EnergaCAMERIMAGE 2020 – podsumowanie festiwalu według redakcji Presto Filmowego
Ubiegłoroczny festiwal EnergaCAMERIMAGE z konieczności musiał się odbyć online – i mimo wszystko szkoda. Bo choć dzięki temu mogli w nim uczestniczyć kinomani z różnych obszarów geograficznych, to przecież nigdzie nie doceni się sztuki operatorskiej tak jak na sali kinowej.
Maja Baczyńska: Trudno ukryć żal, że Konkurs Wideoklipów nie mógł być w tym roku wyświetlony na dużym ekranie – bo choć teledyski zwykle są przeznaczone do dystrybucji na kanałach YouTube, to przecież możliwość przyjrzenia się ich walorom wizualnym w kinie jak dotąd była nie do przecenienia. Mimo to przynajmniej kilka produkcji należy tu szczególnie docenić, a wśród nich nagrodzony za zdjęcia klip do piosenki „You'e Born” Aigela (zdjęcia: Andrey Nikolaev, reżyseria: Andžejs Gavrišs), teledyski do: „Show Me Love” Alicii Keys (zdjęcia: Ryan Marie Helfant, reżyseria: Cara Stricker), „Hayah” Neumodela ft. Kiddy Smile (zdjęcia: Benoit Soler, reżyseria: Axel Morin) i „Goliath” Woodkida (zdjęcia: Kasper Tuxen, reżyseria: Yoann Lemoine) oraz, oczywiście, zwycięskie dzieło Polaków, czyli „Feeling Exactly” Bassa Astrala x Igo (zdjęcia: Mikołaj Syguda, reżyseria: Krzysztof Grajper).
Cieszy także Złota Żaba w Konkursie Długometrażowych Filmów Dokumentalnych dla polskiego dokumentu „Wieloryb z Lorino” ze zdjęciami Piotra Bernasia i w reżyserii Macieja Cuskego. O tym wnikliwym i bardzo szczerym portrecie mieszkańców syberyjskich rubieży mieliśmy przyjemność rozmawiać z reżyserem tutaj jeszcze przy okazji jego sukcesów na Krakowskim Festiwalu Filmowym:
Jednocześnie w tej samej kategorii, ale za najlepszy dokument fabularyzowany, nagrodę otrzymał „499” (zdjęcia: Alejandro Mejia, reżyseria: Rodrigo Reyes). Z kolei w Konkursie Krótkometrażowych Filmów Dokumentalnych wygrał dokument „A Horse Has More Blood Than a Human” (zdjęcia: Mehdi Azadi, reżyseria: Abolfazl Talooni), który nas dogłębnie poruszył z uwagi na odwagę i zarazem empatię, z jaką reżyser przedstawił swoich bohaterów mieszkających w miasteczku pełnym przemytników. W tej samej kategorii wyróżnienie specjalne otrzymał „Blood Ride” (zdjęcia: David Bolen, Jon Kasbe, reżyseria: Jon Kasbe). Jednak i tak najmocniej kibicowaliśmy filmowi „25 lat niewinności. Sprawa Tomka Komendy” ze zdjęciami Bartłomieja Kaczmarka i w reżyserii Jana Holoubka, który został tym razem uznany za najlepszy debiut reżyserski w Konkursie Debiutów Reżyserskich pod patronatem Stowarzyszenia Filmowców Polskich – ta opowieść trzyma w napięciu od pierwszej do ostatniej minuty i choć mrozi krew w żyłach, to przecież jest prawdziwa, o czym więcej przeczytacie tutaj:
https://prestoportal.pl/zwroccie-mi-moja-godnosc-25-lat-niewinnosci-sprawa-tomka-komendy
Paweł Stroiński: Jedyny zarzut, który miałbym do festiwalu EnergaCAMERIMAGE, to zupełnie nieintuicyjna aplikacja obsługująca filmowe seanse. Jednak należy się cieszyć, że tak ważny festiwal się odbył.
W ramach festiwalu obejrzałem dwa filmy: pierwszym z nich był dramat wojenny „Mosquito” w reżyserii João Nuno Pinto, gdzie operatorem obrazu był Adolpho Veloso. Opowiada on historię młodego, siedemnastoletniego Zachariasa, który podczas pierwszej wojny światowej trafia na front wschodnioafrykański i próbuje trafić do swojego oddziału w Mozambiku. Perypetie zmuszają go do konfrontacji z własnym podejściem do tubylców. Film jest bardzo ciekawy, czasem prowokacyjny, zwłaszcza w nieco niestety przydługim wątku w tubylczej wiosce, w którym reżyser dokonał odwrócenia typowej sytuacji białego kolonizatora: tym razem to on pracuje dla kobiet jako swoisty niewolnik. Film zadaje pytanie, czy bohaterowi uda się ocalić, a może nawet odnaleźć, własne człowieczeństwo. Jest interesujący także dlatego, że opowiadana w nim historia, jak mówił po filmie sam reżyser, jest osadzona w powszechnie mało znanym kontekście historycznym.
Drugim filmem był czeski dramat „Słudzy” dotyczący historii czeskiego Kościoła w czasach komunistycznych. Dzieło reżysera Ivana Ostrochovskiego i operatora obrazu Juraja Chlpíka zostało zrealizowane w czerni i bieli, co dodaje jeszcze nastroju. Z tego powodu częściowo może się kojarzyć z polskimi filmami Pawła Pawlikowskiego, ponieważ twórcy (o co niestety nie zostali potem zapytani) wykorzystali format 4:3. Refleksyjny dramat łączył ze sobą wątek kryminalny (film zaczyna się od widoku zwłok zostawionych pod jednym z praskich mostów) i obyczajowo-religijny. Dylemat moralny został przedstawiony przez twórców w sposób klarowny. Czerń i biel nie tylko dodają filmowi stylu, lecz także współtworzą poważny, refleksyjny klimat opowiadanej historii i pozwalają widzowi odkryć być może nieznany mu wątek skomplikowanej historii komunistycznej Europy Środkowej.
Anna Józefiak: Wszystkim widzom tegorocznej edycji festiwalu EnergaCAMERIMAGE brakowało z pewnością nie tylko pokazów na dużym ekranie, lecz także bezpośrednich spotkań z twórcami. Namiastką tradycyjnych konferencji prasowych czy spotkań po seansach były rozmowy transmitowane bezpośrednio w sieci, możliwe do odtworzenia przez kilka następnych dni. Dzięki temu mogliśmy uczestniczyć w spotkaniu z Viggo Mortensenem (którego film „Jeszcze jest czas” niestety nie był prezentowany publiczności), Chrisem Doylem czy Vittoriem Storaro.
Filmem, który zwrócił moją szczególną uwagę, był nakręcony w pięknych australijskich plenerach dramat „High Ground” w reżyserii Stephena Johnsona, z urokliwymi zdjęciami Andrew Commisa i z ciekawą rolą Simona Bakera. Brutalny konflikt między rdzennymi mieszkańcami kontynentu a kolonizatorami został zestawiony z niezmienną i potężną przyrodą, która niezależnie od tego, kto zamieszkuje leśne czy skaliste tereny, trwa nieustannie, będąc świadkiem okrucieństw, ale i usilnych starań o pokój i odkupienie.
Ciekawie ujęta została historia drewnianego pajaca, który pragnął zostać chłopcem. Mowa oczywiście o filmie „Pinokio” w reżyserii Mattea Garronego i ze zdjęciami Nicolaja Brüela. Najnowsza adaptacja baśni Carla Collodiego przybrała tu dość naturalistyczną, niekiedy budzącą dreszczyk grozy formę, zbliżoną bardziej do historii braci Grimmów niż do znanej nam wizji Disneya. Operowanie barwami i światłocieniem sprawiło, że obrazy w „Pinokiu” robiły duże wrażenie, zaś animacja postaci chłopca z drewna zasłużyła na uznanie. Warto wspomnieć również o obsadzie, w której znalazł się Roberto Benigni – odtwórca roli Pinokia w filmie z 2002 r., a w filmie Garronego występujący jako Gepetto.
Nie mogę pominąć najoryginalniejszej polskiej produkcji ostatnich lat, którą jest „Magnezja” w reżyserii Macieja Bochniaka. Zaskakujący dobór aktorów, zwroty akcji, nienachalny humor i czerpanie garściami z tradycji kina (westerny, Tarantino) to składniki, które pozwoliły twórcom zrealizować film angażujący uwagę widza, wciągający w akcję i wprawiający w zdumienie. Dla mnie to powiew świeżości w rodzimej kinematografii.
https://prestoportal.pl/magnetyczna-magnezja
Ważnym punktem każdej edycji festiwalu był coroczny market branżowy, na którym mogliśmy się zapoznać z najnowszymi technologiami rejestracji obrazu. Z uwagi na formułę festiwalu również ten element programu został przeniesiony do sieci. Dużym zaskoczeniem była dla mnie internetowa wersja tego przedsięwzięcia, wykonana w formie wirtualnego spaceru po stoiskach rozstawionych we wnętrzach Centrum Kulturalno-Kongresowego Jordanki.
Laureatów 28. edycji Międzynarodowego Festiwalu EnergaCAMERIMAGE poznaliśmy 20 listopada 2020 r. podczas gali zamknięcia, która odbyła się – podobnie jak cały festiwal – w formule online.
KONKURS GŁÓWNY
Złota Żaba: „Nomadland” (zdj. Joshua James Richards, reż. Chloé Zhao)
Srebrna Żaba: „Helene” (zdj. Rauno Ronkainen, reż. Antti J. Jokinen)
Brązowa Żaba: „Pinokio” (zdj. Nicolaj Brüel, reż. Matteo Garrone)
NAGRODA FIPRESCI
Nagroda Międzynarodowego Jury Krytyków FIPRESCI dla reżysera najlepszego filmu z Konkursu Głównego – ze szczególnym uwzględnieniem roli zdjęć filmowych: „Nomadland” (zdj. Joshua James Richards, reż. Chloé Zhao).
KONKURS FILMÓW POLSKICH
Najlepszy Film Polski: „Zieja” (zdj. Witold Płóciennik, reż. Robert Gliński)
KONKURS ETIUD STUDENCKICH
Nagroda Studencka im. Lászlo Kovácsa – Złota Kijanka: „A Rodeo Film” (zdj. Erin G. Wesley, reż. Darius D. Dawson, szkoła: American Film Institute Conservatory)
Srebrna Kijanka: „Stratum Deep” (zdj. Nathalie Pitters, reż. Lian Meng Rose, szkoła: National Film and Television School NFTS
Brązowa Kijanka: „Sukienka” (zdj. Konrad Bloch, reż. Tadeusz Łysiak, szkoła: Warszawska Szkoła Filmowa)
KONKURS DŁUGOMETRAŻOWYCH FILMÓW DOKUMENTALNYCH
Złota Żaba – za najlepszy film dokumentalny: „Wieloryb z Lorino” (zdj. Piotr Bernaś, reż. Maciej Cuske)
Złota Żaba – za najlepszy dokument fabularyzowany: „499” (zdj. Alejandro Mejia, reż. Rodrigo Reyes)
KONKURS KRÓTKOMETRAŻOWYCH FILMÓW DOKUMENTALNYCH
Złota Żaba – Grand Prix: „A Horse Has More Blood Than a Human” (zdj. Mehdi Azadi, reż. Abolfazl Talooni)
Wyróżnienie specjalne: „Blood Ride” (zdj. David Bolen, Jon Kasbe, reż. Jon Kasbe)
KONKURS DEBIUTÓW REŻYSERSKICH
pod patronatem Stowarzyszenia Filmowców Polskich
Najlepszy debiut reżyserski: „25 lat niewinności” (zdj. Bartłomiej Kaczmarek, reż. Jan Holoubek)
KONKURS DEBIUTÓW OPERATORSKICH
pod patronatem Stowarzyszenia Filmowców Polskich
Najlepszy debiut operatorski: „My dwie” (zdj. Aurélien Marra, reż. Filippo Meneghetti)
KONKURS WIDEOKLIPÓW
Najlepszy wideoklip: Bass Astral x Igo „Feeling Exactly” (zdj. Mikołaj Syguda, reż. Krzysztof Grajper)
Najlepsze zdjęcia w wideoklipie: Aigel „You're born” (zdj. Andrey Nikolaev, reż. Andžejs Gavrišs)
FIRST LOOK – KONKURS PILOTÓW SERIALI TELEWIZYJNYCH
Najlepszy pilot: „Hunters: W brzuchu wieloryba” (zdj. Frederick Elmes, reż. Alfonso Gomez-Rejon)
KONKURS SPOTÓW REKLAMOWYCH „FUNDUSZE EUROPEJSKIE W KADRZE”
Organizowany we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego
SPOT REKLAMOWY O TEMATYCE FUNDUSZY EUROPEJSKICH (DO 45 SEKUND)
Nagroda Główna: Kujawsko-Pomorski Fundusz Rozwoju sp. z o.o. „KPFR – duże wsparcie dla małych firm”
Wyróżnienie: Departament Programów Ponadregionalnych (DPP), Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) „Cash Life Balans”
SPOT REKLAMOWY O TEMATYCE FUNDUSZY EUROPEJSKICH (DO 3 MINUT)
Nagroda Główna: Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie „Matka, kijek i szmatka"
Wyróżnienie: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego „Podkarpackie to Ty. Fenomen ludzi. Fenomen miejsca”
SPOT REKLAMOWY O TEMATYCE COVID-19
Nagroda Główna: Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie „Pandemia COVID-19 to fakt. Fundusze Europejskie wspierają walkę służby zdrowia ze skutkami epidemii”
Mamy nadzieję, że kolejna edycja Międzynarodowego Festiwalu EnergaCAMERIMAGE odbędzie się już w normalnych warunkach, w bliskości z dużym ekranem, twórcami i innymi uczestnikami filmowego święta.
(red. A.J.)