Koncert w setną rocznicę śmierci Władysława Żeleńskiego w Filharmonii Krakowskiej
W piątek 26 lutego 2021 roku o godz. 19.30 w odnowionej sali koncertowej Filharmonii Krakowskiej przy ulicy Zwierzynieckiej odbędzie się koncert oratoryjny zorganizowany z okazji setnej rocznicy śmierci Władysława Żeleńskiego. Orkiestrę i Chór Filharmonii poprowadzi Sebastian Perłowski, w charakterze solistów wystąpią pianista Piotr Sałajczyk oraz Magdalena Drozd – sopran.
Urodzony w 1837 roku w podkrakowskich Grodkowicach Żeleński, od dziewiątego roku życia kształcił się w zakresie gry na fortepianie, podstaw harmonii i kompozycji. Następnie, niezależnie od zdobywanego wykształcenia filozoficznego, uczył się gry organowej, kontrapunktu i harmonii w Instytucie Muzyki Kościelnej Józefa Kreičiego, by ostatecznie wyjechać do Paryża podejmując studia w dziedzinie kompozycji w Konserwatorium Paryskim i prywatnie u Bertolda Damckego. Po powrocie do kraju, jako profesor harmonii w Instytucie Muzycznym w Warszawie oraz dyrektor artystyczny Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, osobiście wpłynął na urzeczywistnienie idei powstania Konserwatorium Krakowskiego w 1887 roku, w którym następnie wychowywał młodsze pokolenia muzyków. Czterdziestoletnia „era Żeleńskiego” w Krakowie to okres, podczas którego w znaczący sposób wpływał na krzewienie polskiej kultury muzycznej w oczekiwaniu na odzyskanie przez Polskę niepodległości. Zmarł 23 stycznia 1921 roku – dwa lata po tym szczęsnym wydarzeniu i spoczął na Cmentarzu Rakowickim.
Twórczość kompozytorska Żeleńskiego obejmuje 4 opery, blisko 100 pieśni solowych, 2 duety wokalne, 19 dzieł na orkiestrę , kantaty , utwory chóralne i kameralne , liczne preludia i fugi na organy oraz jeden Koncert fortepianowy Es-dur, który za sprawą Piotra Sałajczyka zaprezentowany zostanie krakowskiej publiczności . Pianista, będący laureatem Fryderyka oraz nagrody Orfeusz „za wybitne kreacje wykonawcze muzyki polskiej”, w 2018 roku podjął się rejestracji wszystkich dzieł Żeleńskiego przeznaczonych na fortepian, w tym prezentowanego podczas wieczoru Koncertu. W programie znalazły się ponadto Dźwięki żałobne, Andante z I Symfonii , Psalm 46 do słów parafrazy Jana Kochanowskiego oraz Śpiew aniołów na sopran, chór żeński i orkiestrę.
Dzięki uprzejmości państwa Marty i Ireneusza Trybulców, w małym foyer Filharmonii Krakowskiej zaprezentowana zostanie wystawa pamiątek po kompozytorze. Wśród eksponowanych przedmiotów znajdą się między innymi rękopisy Un Songe – Allegro fantastique op. 15 na fortepian, pieśni Śliczny chłopiec do słów Bohdana Zaleskiego i Wierzba do słów Kazimierza Tetmajera, autograf cyklu pieśni Królodworski rękopism oprawiony i ofiarowany nieznanej damie – miłości z czasów studiów w Pradze oraz kartka pocztowa z fotografią Żeleńskiego, adresowana do hrabiny Antoniowej Potockiej z Olszy pod Krakowem. Wystawa prezentowana będzie jedynie w dniu koncertu.
Dzień po koncercie w Sali przy Zwierzynieckiej, 27 lutego br. o godz. 18.00 w ramach serii #feelharmonia w playkrakow zaprezentowany zostanie koncert kameralny w wykonaniu kwartetu w składzie: Paweł Nyklewicz – obój, Paweł Stawarski – skrzypce, Błażej Michna – altówka oraz Franciszek Pall – wiolonczela, któremu towarzyszy wykład dra Wojciecha Marchwicy pt. Gwiazda wieczoru – obój! W niedzielę natomiast, 28 lutego br. o godz. 18.00 na filharmonicznym kanale youtube, wyemitowany zostanie koncert z nowej serii zatytułowanej „Kameralna scena patriotyczna”, podczas którego w wykonaniu Kwartetu Smyczkowego Filharmoników Krakowskich zabrzmią dwa kwartety Stanisława Moniuszki, zaś Artur Dziurman odczyta wybrane wiersze z okresu Młodej Polski.
{info. pras}