I Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski im. Mieczysława Karłowicza

Czy współczesna muzyka symfoniczna ma dzisiaj rację bytu? Przy zmieniających się w zawrotnym tempie trendach muzycznych i technologii, która pozwala wygenerować pożądane dźwięki, praktycznie bez konieczności wykorzystania orkiestry?

Tak, i właśnie to pokazuje nam finał I Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego im. Mieczysława Karłowicza zorganizowany przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS i filharmonię szczecińską.

Jest to cykliczny konkurs kompozytorski, który odbywa się co dwa lata. Jego celem jest prezentacja twórczości współczesnych kompozytorów, z uwzględnieniem prawykonania finałowych utworów przez Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii w Szczecinie.

Szymon Bywalec – dyrygent, a jednocześnie członek jury, wyjaśnił, że od nadesłanych utworów oczekiwano dojrzałości, ale również nowatorstwa. Samo napisanie utworu na orkiestrę jest dla twórcy bardzo trudnym zadaniem. Kompozytor przygotowuje partyturę – zapis utworu muzycznego, natomiast często trudność stanowi doprowadzenie do jej orkiestrowego wykonania – szczególnie dla młodych twórców. Taką możliwość zaoferowano sześciu finalistom konkursu. Było to również wyzwaniem dla orkiestry Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie. Prawykonanie jest trudnym zadaniem, ponieważ nie ma wypracowanych wcześniej wzorców, na których można by się oprzeć, należy dopiero odgadnąć i odpowiednio zinterpretować zapisane w partyturze intencje autora.

Warto podkreślić, że konkurs był skierowany do kompozytorów z całego świata i nie obowiązywały na nim ograniczenia wieku. Utwory zgłaszane do konkursu musiały być oryginalne, dotychczas niepublikowane i niewykonane. Nie było dozwolone użycie głosów solowych, taśmy lub live electronics.

Jury rozpatrzyło w sumie 176 kompozycji na orkiestrę symfoniczną, o czasie trwania od 9 do 12 minut. Ich twórcy pochodzili z Argentyny, Austrii, Białorusi, Brazylii, Chin, Cypru, Danii, Finlandii, Grecji, Niderlandów, Hiszpanii, Kanady, Korei Południowej, Macedonii, Niemiec, Polski, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii oraz Włoch. Do finału zakwalifikowano sześć kompozycji.

Finał odbył się 19 marca 2021 r. w Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie. Laureatem pierwszej nagrody został urodzony w Barcelonie, ale mieszkający w Los Angeles Tomàs Peire Serrate za utwór „Borealis”. Inspiracją do jego napisania była podziwiana w Laponii zorza polarna. Drugą nagrodę otrzymał koreański kompozytor Choi Jin Seok za utwór „Sunrise in Hyangil Am” („Wschód słońca w Hyangil Am”). Laureatami dwóch trzecich nagród zostali ex aequo Claudio Passilongo za utwór „Symphonic Dystopia” (napisany pod wpływem dystopicznych przemyśleń na temat przytłaczającej obecności technologii w życiu człowieka) oraz Tomasz Szczepanik za utwór „Rumori” (co można przetłumaczyć z włoskiego jako „hałasy”).
Honorowe tytuły finalistów przyznano Adamowi Porębskiemu za utwór „Iluzje” i Andrzejowi Szachowskiemu za utwór „Helix Nebula”. Zarówno Nagrodę Orkiestry, jak i Nagrodę Publiczności (głosowanie odbyło się poprzez esemesy oraz formularz na stronie konkursu) otrzymał Andrzej Szachowski. Helix Nebula to po polsku Mgławica Ślimak – jedna z najbliższych Ziemi mgławic planetarnych, nazywana czasem z uwagi na swój wygląd „Okiem Bożym”. Przyglądając się tytułom można zauważyć, że kompozytorzy w swoich utworach starali się pokazać jakieś zjawisko i przetłumaczyć je na język muzyki.

Presto serdecznie gratuluje finalistom oraz Filharmonii im. M. Karłowicza i Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS za zorganizowanie tak ambitnego przedsięwzięcia!

Karolina Sawicka