Walter Braunfels: "Ptaki" z Opery Narodowej nad Renem [zobacz w Arte TV]

Dwóch przyjaciół próbuje znaleźć sztukę oraz miłość w równie barwnym jak i nierealnym królestwie ptaków. Na pierwszy rzut oka postromantyczna opera Ptaki (Die Vögel) Waltera Braunfelsa spełnia wszelkie kryteria zabawnej historii przygodowej. Nawiązuje jednak także do I Wojny Światowej, przez co osiąga nieoczekiwany głęboki zwrot. Opera Narodowa nad Renem wystawia dzieło po raz pierwszy we Francji. Obecnie możemy zobaczyć je również w Arte TV.

Opera Ptaki – kluczowe dzieło niemieckiego kompozytora Waltera Braunfelsa – ani nie nawiązuje do życia ptaków, ani nie jest przeróbką znanego filmu Hitchcocka, tylko udźwiękowieniem greckiej komedii Arystofanesa.

Walter Braunfels komponował na początku XX wieku, w okresie, kiedy postromantyzm i impresjonizm łączyły się z nową teorią muzyki, neoklasycyzmem i innymi nowymi nurtami. Braunfels postrzegał siebie samego jako następcę późnych romantyków, takich jak Strauss. W III Rzeszy twórczość Braunfelsa padła ofiarą cenzury, ponieważ kompozytor był Żydem. Dzieła Braunfelsa, przez długi czas niemal zapomniane, dziś odzyskują swoją popularność, szczególnie opera Ptaki.

Protagonistami opery są Hoffegut (Bądźdobrejnadziei) i Ratefreund (Przyjacielzagadek). Znużeni towarzystwem ludzi udają się w poszukiwaniu nowych przygód do królestwa ptaków. W królestwie Hoffegut zostaje zwabiony przez słowika, a Ratefreund pada ofiarą ludzkiej zachłanności: przekonuje króla ptaków, dudka, aby zbudował imponujące miasto, sięgające do niebie. W ten sposób dym palonych darów ofiarnych nie docierałby już do bogów, którzy, głodując, musieliby poddać się ptakom. Jednak przejęcie władzy się nie udaje: słychać gniew bogów, którzy wkrótce wypowiadają ptakom wojnę.

Fabuła odzwierciedla sytuację polityczną lat 1913-1919, w których powstała opera. Wojna między ptakami a bogami wynika z chciwości władzy Ratefreunda, a bitwy przedstawione na scenie nawiązują do I Wojny Światowej. Krytyka politycznej próżności jest przedstawiona wyraziście.

Umieszczając Ptaki w swoim programie, Opera Narodowa nad Renem składa dziełu Braunfelsa szczególny hołd: zostanie ono wystawione we Francji po raz pierwszy, ponad sto lat po swojej prapremierze. Inscenizacji podjął się amerykański reżyser Ted Huffman, który ma duże doświadczenie z rzadko i po raz pierwszy wystawianymi dziełami. Dyrygować będzie młody uzbecki dyrygent, Aziz Shokhakimov, który w 2021 roku przejął stanowisko dyrektora muzycznego i artystycznego Orkiestry Filharmonicznej Sztrasburga. W Operze w Sztrasburgu poprowadzi swoją orkiestrę po raz pierwszy.

Nagranie z 27 stycznia 2022 roku w Operze Narodowej nad Renem, w Sztrasburgu