku. Dzieło, cytujące fragmenty kilku wcześniejszych kompozycji, przeznaczone na sopran solo i zespół instrumentów, ukazuje wokalną wirtuozerię we włoskim stylu (być może powstało z myślą o planowanym powrocie kompozytora do Italii?), ale instrumentalny wstęp znów nawiązuje do wzorów francuskich. Zaprezentuje je Philippa Hyde, ceniona brytyjska śpiewaczka, podziwiana na rodzimej i międzynarodowej scenie (znana też z występów w Polsce). Absolwentka Royal Academy of Music, współpracuje z wieloma zespołami, specjalizuje się w muzyce baroku, także w rolach operowych. Śpiewała m.in. z Academy of Ancient Music, the Orchestra of the Age of Enlightenment, The Parley of Instruments, The Musicke Companye, Harmonious Society of Tickle Fiddle Gentlemen, prowadzi też własny zespół Bloomsbury Baroque.

Koncert poprowadzi dyrygent-legenda, Brytyjczyk Paul Esswood. Rozpoczynał swą karierę na początku lat siedemdziesiątych jako śpiewak-kontratenor, jeden z najważniejszych pionierów nurtu historycznego wykonawstwa muzyki dawnej. Sławę przyniósł mu zwłaszcza udział w przesławnym cyklu nagrań kantat Bacha pod dyrekcją Nikolausa Harnoncourta i Gustava Leonhardta, rejestrowanych na dawnych instrumentach. Brał udział w niezliczonych nagraniach i koncertach na całym globie, od wielu lat prowadzi też wysoko cenioną działalność dyrygencką i pedagogiczną. Pod jego kierunkiem POSI grała w 2019 roku, co sam tak wspominał: „Cieszę się, że miałem okazję współpracować ze wspaniałą orkiestrą Sinfonia Iuventus w utworze Siedem Ostatnich Słów Chrystusa na Krzyżu Josepha Haydna. Wykonanie orkiestry było wyjątkowe, a ja byłem zachwycony, mogąc dyrygować tym wybitnym utworem w Kościele Świętego Krzyża w Warszawie”. [pmac]

Hӓndel. Koncert muzyki barokowej

14 maja 2023 (niedziela), godz. 18.00

Zamek Królewski w Warszawie (Sala Wielka)

Wykonawcy:

Philippa Hyde | sopran

Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa

Paul Esswood | dyrygent

Program:

Georg Friedrich Händel
Muzyka na wodzie. Suita F-dur HWV 348

Muzyka na wodzie. Suita D-dur HWV 349

Silete venti. Kantata na sopran i orkiestrę HWV 242

Muzyka królewskich ogni sztucznych HWV 351