"Widma" Moniuszki zabrzmią w Poznaniu

Twórczość Moniuszki pełna jest skarbów wciąż czekających na odkrycie. Jednym z nich jest kantata "Widma" zainspirowana "Dziadami" Mickiewicza. Przypomniało o niej Narodowe Forum Muzyki, które juz w listopadzie zaprezentuje w Teatrze Wielkim w Poznaniu jej wykonanie koncertowe.

Stanisław Moniuszko oparł Widma na słynnych Mickiewiczowskich Dziadach cz. II. Już pierwsze dźwięki kantaty wprowadzają charakterystyczny dla tego dzieła tajemniczy nastrój. Kolejne przynoszą muzyczny obraz znanych z dramatu zjaw – dwojga dzieci lecących do mamy, widma złego pana atakowanego przez kruki i sowy oraz ducha pięknej Zosi.

Niemal zapomniana dziś kantata Widma Moniuszki to utwór, który już krótko po premierze cieszył się dużą popularnością. Dzień po pierwszym publicznym wykonaniu kompozycji w „Dzienniku Warszawskim” pisano, że: „Widma są tym w muzyce, czym Dziady w literaturze”. Oparta na II części Mickiewiczowskich Dziadów kantata to dzieło przepełnione muzyką ludową i wiernie oddające treść literackiego oryginału. Zrządzeniem losu przez lata było w cieniu nieco młodszej kompozycji Moniuszki – Strasznego dworu. Dziś Widma wracają do sal koncertowych, by zachwycać swym oryginalnym brzmieniem. Skąd wzięło się u Moniuszki zainteresowanie Dziadami? Niektórzy badacze sugerują, że nie tylko ze względu na fascynacje twórczością jednego z wieszczów. Ponoć kompozytor miał okazję wziąć udział w pogańskim rytuale zadusznym, a potem zapragnął go wiernie odtworzyć za pomocą muzyki. 
Moniuszko nie był pierwszym kompozytorem, który czerpał inspirację z Dziadów. Uprzedził go niejaki Wojciech Sowiński – twórca, którego dzieła nie przetrwały jednak próby czasu. Stąd też to jednak Moniuszkę uznaje się za autora pierwszej udanej muzycznie interpretacji dzieła Mickiewicza. Później po Dziady sięgnęło jeszcze szesnastu polskich kompozytorów. Sam Moniuszko wracał do tekstu wielkiego polskiego romantyka również w innych kompozycjach, m.in. w Duettino i Pieśni pustelnika. Jednak klimat Mickiewiczowskiego dramatu najpełniej oddają Widma – utwór, którego prawykonanie kompozytor wspominał z dozą właściwego sobie humoru: „W chórze było osób czterdzieści. Śpiewaczkę miałem znakomitą. O barytonie jako o ryczywole zamilknąć wolę”.

Teatr Wielki w Poznaniu
03.11.2019 godz. 18:00

Wykonawcy:

Andrzej Kosendiak – dyrygent, kierownictwo muzyczne
Jarosław Bręk – bas-baryton (Guślarz)
Aldona Bartnik – sopran (Zosia)
Oskar Gomółka - (Aniołek/Staś)
Małgorzata Podzielny – przygotowanie
Jerzy Butryn – bas (Zły Pan)
Bogdan Makal – bas (Starzec)
Mariusz Bonaszewski, Paweł Janyst – aktorzy
Chór NFM
Agnieszka Franków-Żelazny – kierownictwo artystyczne
Wrocławska Orkiestra Barokowa
Jarosław Thiel – kierownictwo artystyczne

Program:

Stanisław Moniuszko Widma (rekonstrukcja oryginalnej partytury Stanisława Moniuszki – Maciej Prochaska)

{info. pras}