20 krajów w 9 dni [rusza II edycja festiwalu Eufonie]
Tegoroczna edycja Festiwalu Eufonie to blisko 640 artystów z 20 państw, 15 koncertów, 8 orkiestr, 3 prapremiery, 7 polskich premier, a to wszystko w zaledwie 9 dni. Od 15 do 23 listopada za sprawą II Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie, stworzonego przez Narodowe Centrum Kultury, przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Warszawa stanie się stolicą muzyki wielu kultur. Wydarzenia festiwalowe, utrzymane w różnej konwencji, stylistyce i nurtach muzycznych odbędą się m.in. w Filharmonii Narodowej, Zamku Królewskim, czy Teatrze Palladium.
– O kulturowym dziedzictwie naszego regionu możemy opowiadać na wiele sposobów. Jednym z nich jest międzynarodowy Festiwal Eufonie, powołany do życia przez Narodowe Centrum Kultury i ministerstwo kultury, który koncentruje się na muzyce Europy Środkowo-Wschodniej. Różnorodna i fascynująca kultura naszych bliższych i dalszych sąsiadów inspiruje do niezwykłych artystycznych, a w tym wypadku – muzycznych spotkań – podkreśla Jarosław Sellin, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Eufonie prezentują muzykę różnych epok i stylów. Oferta programowa jest bogatsza i bardziej różnorodna w porównaniu z pierwszą edycją. Rok temu coś dla siebie znaleźli zarówno miłośnicy muzyki klasycznej, współczesnej jak i elektronicznej. Natomiast w tegorocznym programie organizatorzy wytyczają nowe ścieżki i wzbogacają repertuar o kolejne nurty muzyczne.
– Urozmaicamy ofertę repertuarową, by trafiła do jeszcze szerszego grona odbiorców. Program tegorocznej edycji poszerzymy o muzykę etniczną i dawną, a także spektakle teatralne
i taniec. Pojawią się ciekawe utwory, także niedawno odkryte lub skomponowane specjalnie na Festiwal, oraz wybitni wykonawcy – zapowiada prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury.
Podczas Eufonii usłyszymy muzykę polską i środkowo-europejską w interpretacji wybitnych artystów światowego formatu. Na festiwalowych scenach pojawią się uznani twórcy z naszego regionu, a także soliści i zespoły z innych części świata m.in. Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Luksemburga czy Hiszpanii. Prezentowany w tym roku program umożliwi publiczności nie tylko szersze zapoznanie się z repertuarem i wykonawstwem muzycznym naszych sąsiadów, ale również krajów dotąd nieprezentowanych na Festiwalu: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Gruzji, Litwy, Łotwy czy też Mołdawii.
W repertuarze Festiwalu pojawią się perełki muzyki klasycznej w znakomitych wykonaniach solistów i orkiestr symfonicznych. Oprócz Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, Orkiestry Filharmonii Narodowej oraz Sinfonii Varsovii, zaprezentuje się międzynarodowa I, CULTURE Orchestra, zrzeszająca muzyków regionu Europy Środkowo-Wschodniej.
Ważną częścią tegorocznych Eufonii są dzieła zamówione przez Narodowe Centrum Kultury, które będą miały swoje prapremiery podczas Festiwalu: Pieśń o Śmierci – wyjątkowe widowisko na podstawie odnalezionego przez prof. Wiesława Wydrę tekstu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, przygotowane specjalnie na Eufonie przez Adama Struga z zespołem Monodia Polska oraz aktora Jana Frycza, czy performance Zaklęcia, stworzony przez kompozytorkę muzyki elektronicznej Aleksandrę Bilińską, wokalistkę Weronikę Grozdew-Kołacińską i choreografa Jacka Przybyłowicza. Autorskimi interpretacjami dzieł Wojciecha Kilara, pod wymownym tytułem Conversations with Wojciech Kilar, z pewnością zaskoczy nas Francesco Tristano – zafascynowany elektroniką kompozytor i wirtuoz fortepianu, który uwodzi publiczność swoimi performance’ami muzycznymi, łączącymi pozornie przeciwne style.
Na jednej ze scen Eufonii wystąpi też niezrównany amerykański klarnecista David Krakauer, znany na całym świecie z wykonań muzyki klezmerskiej, oraz Orkiestra Klezmerska Teatru Sejneńskiego. Z orkiestrą Filharmonii Narodowej kompozycje Dymitra Szostakowicza i Mieczysława Wajnberga zagra jako solista Gidon Kremer. Usłyszymy też polskie prawykonania kompozycji m.in. Arvo Pärta.
Muzyka elektroniczna wciąż pozostaje jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się gatunków muzyki współczesnej, zarówno w swojej akademickiej, jak i klubowej odsłonie. Dlatego też, podążając za ubiegłoroczną edycją Festiwalu, podczas Eufonii nie mogło zabraknąć elektroniki w jej rozmaitych formach, reprezentowanych przez czołowych przedstawicieli nowej elektroniki z Ukrainy czy litewski zespół performatywny Synaesthesis.
Jednym z ważnych wątków tegorocznej odsłony Festiwalu jest 450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej, która stała się inspiracją do wystawienia koncertowej wersji opery Leonarda Vinci – Gismondo, re di Polonia w znakomitym wykonaniu czołowych solistów oraz niezastąpionej {oh!} Orkiestry Historycznej, w wyjątkowej scenerii Zamku Królewskiego w Warszawie. Gismondo, re di Polonia, której akcja toczy się w Warszawie, to jedna z nielicznych oper XVIII w. wykorzystująca historię dalekiej dla Włochów Rzeczypospolitej, a tytułowy Gismondo to Zygmunt II August.
Festiwal zainauguruje NOSPR pod dyrekcją Rossena Gergova z udziałem Davida Krakauera oraz kompozytora muzyki współczesnej Mathew Rosenbluma. Artyści zaprezentują trzy różne utwory, trzy odsłony złożonej kultury Europy Środkowo-Wschodniej. A wielkim finałem Eufonii będzie Polskie Requiem Krzysztofa Pendereckiego w wykonaniu Sinfonii Varsovii pod batutą Zsolta Nagy, chóru Filharmonii Narodowej oraz znakomitych solistów: Anny Radziejewskiej, Iwony Hossy, Tomasza Koniecznego i Rafała Bartmińskiego.
***
15–23 listopada 2019 r., Warszawa
PROGRAM FESTIWALU
15 listopada (piątek), godz. 19:30 – Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa
Josef Suk (1874–1935): Scherzo fantastyczne (Fantastické scherzo) g-moll op. 25 na orkiestrę (1902–1903)
Mathew Rosenblum (ur. 1954): Lament / Sabat czarownic na klarnet solo i orkiestrę (2017)
Witold Lutosławski (1913–1994): III Symfonia (1983)
David Krakauer – klarnet
Mathew Rosenblum – elektronika
Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia
Rossen Gergov – dyrygent
15 listopada (piątek), godz. 22:00 – Filharmonia Narodowa, foyer Sali Kameralnej
Zaklęcia** (2019) – performance z udziałem wokalistki, tancerzy i muzyki elektronicznej
Aleksandra Bilińska – muzyka elektroniczna
Weronika Grozdew-Kołacińska – śpiew
Jacek Przybyłowicz – choreografia
16 listopada (sobota), godz. 17:00 – Bazylika Archikatedralna Św. Jana Chrzciciela
Erkki-Sven Tüür (ur. 1959): Wieczorna pieśń wędrowca* (Rändaja õhtulaul) na chór mieszany do tekstu Ernsta Enno (2001)
Paweł Łukaszewski (ur. 1968): Corpus Christi responsoria na chór a cappella (2018)
Paweł Łukaszewski: Popule meus* na chór mieszany a cappella (2019)
Arvo Pärt (ur. 1935): Virgencita* na chór mieszany a cappella (2012)
Arvo Pärt: Kleine Litanei* na chór mieszany a cappella (2015)
Arvo Pärt: I usłyszałem głos…* (Ja ma kuulsinhääle…) na chór mieszany a cappella (2017)
Collegium Musicale
Endrik Üksvärav – dyrygent
16 listopada (sobota), godz. 19:30 – Teatr Palladium
W programie m.in.:
David Krakauer: Keepers of the Flame, The New Year After, Love Song for Lemberg, Romanian Wine Cellar
David Krakauer – klarnet
Orkiestra Klezmerska Teatru Sejneńskiego
16 listopada (sobota), godz. 22:00 – Teatr Palladium
Nowa muzyka elektroniczna z Ukrainy
Vakula
Voin Oruwu
Zavoloka
17 listopada (niedziela), godz. 17:00 – Teatr Palladium
Before, between and after* (Przed, pomiędzy i potem) – projekt audiowizualny poświęcony odzyskaniu niepodległości Litwy w roku 1990
Projekt wykorzystuje utwory muzyczne:
Dominykas Digimas: Another Point of View oraz Walking through three points
Julius Aglinskas: Being (Observing) oraz Between the Silence
Jagoda Szmytka: Greetings From a Dopplegaenger
Piotr Bednarczyk: Connected
Synaesthesis Contemporary Music Ensemble
17 listopada (niedziela), godz. 19:30 – Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa
Valentin Silvestrov (ur. 1937): Hymn – 2001 na orkiestrę smyczkową (2001)
Giya Kancheli (ur. 1935): A Little Daneliade na skrzypce, fortepian i smyczki (2000)
Andrzej Panufnik (1914–1991): Koncert wiolonczelowy (1991)
Pēteris Vasks (ur. 1946): Musica dolorosa na orkiestrę smyczkową (1983)
Béla Bartók (1881–1945): Divertimento na orkiestrę smyczkową (1939)
Narek Hakhnazaryan – wiolonczela
AUKSO – Orkiestra Kameralna Miasta Tychy
Marek Moś – dyrygent
17 listopada (niedziela), godz. 22:00 – Teatr Palladium
Francesco Tristano: Conversations with Wojciech Kilar**
W autorskiej interpretacji muzyki Wojciecha Kilara w opracowaniu na fortepian i elektronikę zabrzmią m.in. tematy z filmów:
Dracula, Portret Damy, Pianista, Trędowata, Pan Tadeusz, Dziewiąta brama oraz fragmenty utworów Orawa i Exodus.
Francesco Tristano – fortepian i elektronika
18 listopada (poniedziałek), godz. 19:30 – Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II, Sala Rotunda
Pieśni o śmierci** – spektakl na podstawie odnalezionego przez prof. Wiesława Wydrę tekstu Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią w połączeniu z szesnastowiecznymi pieśniami o śmierci.
Jan Frycz – monodram
Adam Strug, Monodia Polska – pieśni
19 listopada (wtorek), godz. 19:30 – Filharmonia Narodowa, Sala Kameralna
Ľubica Čekovská (ur. 1975): A Midsummer Quartet* (2019)
Béla Bartók (1881–1945): IV Kwartet smyczkowy (1928)
Leoš Janáček (1854–1928): II Kwartet smyczkowy „Listy intymne” („Listy důvěrné”, 1928)
Kwartet im. Pavla Haasa
20 listopada (środa), godz. 19:30 – Zamek Królewski, Sala Wielka (Balowa)
Leonardo Vinci (ok. 1696–1730): Gismondo, re di Polonia (ok. 1726–1727) – opera w trzech aktach, wersja koncertowa
Max Emanuel Cenčić – Gismondo / Zygmunt
Nian Wang – Ottone / Otto
Suzanne Jerosme – Cunegunda / Kunegunda
Aleksandra Kubas-Kruk – Primislao / Przemysław
Jake Arditti – Ernesto / Ernest
Dilyara Idrisowa – Giuditta / Judyta
Nicholas Tamagna – Ermanno / Herman
{oh!} Orkiestra Historyczna
Martyna Pastuszka – kierownictwo muzyczne
21 listopada (czwartek), godz. 19:30 – Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa
Grażyna Bacewicz (1909–1969): Uwertura na orkiestrę (1943)
Peter Eötvös (ur. 1944): II Koncert skrzypcowy „DoReMi” (2011–2012; 2013)
Stanisław Moniuszko (1819–1872): Uwertura fantastyczna „Bajka” na orkiestrę (1847–1848)
Antonín Dvořak (1841–1904): VII Symfonia d-moll op.70 (1885)
Leticia Moreno – skrzypce
I, CULTURE Orchestra
Marta Gardolińska – dyrygent
Koncert współorganizowany przez Instytut Adama Mickiewicza i Narodowe Centrum Kultury
22 listopada (piątek), godz. 19:30 – Filharmonia Narodowa, Sala Koncertowa
Mieczysław Wajnberg (1919–1996): I Sinfonietta op. 41 (1948)
Mieczysław Wajnberg: Koncert skrzypcowy op. 67 (1960)
Dymitr Szostakowicz (1906–1975): VI Symfonia h-moll op. 54 (1939)
Gidon Kremer – skrzypce
Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej
Gabriel Chmura – dyrygent
Koncert współorganizowany przez Filharmonię Narodową i Narodowe Centrum Kultury
22 listopada (piątek), godz. 22:00 – Klub Hybrydy
Pacora Trio
W programie m.in.: Perplex, Ftošek, Vandrovau b´, Išla sova, Vyriastol mi, Jazero s trojlístkom, Fresh, Neznáma, Staré dievky
Sokół Orchestra
W programie m.in.: Navia, Pośrataj Boże, Świętojański sen, Oj chmielu chmielu, Sokolo Kolo, Lirnik, Slavic Soul, Tcherga, Ulietaj na krilah vietra, Slavonica
23 listopada (sobota), godz. 19:30 – Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego
Krzysztof Penderecki (ur. 1933): Polskie Requiem na cztery głosy solowe, dwa chóry mieszane i orkiestrę (1980–2005)
Iwona Hossa – sopran
Anna Radziejewska – alt
Rafał Bartmiński – tenor
Tomasz Konieczny – bas
Chór Filharmonii Narodowej
Orkiestra Sinfonia Varsovia
Zsolt Nagy – dyrygent
* prawykonanie polskie
** prapremiera, zamówienie Narodowego Centrum Kultury
{info. pras}