Sto lat Oskar!
Dzisiaj, 22 lutego 2014 roku obchodzimy 200. rocznicę urodzin Oskara Kolberga, wybitnego folklorysty i etnografa o najbogatszym dorobku w dziewiętnastowiecznej Europie – utrwalił, w wydanych za życia 33 tomach monografii regionalnych, wierny obraz polskiej sztuki i kultury ludowej. Uważał on, że zachowanie tradycji, stworzy fundament sprzyjający odrodzeniu Polski.
Henryk Oskar Kolberg stworzył dla nauki i kultury polskiej bezcenny zespół materiałów źródłowych – opracował i realizował wielki program badań folklorystycznych i etnograficznych, pozostawiając nam wielotomowe dzieło Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce oraz ogromne archiwum rękopiśmienne. Dzieło jego przedstawia stan kultury ludowej w XIX wieku z całego terytorium dawnej Rzeczypospolitej, jej zróżnicowanie regionalne i bogactwo. Żaden inny naród europejski nie ma takiego zespołu źródeł z tej epoki, zwłaszcza z zakresu muzyki ludowej, opracowanego według systematycznie realizowanego planu. Dokumentacja zgromadzona przez Oskara Kolberga już od blisko stu pięćdziesięciu lat służy, zgodnie z zamierzeniem autora, przede wszystkim naszej etnografii, folklorystyce i etnomuzykologii.
Urodził się 22 lutego 1814 r. w Przysusze. W latach 1823–1830 był uczniem renomowanego Liceum Warszawskiego, równocześnie uczył się muzyki, m.in. u J. Elsnera. W latach 1835–1836 kontynuował studia muzyczne w Berlinie. Po powrocie do Warszawy, około roku 1839, zaczął zapisywać melodie ludowe, najpierw w okolicach Warszawy, stopniowo poszerzając badania na dalsze regiony. W roku 1865 przedstawił na łamach czasopisma „Biblioteka Warszawska” swój program badań etnograficznych i opracowywania ich wyników w postaci etnograficzno-folklorystycznych monografii regionalnych. Odtąd konsekwentnie realizował tę koncepcję, wydając w latach 1865–1869 trzy tomu Ludu i szukał środków finansowych na druk tomów następnych.
W roku 1871 Kolberg przeniósł się z Warszawy w okolice Krakowa, ponieważ Krakowskie Towarzystwo Naukowe podjęło się współfinansowania Ludu. Zobowiązanie to przejęła w 1873 roku utworzona właśnie Akademia Umiejętności. Kolberg był członkiem Komisji Antropologicznej Akademii i przewodniczącym jej Sekcji Etnologicznej.
Opublikował łącznie 33 tomy Ludu i Obrazów etnograficznych, dwa tomy następne przygotował do druku. Pozostawił ogromny zespół rękopisów, zawierający głównie materiały folklorystyczne i etnograficzne i na ich podstawie wydano drukiem następne monografie. Jego Dzieła wszystkie, wydawane przez Instytut im. Oskara Kolberga w Poznaniu, obejmują także jego dorobek kompozytorski i liczą, jak dotychczas 85 tomów.
Rok Kolberga 2014 ustanowiony został przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 6 grudnia 2013 roku z okazji przypadającej w 2014 roku 200. rocznicy urodzin Oskara Kolberga, wybitnego folklorysty i etnografa. Rocznica obchodzona jest pod auspicjami UNESCO. Obchody Roku Kolberga finansowane są ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Szczegóły dotyczące obchodów Roku Kolberga dostępne są na stronie www.kolberg2014.org.pl.
Biuro Obchodów Roku Kolberga jest prowadzone przez Instytut Muzyki i Tańca.
Program Obchodów realizowany jest we współpracy z Instytutem im. Oskara Kolberga, Forum Muzyki Tradycyjnej, Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, Muzeum Wsi Radomskiej, Polskim Radiem, Stowarzyszeniem Twórców Ludowych, Instytutem Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Związkiem Kompozytorów Polskich, Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, Narodowym Instytutem Fryderyka Chopina oraz Narodowym Instytutem Audiowizualnym.