Finał szóstej edycji Festiwalu Szymanowski/Polska/Świat
Dziełami Karola Szymanowskiego oraz Aleksandra Skriabina Filharmonia Krakowska zamyka tegoroczną, szóstą edycję Festiwalu Szymanowski/Polska/Świat. Już w najbliższy piątek, 3 października 2025 roku o godz. 19.30 w sali koncertowej przy ulicy Zwierzynieckiej oraz w sobotę, 4 października br. o godz. 18.00 w Centrum Kongresowym ICE, wystąpi Orkiestra Filharmonii Krakowskiej pod batutą dyrygenta honorowego instytucji, Antoniego Wita i zaprezentuje Etiudę b-moll Szymanowskiego w opracowaniu Fitelberga, III Symfonię c-moll Skriabina oraz I Koncert skrzypcowy Szymanowskiego z Dalią Kuznecovaitė w partii solowej.
Program obu muzycznych wieczorów otworzy Etiuda b-moll napisana przez Karola Szymanowskiego na fortepian z dedykacją dla kuzynki Natalii Neuhaus w ramach opusu czwartego datowanego na lata 1900-1902. Czterdzieści lat później opracowana przez Grzegorza Fitelberga na orkiestrę symfoniczną w tej wersji po dziś dzień zdobywa uznanie koncertowej publiczności. Zaraz po niej zabrzmi dzieło określone przez samego kompozytora w korespondencji do Stefana Spiessa jako „całość strasznie fantastyczna i nieoczekiwana”, czyli I Koncert skrzypcowy op. 35 powstały latem 1916 roku. Utwór powstały dla Pawła Kochańskiego, autora kadencji, przez niego jednak nie prawykonane – uczynił to Józef Ozimiński pod batutą Emila Młynarskiego – 1 listopada 1922 roku w Filharmonii Warszawskiej. Cytując słowa Zbigniewa Andrzeja Zająca „słuchając Koncertu można (…) rozkoszować się ciągłą odmianą nastroju. Wszelako próżno tu czekać na przesilenia zaciemnione tragizmem, bowiem nawet dramatyczne spięcia (podane w alteracjach, tych muzycznych drobinach przekształceń tak w nie) prowadzone są ku anielskości łagodnych, zza chmur prześwitujących flażoletów lub ku ekstazie prawie dotykalnej, wezbranej namiętnością, której ziemskie korzenie są aż nadto odsłonięte. (…) Również wirtuozowska kadencja (…), idealnie stapia się z główną ideą kompozycji, z jej wyśpiewywaniem wszechświata – jak nadzwyczaj trafnie nazwał obecne w niej przesłanie Jarosław Iwaszkiewicz.” I Koncert skrzypcowy zaprezentuje przed krakowską publicznością po raz pierwszy występująca z towarzyszeniem Orkiestry Filharmonii Krakowskiej Dalia Kuznecovaitė – litewska skrzypaczka, zwyciężczyni pierwszej nagrody i złotego medalu na Międzynarodowym Konkursie im. H. Szerynga w Meksyku i laureatka Międzynarodowego Konkursu im. J. Brahmsa w Austrii, obecnie pierwsza skrzypaczka Vilnius String Quartet i wykładowczyni na Wydziale Instrumentów Smyczkowych w Litewskiej Akademii Muzyki i Teatru w Wilnie.
W drugiej części koncertów zabrzmi III Symfonia c-moll Aleksandra Skriabina zwana Boskim poematem. Warto zwrócić uwagę, iż maestro Antoni Wit już po raz drugi w ostatnich latach odwołuje się do twórczości tego kompozytora – w marcu 2023 roku prezentując z krakowskimi filharmonikami jego I Symfonię. Jemu też – „geniuszowi czy szarlatanowi” – poświęcone zostało wówczas spotkanie z dyrygentem w ramach Dyskusyjnego Klubu Muzycznego „Wszystko Gra”. Gdyż jak twierdzi Bohdan Pociej „Skriabin to jeden z najdziwniejszych twórców w historii muzyki. Intryguje już sam rozwój jego talentu: powolne wyłanianie się oryginalnej indywidualności z gąszcza romantycznych tradycji”.
