Operowa Ewangelia
Amerykański kompozytor John Adams nie od dziś należy do grona najbardziej kontrowersyjnych twórców na świecie. Z pewnością jego opery takie jak „Doctor Atomic” lub „The Death of Klinghoffer” przyczyniły się nie tylko do ugruntowania opinii, iż Adams to wybitny Amerykański kompozytor, ale także doczepiły mu łatkę operowego skandalisty.
Ostatnio w londyńskiej English National Opera miała miejsce światowa premiera najnowszej opery Adamsa „The Gospel According to the Other Mary”. Libretto w oparciu w teksty biblijne oraz fragmenty z Dorothy Day, Louise Erdrich, Primo Leviego, Rosario Castellanosa, June Jordana, Robena Dario oraz Hildegardy von Bingen przygotował reżyser Peter Sellers.
Opery Johna Adamsa możesz posłuchać w WIMPie. Dyryguje Dudamel:
Wracając do relacji - „The Gospel According to the Other Mary” to dość nietypowa opera. Muzycznie Adams nie buduje tutaj wielkich arii ani dramatycznych duetów, raczej operuje one orkiestrą jak malarz pędzlem, tworząc nastrojowe krajobrazy zbudowane z dźwięków. Dość dużych rozmiarów orkiestra tworzy emocjonalne klimaty często oparte na prostych motywach melodycznych. Sama zaś akcja również nie przypomina typowych dramatów operowych. Tutaj Chrześcijańska mitologia spotyka się z amerykańskim ruchem społecznym walczącym z rasizmem i dyskryminacją. Zatem w jednak strony mamy tutaj biblijne postacie Marii Magdaleny, Marty, Łazarza oraz Jezusa, z drugiej te same postacie są aktywistami ruchu obywatelskiego oporu przeciw rasizmowi. Te dwie nakładające się historie Sellars opowiada z prostotą pełną humanizmu.
Sellars skupia się tutaj na kobietach. Pomimo, że były one wokół Jezusa, w tradycji chrześcijańskiej zajmują dość mało miejsca. W „The Gospel According to the Other Mary” to ich historia może być usłyszana, ale zarazem te same kobiety w XX wieku to wojowniczki o prawa wykluczonych, imigrantów, Afro-Amerykanów oraz bezrobotnych. Dość prosta scenografia może przywoływać zarówno Bliski Wschód jak i południe Stanów Zjednoczonych. Sellars przedstawia tutaj głęboko humanistyczne odczytanie Ewangelii. Jezus i jego uczennice upominali się o wykluczonych i poniżonych, to przesłanie jest wciąż aktualne gdyż wciąż wielu doświadcza ubóstwa, poniżenia i wykluczenia. Rzadko w operze spotykamy tak potężne społeczno-polityczne, ale zarazem po prostu ludzkie przesłanie.
Muzycznie orkiestra English National Opera grała dość dobrze, choć momentami brakło tutaj pewnej wyrazistości brzmienia oraz czystości. Joana Carneiro dyrygowała wyraziście i z dużą dozą liryzmu. Spośród obsady na szczególną uwagę zasługuje Patricia Bardon jako Maria Magdalena. Jej głos był lekki i odznaczał się piękną barwą. Meredith Arwady jako Martha śpiewała mocno i dramatycznie, z pewnością jej głos był najbardziej charakterystyczny w tej operze.
W tym roku Deutsche Grammophon wydało nagranie „The Gospel According to the Other Mary” pod batutą Gustave’a Dudamela z Los Angeles Philharmonic.
Z Londynu dla Presto – Jacek Kornak