Jak dobrze sfilmować koncert? [„Pastoralna” pod batutą Karajana w Arte TV]

VI Symfonia F-dur op. 68 „Pastoralna” Ludwiga van Beethovena pod batutą słynnego Herberta von Karajana (1908–1989) to nie jeszcze jedno wykonanie słynnego utworu, ale raczej wyznaczające pewne artystyczne standardy przeżycie, które, odpowiednio sfilmowane, z czasem tylko zyskuje na historycznej wartości.

Można by zadać sobie pytanie, co oznacza „odpowiednie” sfilmowanie koncertu. Karajan, po swojej nominacji na stanowisko dyrektora Filharmonii Berlińskiej, pragnął sfilmować wszystkie symfonie Beethovena, jakby przeczuwając, że w ten sposób klasykowi wiedeńskiemu zostanie oddany hołd, zaś spuścizna „berlińczyków” godnie utrwalona. Jednak realizacja filmowa „Pastoralnej”, dokonana przez Hugona Niebelinga, jest czymś daleko więcej niż wyłącznie wartościową dokumentacją koncertu z 23 października 1967 r. i po dziś dzień uznaje się ją za wzorcową. Znajdziemy tu wiele pięknych, wypracowanych i bardzo zróżnicowanych ujęć, co wskazuje na staranność i rozmach realizacyjny produkcji. Widzimy różne perspektywy – zbliżenia na dyrygenta, detaliczną obserwację pracy muzyków, imponujące zdjęcia z góry, które dzięki oświetleniu sprawiają wrażenie jakby przeniesiono je z kina fabularnego. Artystyczny jest także montaż całości, który wiernie podąża za muzyką, wzmagając napięcie lub je uspokajając tam, gdzie czyni to dyrygent. Po raz kolejny potwierdza się przekonanie, że każdy element dodatkowy dla muzyki autonomicznej – czy to choreografia taneczna, czy wizualizacja bądź audiowizualne nagranie wykonania – nie może odwracać od niej uwagi ani jej groteskowo ilustrować, lecz interpretować w sposób niesłychanie profesjonalny i przemyślany. W wypadku realizacji filmowej konieczne są świetne zdjęcia, wielość i zróżnicowanie planów oraz montaż wykonany przez artystę wizualnego obdarzonego wrażliwością muzyczną, a niekiedy i doskonałą znajomością partytury.

(MB)

ZOBACZ:

https://www.arte.tv/pl/videos/094370-006-A/karajan-prowadzi-szosta-symfo...

fot. mat. pras.