Kobieta, msza i lądowanie na księżycu [BBC Proms 2019]

Promsy to największy brytyjski festiwal muzyczny. Wydarzenie, które zostało zapoczątkowane pod koniec XIX w., zdobyło miliony wielbicieli dzięki regularnym transmisjom radiowym w UK oraz prawie całej Europie. W tym roku znów w Royal Albert Hall w Londynie oraz przed radioodbiornikami możemy słuchać wybitnych orkiestr oraz solistów.

Tegoroczne BBC Proms otworzył występ BBC Symphony Orchestra pod batutą Kariny Canellakis. Po raz pierwszy kobieta dyrygentka rozpoczęła festiwal BBC. Sam koncert też rozpoczął się premierą dzieła kobiety: „Long is the Journey” Zoshy Di Castri. Utwór ten upamiętnił lądowanie człowieka na Księżycu. To zręcznie napisana muzyka, która momentami przypomina filmowe soundtracki. Reszta koncertu była wypełniona słowiańskimi dziełami: „The Golden Spinning Wheel” Antonína Dvořáka oraz „Glagolitic Mass” Leoša Janáčka. Pierwsze z tych dwóch dzieł to poemat symfoniczny oparty na baśni. Utwór ten zabrzmiał w Royal Albert Hall wyraziście. BBC SO grała ekspresyjnie i oddała bogactwo instrumentacji.

Wspaniałym finałem była msza Janáčka. To niezwykła kompozycja, która jest daleka od typowych utworów religijnych. „Glagolitic Mass” to pulsujące rytmami, żywiołowe dzieło, które jest hołdem złożonym kulturze słowiańskiej. Czeski kompozytor napisał je na powiększoną orkiestrę, dużych rozmiarów chór, organy oraz solistów. Dyrygowana przez Karinę Canellakis msza miała w sobie coś hipnotycznego. Spośród solistów największe wrażenie zrobiła Asmik Grigorian.

Wśród licznych koncertów na uwagę zasługują również dwa występy Bavarian Radio Symphony Orchestra. Pod batutą Yannick Nézet‐Séguina muzycy wykonali II Symfonię Beethovena, V Symfonię Szostakowicza, I Symfonię Sibeliusa oraz II Koncert skrzypcowy Prokofiewa i suitę z „Der Rosenkavalier” Straussa. Tym koncertem BRSO udowodnili, że są jedną z najlepszych orkiestr na świecie. Ich brzmienie i ekspresja były niezwykle bogate. Instrumenty smyczkowe czarowały różnorodnością barw, a instrumenty dęte kryształowo czystym dźwiękiem. Nézet‐Séguin dyrygował w sposób emocjonalny, momentami lekki i nieco taneczny. Ma on charyzmę, dzięki której jego koncertu słuchało się z zapartym tchem.

W tym roku jeszcze wiele razy usłyszymy orkiestrę BBC oraz zobaczymy gościnne występy zagranicznych zespołów. BBC Proms to niezwykły festiwal, który sprawia, że muzyka klasyczna staje się bardziej przystępna.

Dr Jacek Kornak