Kraków udziela schronienia pisarzowi z Konga, dr Feliksowi Kaputu
Pochodzący z Kongo Felix Kaputu jest specjalistą w dziedzinie afrykanistyki, sztuki i filozofii. Prowadził badania naukowe i wykładał m.in. w USA, Japonii i Belgii. W 2003 roku został stypendystą Fundacji Fulbrighta i University of California. Jest autorem sześciu książek i blisko 60 publikacji.
W maju 2005 r. Kaputu został aresztowany bez nakazu przez Agencję Bezpieczeństwa Narodowego (ANR). Oskarżono go o bycie odpowiedzialnym za ruch secesyjny 20 tys. żołnierzy w prowincji Katanga, przemyt broni i podżeganie do buntu studentów. Według nieoficjalnych informacji miał być skazany na 30 lat więzienia lub śmierć. Dzięki interwencji Amnesty International oraz naciskom mediów i zaprzyjaźnionych naukowców został wypuszczony z więzienia i w 2006 r. wyjechał z kraju na stypendium Scholars at Risk, zmuszony do pozostawienia swojej rodziny, żonę i dzieci. Od lutego jest stypendystą Miasta Kraków w ramach programu ICORN - Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia.
5 lipca w Urzędzie Miasta na zaproszenie przewodniczącej Komisji Kultury Małgorzaty Jantos z krakowskimi radnymi spotkał się dr Felix Kaputu - pochodzący z Kongo pisarz, naukowiec, literaturoznawca, działacz społeczny, stypendysta programu ICORN w Krakowie.
Podczas posiedzenia Komisji Robert Piaskowski – Zastępca Dyrektora ds. Programowych KBF oraz Danuta Glondys – Dyrektor Stowarzyszenia Willa Decjusz, wygłosili prezentację na temat Międzynarodowej Sieci Miast Schronienia (ICORN), w której Miasto Kraków jest członkiem od 2011 roku oferując miejsce spokojnego życia i pracy dla pisarzy prześladowanych we własnych krajach, ze względu na ich twórczość lub aktywność społeczną na rzecz obrony praw człowieka i wolności słowa i ekspresji.
Na spotkaniu przedstawiono sylwetkę szóstego już stypendysty ICORN, Profesora Felixa Kaputu, który korzystając z okazji podziękował Krakowowi za gościnność, ale również wspomniał swoich obawach przed przyjazdem do naszego kraju: „Przez wiele ostatnich lat byłem pielgrzymem i jestem nim nadal. Gdy zmierzałem do Krakowa, w głowie miałem wiele różnych myśli. Myślałem też o historiach o Polsce, które wcześniej słyszałem. Wiedziałem, że jadę do kraju Jana Pawła II, wyjątkowego człowieka swoich czasów, świętego, znanego z niebywałej inteligencji, posługiwania się wieloma językami, listów papieskich oraz książek, które będą kształtować świat przez wiele stuleci… Mówiono mi jednak, że Jan Paweł II był naprawdę wyjątkowym człowiekiem i wyjątkiem w swoim kraju, ponieważ większość jego rodaków miała nie być tak gościnna i radosna jak on… Mówiono mi wiele rzeczy.” Na szczęście, doświadczenia Kaputu w Krakowie zniwelowały te obawy, wręcz jedynym zmartwieniem Kaputu obecnie jest to że… przytyje. „Praca, jedzenie, rozmowy, odpoczynek, podróżowanie po Polsce i poza jej granice jak do tej pory wypełniają cały mój czas. Moja lodówka jest pełna przeróżnych potraw: barszczu białego i innych zup, pierogów oraz innych dań. Ten przystanek w długiej pielgrzymce okazał się bardzo dobry dla tego pielgrzyma.”
Przemawiając bezpośrednio do zgromadzonych, Kaputu powiedział: „Jestem bardzo wdzięczny za goszczenie mnie w Krakowie i za to, że przez rok mogę czuć się jego mieszkańcem. Gratuluję Wam Waszej miłości do kultury, sztuki i intelektualnej polemiki z całym światem! Gratuluję stworzenia miejsc, które przyciągają coraz więcej artystów i intelektualistów z całego świata.”
Doceniając istotną rolę Krakowa, jako miasta otwartego, które stymuluje rozwijanie połączeń pomiędzy literaturą a prawami człowieka, z sali padły pytania dotyczące konieczności rozwoju sieci ICORN w kraju i na świecie: „Każde miasto zainteresowane zainicjowaniem programu ICORN w Polsce lub w Europie Środkowo-Wschodniej może liczyć na nasze wsparcie. Współpracowaliśmy z Miastem Wrocław, które obecnie czeka na pierwszego pisarza w ramach programu rezydencjalnego ICORN. Kraków również zainicjował rozmowy z innymi polskimi miastami, w tym m.in. z Gdańskiem. Obsługa programu wymaga zasobów ludzkich i finansowych oraz silnego zaplecza instytucjonalnego – w Krakowie na szczęście mamy Willę Decjusza - instytucję, która od lat się zajmuje rezydencjami i sprawami praw człowieka” – mówi Robert Piaskowski.
Kilka godzin po posiedzeniu Komisji, Krakowskie Biuro Festiwalowe oraz Willa Decjusza otrzymały informację, że Instytut Szwedzki dofinansuje wspólnie złożony, międzynarodowy projekt, “Anchoring ICORN in the Baltic Sea Region - Navigating new possibilities for freedom of speech”, który skupi 5 partnerów z 3 krajów, w tym Szwecję (Izba Wolności Słowa - Det fria Ordes Hus), Ukrainę (Stowarzyszenie Przemysłu Kulturalnego - The Cultural Industries Association oraz Forum Wydawnicze - The Publishers’ Forum) i Polskę (Krakowskie Biuro Festiwalowe oraz Willa Decjusza).
Projekt wart ok. 60 000 EUR pomoże stworzyć podstawy pod długotrwałą współpracę - zarówno pomiędzy tymi trzema krajami, jak i współpracę międzynarodową, wspomagając działania Krakowa w promocji Sieci w Polsce i zagranicą. Poprzez organizacje spotkań eksperckich, konferencji międzynarodowej dotyczącej tematyki praw człowieka oraz krajowych warsztatów dla innych organizacji/miast aplikujących do sieci ICORN, miasta będą mogły podzielić się doświadczeniem, przyczynić się do tworzenia i rozwijania nowych sposobów integracji społeczności na poziomie miejskim oraz utworzyć kompendium specjalistycznej wiedzy jak promować prawa człowieka, bezpieczeństwo i demokrację oraz integrację imigrantów i uchodźców poprzez kulturę.
Całość przemówienia Felixa Kaputu można znaleźć TUTAJ.
Felix Kaputu jest stypendystą Miasta Kraków w ramach programu ICORN - Międzynarodowej Sieci Miast Uchodźstwa. Koordynatorem programu ICORN w Krakowie jest Krakowskie Biuro Festiwalowe, a operatorem programu jest Willa Decjusza.