Cena muzycznej ambicji [Artykuł na podstawie książki Sally Anne Gross i George’a Musgrave’a "Can Music Make You Sick?"]
Muzyka to wszechobecne medium, powszechnie rozumiane jako środek do regulacji emocji, hobby czy narzędzie użytkowe, mające nawet zbawienne skutki dla zdrowia – muzykoterapia, w praktyce obecna wręcz od czasów plemiennych, w ostatnich latach prężnie rozwija się jako technika wspomagająca leczenie różnego typu chorób, np. tych neurodegeneracyjnych jak Alzheimer czy Parkinson, ale też może być używana w terapiach mających na celu złagodzenie objawów depresji czy lęku, czyli symptomów związanych bezpośrednio ze zdrowiem psychicznym. Jednak jako gałąź przemysłu branża muzyczna nie jest pozbawiona swoich ciemnych stron, mających do czynienia właśnie z samopoczuciem, dobrostanem i zdrowiem psychicznym osób uprawiających zawód muzyka, a głośne śmierci popularnych artystów, takich jak Amy Winehouse, Avicii czy członkowie Klubu 27, stanowią wierzchołek góry lodowej, jaką jest zdrowie psychiczne muzyków.
Can Music Make You Sick? (Czy muzyka może zrujnować twoje zdrowie?) to książka autorstwa Sally Anne Gross i George’a Musgrave’a, która eksploruje złożone relacje między muzyką a zdrowiem psychicznym. Książka opiera się na badaniach przeprowadzonych wśród społeczności muzycznej, aby zrozumieć, jakie wyzwania stawia jej życie w dzisiejszej branży muzycznej. Dzięki wywiadom z ponad 2000 muzyków autorzy zgłębiają złożoność tego zawodu, w tym problemy, takie jak niestabilność finansowa, presja społeczna i wpływ nieprzewidywalnej kariery na samopoczucie i zdrowie psychiczne. Zwracając uwagę na powszechność problemów zdrowotnych wśród społeczności muzycznej oraz brak odpowiednich systemów wsparcia, autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy intensywna działalność muzyczna w znaczącym stopniu może prowadzić do problemów zdrowotnych i psychicznych. Książka analizuje również role kreatywności i pasji w nasileniu tych problemów i podkreśla głęboką potrzebę systemowych zmian w branży, które mogłyby pozytywnie wpłynąć na ogólny dobrostan muzyków.
Gross i Musgrave wnikliwie analizują różne aspekty życia zawodowego muzyków, takie jak niskie wynagrodzenia, niestabilność zatrudnienia, presja sukcesu oraz trudności w zachowaniu równowagi między życiem zawodowym a osobistym. Autorzy zgłębiają również kwestie związane z toksyczną kulturą pracy, konkurencją i brakiem wsparcia społecznego, które mogą prowadzić do stresu, depresji i innych problemów zdrowotnych, oraz analizują, w jaki sposób oczekiwania społeczne i presja rynkowa mogą wpływać na samopoczucie artystów muzycznych. Jednym z kluczowych tematów, jakie wyróżniają, jest nacisk na sukces i jego wpływ na zdrowie psychiczne. Artyści często znajdują się pod presją odnoszenia wymiernych sukcesów, co więc bezpośrednio może prowadzić do wzmożonego poziomu stresu, lęku i stanów depresyjnych.
Ta prezentowana przez autorów złożona analiza wzajemnie powiązanych czynników przyczyniających się do kryzysu zdrowia psychicznego wśród muzyków obejmuje także omówienie stygmatyzacji chorób psychicznych w branży oraz wspomnianej wcześniej presji utrzymania określonego wizerunku sukcesu, co z kolei może powstrzymywać muzyków przed szukaniem pomocy w razie potrzeby. Autorzy zauważają, że pomimo pozornej otwartości i tolerancji w branży muzycznej wielu artystów cierpi z powodu braku wsparcia i zrozumienia ze strony innych osób będących częścią przemysłu muzycznego bądź ściśle z nim związanych. Nie bez znaczenia pozostaje też wpływ mediów społecznościowych oraz rola nadużywania substancji, która dla wielu muzyków odgrywa rolę mechanizmu radzenia sobie z emocjami i presją.
Książka podkreśla także znaczenie szerszej rozmowy na temat zdrowia psychicznego wśród muzyków i nagłaśnianie tego tematu celem doprowadzenia do zmian w strukturach przemysłu muzycznego. Takie działania powinny wpłynąć na zwiększenie świadomości i wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego. Autorzy kładą również nacisk na potrzebę normalizowania dialogu na temat zdrowia psychicznego w społeczności muzycznej i tworzenia kultury wsparcia i zrozumienia.
Gross i Musgrave podkreślają także konieczność działań zarówno na poziomie jednostki, jak i tym instytucjonalnym. Domagają się większej przejrzystości i odpowiedzialności ze strony wytwórni płytowych, miejsc koncertowych i innych członków branży, a także zwiększonego dostępu muzyków do zasobów wsparcia zdrowia psychicznego, zaznaczając po raz kolejny znaczenie systemowych zmian w branży muzycznej, które mogłyby skutecznie rozwiązać te problemy.
Podsumowując, Can Music Make You Sick? dostarcza cennych spostrzeżeń na temat wyzwań zdrowia psychicznego stojących przed muzykami, oferując zalecenia, jak branża może lepiej wspierać dobrostan swoich artystów. Książka ta stanowi także wezwanie do działania dla muzyków, innych branżowych profesjonalistów oraz decydentów politycznych, aby zacząć traktować zdrowie psychiczne priorytetowo i wprowadzić znaczące systemowe zmiany w tym aspekcie. To ważna i wszechstronna analiza wpływu przemysłu muzycznego na zdrowie psychiczne jego członków, która podkreśla potrzebę większej świadomości, wsparcia i zmian strukturalnych, aby zapewnić zdrowsze i bardziej zrównoważone warunki pracy dla wszystkich osób związanych z muzyką.
Dlaczego jednak w ogóle powinniśmy przejmować się tym widocznym kryzysem zdrowia psychicznego wśród muzyków? Odpowiedzi można upatrywać w tym, że muzyka jest powszechnie rozumiana jako jedna z naszych najbardziej uniwersalnych i wspólnych ludzkich praktyk czy doświadczeń, często opisywana jako zdolna do przekraczania barier i łączenia ludzi bez względu na to, jak różne są ich przeżycia czy pochodzenie. Ze względu na swoją niematerialność i osadzenie w konkretnym miejscu i czasie jako ekspresyjna forma sztuki muzyka jest więc „wyjątkowa” na tle innych form artystycznego wyrazu. Z tego więc powodu tym bardziej uwypuklony wydaje się ten rozstrzał pomiędzy cierpiącymi (a nawet umierającymi) muzykami, gdyż zajmują się oni tworzeniem czegoś, co tak wiele ludzi kocha i uważa za wyjątkowe. Pozostaje więc mieć nadzieję, że nadchodzą lepsze czasy dla zdrowia psychicznego muzyków, a poświęcenie temu tematowi książki Gross i Musgrave’a to na pewno pozytywny prognostyk na początek tej długiej drogi.
