Listy, których nikt jeszcze nie widział i kalejdoskop gwiazd na Festiwalu Beethovenowskim

Krystian Zimerman, Anne Sofie Mutter, Steven Isserlis, Marek Bracha, Jacek Kaspszyk, Andrzej Kosendiak, Anna Duczmal-Mróz, Łukasz Borowicz, Bartosz Michałowski, Krzysztof Książek, Szymon Nehring, orkiestry z Wrocławia (NFM), Katowic (NOSPR), Warszawy (Filharmonia Narodowa). To nie wszyscy, lista najlepszych nazw instytucji, zespołów oraz nazwisk z każdego pokolenia jest w tym roku długa i imponująca.

Kinga A. Wojciechowska: Będzie jak w filmie Alfreda Hitchcocka – najpierw wybuchnie pożar, a potem napięcie będzie już tylko rosło. Festiwale w Polsce mają światowy poziom, także za sprawą naszych artystów. Przykładem kolejny, już 22. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, który w tym roku odbędzie się od 16 do 30 marca 2018 r.

Uwaga na wstępie: bilety świetnie się sprzedają, więc lepiej zaopatrzyć się już teraz.

A jest w czym wybierać w tym roku, choć zdecydowanie lepiej nastawić się na dwutygodniowe święto muzyki i żadnego wydarzenia nie odpuszczać. Bogaty program Elżbieta Penderecka, dyrektor generalna Festiwalu tłumaczy przede wszystkim szeregiem rocznic. Postanowiła wszystkie uczcić podczas tegorocznej edycji. Zaczynając od 100-lecia niepodległości Polski i 100-lecia niepodległości Estonii, przez rocznice urodzin: setna – Bernsteina, 85. – śp. Henryka Mikołaja Góreckiego, 85. – Krzysztofa Pendereckiego. Czy 120. – George’a Gershwina. I jeszcze kilka, jak choćby stulecie podpisania porozumienia o stosunkach polsko-izraelskich. Penderecka przypomniała, że Polska była pierwszym krajem, który uznał niepodległość państwa Izrael. – Dlatego hasłem tegorocznego festiwalu jest „Beethoven i wielkie rocznice” – podsumowała dyrektor generalna.

Imponujący program tegorocznej edycji jest efektem wieloletnich starań. – 22 lata czekałam na przyjazd Krystiana Zimermana – deklarowała Elżbieta Penderecka. – Czekałam cierpliwie i co roku pisałam do niego, czy rozważy udział w Festiwalu. Miałam szczęście, bo II Symfonię „The Age of Anxiety” pianista grał pod batutą Bernsteina i to wielokrotnie. Przyjeżdża do nas aż na dwa koncerty, w piątek i w sobotę. Jedzie potem dalej z tym utworem na tournée. Festiwal otwieramy więc koncertem z naszym wielkim pianistą, który niezbyt często przyjeżdża do Polski. W ten sposób uczcimy też 85-lecie urodzin kompozytora.

Niedzielny koncert to także gratka. Na przyjazd Anne Sofie Mutter Elżbieta Penderecka czekała dziewięć lat. Niemiecka skrzypaczka zagra 18 marca w Warszawie, koncert D-dur Ludwiga van Beethovena. Wystąpi też w Krakowie na koncercie urodzinowym Krzysztofa Pendereckiego, gdzie zagra głównie jego kompozycje, które dla niej napisał i jej dedykował. Do Krakowa zapraszamy więc serdecznie, bo zapowiada się koncert wzruszeń.

PROGRAM WYDARZEŃ W WARSZAWIE TUTAJ

Nie zabraknie oczywiście stałego bywalca Festiwalu Beethovenowskiego, Rudolfa Buchbindera. 19 marca w ramach swojego recitalu w Filharmonii Narodowej wykona utwory Mozarta, Schuberta i Beethovena.

Organizatorzy na festiwalu pochwalą się podopiecznymi Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena. Łukasz Kurpiński i Szymon Nehring właśnie występują w Carnegie Hall, a już niebawem pojawią się w Warszawie na Festiwalu. Będzie także Krzysztof Książek – rozpocznie festiwal występem w Krakowie.

Ale Festiwal to przede wszystkim czas odkrywania artystów spoza naszego podwórka. Będą goście z Izraela, Armenii, Estonii, Stanów Zjednoczonych, Chin. Warto przejrzeć program i wcześniej zapoznać się z sylwetkami artystów.

Świetne wykonania będzie można usłyszeć nie tylko w Warszawie, ale i w innych miastach. W tym roku Festiwal migruje do Gdańska, Katowic, Krakowa, Lublina, Radomia, Szczecina, Wrocławia i Zabrza.

WYDARZENIA POZA WARSZAWĄ BĘDĄ OPISYWANE TUTAJ

Festiwal to nie tylko wykonawcy ale i niecodzienne utwory. Repertuarowo dwa tygodnie także będą bardzo zróżnicowane, a Elżbieta Penderecka zwraca uwagę szczególnie na rzadko wykonywaną operę „Kościej Nieśmiertelny” Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Opisanych jest kilka wykonań z początku XX wieku, potem pojedyncze prezentacje w Barcelonie, w Londynie. Później może z jedno w latach 90. XX wieku i w XXI wieku – jedno wykonanie koncertowe. – Ale w Polsce nigdy – podkreśla dyrektor generalna i dodaje, że orkiestrę poprowadzi Łukasz Borowicz, znany nam jako tropiciel i odkrywca zapomnianych utworów i kompozytorów. Wystąpią soliści teatru maryjskiego w Rosji. Będzie to wykonanie koncertowe. Datę zanotujcie: 23 marca, piątek, Filharmonia Narodowa.

W kontekście stulecia niepodległości Polski na pewno ważne będą „Widma” Stanisława Moniuszki. Wykona je Wrocławska Orkiestra Barokowa, jeden z najlepszych zespołów muzyki dawnej w Polsce, pod batutą Andrzeja Kosendiaka, dyrektora Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu. Wśród solistów m.in. Natalia Rubiś, aktualnie podopieczna Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena i studentka w Yale, Szymon Komasa, Maciej Gorczyczyński czy Jerzy Butryn.

Kontekstów i pretekstów jest wiele:

A to jeden z najciekawszych obecnych wiolonczelistów Steven Isserlis, 25 marca wykona z Junge Deutsche Philharmonie pod batutą Davida Afkhama utwory Oliviera Messiaena, Henri’ego Dutilleux („Tout un monde lointain”, dedykowany Mścisławowi Rostropowiczowi) i Hectora Berlioza.

A to Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus, założona i do dziś prowadzona przez Agnieszkę Duczmal, obchodzi 50 lat istnienia i z tej okazji zespół wystąpi na Zamku Królewskim w Warszawie. Koncert w samo południe, a w programie utwory specjalnie zinstrumentowane na orkiestrę – Sonata księżycowa Beethovena, Kwartet Amerykański Dvorzaka i kwartet smyczkowy Debussy’ego. Dwa ostatnie utwory usłyszymy w instrumentacji Agnieszki Duczmal z okazji 50 lecia powstania orkiestry Agnieszki Duczmal. Zespół wystąpi pod batutą Anny Duczmal-Mróz.

Andrzej Giza, dyrektor Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena, podsumowuje festiwal bardzo krótko: – Będzie 13 koncertów symfonicznych, trzy kameralne i dwa recitale pianistyczne. Partnerem głównym jest Lotto, mecenasem – Orlen. Wśród partnerów są Filharmonia Narodowa, Teatr Wielki Opera Narodowa, Galeria Zachęta, Zamek Królewski. Festiwal w tym roku eksperymentuje komunikacyjnie, chcąc nadążyć za czasami, w których żyjemy. Odeszliśmy od drukowania codziennych programów. Na stronie będą omówienia każdego z koncertów. I te materiały będą na zawsze wisieć na naszej stronie – dodaje Giza.

Festiwalowi towarzyszą wydarzenia dodatkowe, jak sympozjum naukowe czy wystawa manuskryptów w Krakowie. Z ciekawostek Elżbieta Penderecka wymienia także wspólny projekt z Aleksandrem Laskowskim, który opracował listy Leonarda Bernsteina i Artura Rodzińskiego, pochodzące ze zbioru syna Ricky’ego Rodzińskiego. Artur miał niezwykłą karierę, był szefem Nowojorskiej Filharmonii, poznawał wielu artystów, a sam Bernstein był jego młodym asystentem, który w tamtych czasach dopiero zaczynał, a w listach skarżył się, że mieszka w suterenie i nie starcza mu do pierwszego. Gdy jednak chory Bruno Walter, dyrygent, oznajmił któregoś dnia, że nie jest w stanie poprowadzić koncertu, Artur Rodziński dał szansę nikomu jeszcze nieznanemu Bersteinowi. Transmisja przez stację CBC sprawiła, że ludzie odkryli nową gwiazdę dyrygentury. Sam Bernstein pisał nie raz, że gdyby nie Rodziński, to długo nie stanąłby na podium Filharmonii Nowojorskiej. – To listy, których nikt do tej pory nie widział – podkreślała Elżbieta Penderecka, ogłaszając przy tej okazji, że Stowarzyszenie zamierza powołać w 2020 roku konkurs dyrygencki im. Artura Rodzińskiego.

Więcej szczegółów, w tym program znajdziecie na stronie festiwalu.