Wystawa „Otto Piene. Gwiazdy” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu
Ogromne kolorowe rzeźby powietrzne Długie gwiazdy i hipnotyzująca instalacja świetlna Praska przestrzeń światła wypełnią przestrzeń Pawilonu Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej. To pierwsza w Polsce indywidualna wystawa prac Ottona Piene, niemiecko-amerykańskiego artysty multimedialnego, jednego z założycieli „grupy” ZERO.
Piene łączył sztukę awangardową z najnowocześniejszą techniką. Ze światła, powietrza i ruchu tworzył uniwersalne dzieła, którym znaczenie nadawali sami widzowie – wypełniając je swoimi emocjami i doświadczeniami. Ożywiał instalacje, aby ruchem i kolorem kreować świat oparty na empatii i równości.
Otto Piene i Heinz Mack w 1958 r. założyli słynną „grupę” ZERO, do której wkrótce dołączył Günther Uecker (z twórczością tego artysty publiczność Pawilonu Czterech Kopuł miała okazję zapoznać się w 2020/2021 roku). Awangardowe działania tej grupy przyjaciół ogłosiły „godzinę zero” i dały nowy początek sztuce współczesnej po II wojnie światowej. ZERO szybko stało się ruchem międzynarodowym, znanym również poza Europą, redefiniując powojenny świat sztuki i otwierając go na niekonwencjonalne techniki. Piene pracował w ramach ZERO nie tylko jako artysta plastyk, ale także jako filozof, który opracowywał podstawy teoretyczne działania tego ruchu.
Piene zrezygnował z tradycyjnego malarstwa, aby tworzyć swoje dzieła ze światła, ognia i ruchu. Pracując jako profesor na uniwersytetach artystycznych w Stanach Zjednoczonych, wielokrotnie, wykorzystując najnowsze osiągnięcia technologii, organizował we współpracy z innymi artystami i naukowcami wielkoskalowe, multimedialne, plenerowe performanse. W ich trakcie ogromne rzeźby powietrzne wypełniały niebo, a zgromadzona publiczność, próbując uchwycić nadmuchiwane, częściowo wypełnione helem obiekty, stawała się integralną i być może najważniejszą częścią tych prac.
Żywiołom światła, powietrza i ognia Otto Piene poświęcił swoje życie, używając ich konsekwentnie jako środków ekspresji. Jego twórczość obejmuje obrazy dymne, rzeźby kinetyczne, obiekty ceramiczne, instalacje czy interwencje w architekturę. Najbardziej znane instalacje Piene to rzeźby powietrzne (tzw. Inflatables) i prace w formie baletu świetlnego (tzw. Light Ballet)
– tłumaczy Iwona D. Bigos, kuratorka wystawy.
Do tych pierwszych należy złożona z ogromnych elementów praca Długie gwiazdy (Langen Stars, 2014). Gwiazdy pod wpływem napompowywania lub upuszczania powietrza unoszą się i zapadają, poruszając się w hipnotyzującym rytmie. Sprawiają wrażenie niemal żywych istot, wciągając odbiorcę i tworząc wyjątkową interakcję między nim a dziełem. Swoją uniwersalną formą opartą na podstawowych kolorach, kształtach i ruchu przekraczają różnice kulturowe, stając się zrozumiałe dla każdego.
Druga z prezentowanych prac – Praska przestrzeń światła (Light Room Praque, 2002/2017) – to efemeryczny balet świetlny poszerzający granicę klasycznej rzeźby. Ta wieloczęściowa instalacja składa się ze świetlistych punktów i kształtów wyłaniających się z ciemności, obracających się i poruszających we wszystkich kierunkach. Instalacja Ottona Piene zamienia przestrzeń w prawdziwy spektakl świetlny, w którym ludzkie zmysły zanurzają się w kosmicznym świecie.
Wystawa „Otto Piene. Gwiazdy” powstała we współpracy ze Stowarzyszeniem ZERO foundation w Düsseldorfie.
Patronat honorowy nad wystawą objął Konsulat Generalny Niemiec we Wrocławiu.
Czas trwania wystawy: 22 stycznia – 25 czerwca 2023
Kuratorka wystawy: Iwona D. Bigos
Wydarzenia towarzyszące wystawie „Otto Piene. Gwiazdy”:
4.02, g. 11:00 – Kolorowe gwiazdy
Warsztaty plastyczno-ruchowe dla dzieci w wieku 6–10 lat, prowadzenie Barbara Przerwa
4.02, g. 14:00 – Tańczące rzeźby
Warsztaty dla rodzin z dziećmi ze spektrum autyzmu, prowadzenie Agata Iżykowska-Uszczyk
4.02, g. 16:00 – Zatrzymać powietrze
Warsztaty dla dorosłych z tłumaczeniem na PJM, prowadzenie Barbara Przerwa, przekład Elżbieta Resler
4.02, g.18:00 – Wdech, wydech
Warsztaty tańca intuicyjnego dla dorosłych, prowadzenie Barbara Przerwa
7.02, g. 14:00 – Dmuchawce, latawce, wiatr
Warsztaty dla osób z niepełnosprawnością wzroku, prowadzenie Agata Iżykowska-Uszczyk
11.02, g. 16:00 – Od „Zera” do gwiazd
Wykład Adama Pacholaka
25.02, g. 12:30 – W świecie ruchomych gwiazd
Warsztaty w języku ukraińskim dla rodzin z dziećmi, prowadzenie Evelina Kachynska
4.03, g. 16:00 – Sztuka kinetyczna
Wykład Agaty Iżykowskiej-Uszczyk
11.03, g. 11:00 – Głęboki wydech
Warsztaty dla dzieci w wieku 10–15 lat, prowadzenie Maciej Makosch
4.04, g. 14:00 – Sztuka w ruchu
Warsztaty dla osób z niepełnosprawnością wzroku, prowadzenie Agata Iżykowska-Uszczyk
15.04, g. 16:00 – Grupa ZERO
Wykład Nicole Ullrich w języku angielskim
15.04, g. 16:00 – Świetlisty balet
Warsztaty dla dorosłych z tłumaczeniem na PJM, prowadzenie Barbara Przerwa, przekład Elżbieta Resler
15.04, g. 18:00 – Nieoczekiwane efekty fascynacji rytmem
Warsztaty tańca intuicyjnego dla dorosłych, prowadzenie Barbara Przerwa
20.05, g. 16:00 – Koledzy: Yves Klein, Franc Mack i Günther Uecker
Wykład Iwony D. Bigos
3.06, g. 14:00 – Balet świetlny
Warsztaty dla rodzin z dziećmi ze spektrum autyzmu, prowadzenie Agata Iżykowska-Uszczyk