"Pasja wg św. Łukasza" Krzysztofa Pendereckiego w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej "Eufonie"
W ramach 7. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo – Wschodniej Eufonie zostanie wykonana Pasja według świętego Łukasza. Jedno z najważniejszych dzieł w dorobku Krzysztofa Pendereckiego, zaliczane do najdonioślejszych dokonań polskiej muzyki XX wieku. Cykl realizacji w 2025 roku i w pierwszej połowie roku 2026 rozpoczną koncerty w Filharmonii Narodowej - 28 listopada 2025 roku o godz. 19.30 i dzień później w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach o godz. 18.00.
Dzieło zatytułowane w pełnym brzmieniu Passio et Mors Domini Nostri Jesu Christi secundum Lucam powstało w latach 1962 – 1965 na zamówienie rozgłośni Westdeutscher Rundfunk z okazji 700-lecia katedry w Münster, a jego premiera zbiegła się z rocznicą 1000-lecia chrztu Polski. Pierwsze wykonanie utworu w Polsce miało miejsce 22 kwietnia 1966 roku za sprawą Orkiestry i Chóru Filharmonii Krakowskiej pod batutą Henryka Czyża oraz wybitnych solistów – Stefanii Woytowicz, Andrzeja Hiolskiego, Bernarda Ładysza oraz Leszka Herdegena jako ewangelisty. Wydarzenie powtórzone zostało 10 czerwca 1966 roku na dziedzińcu wawelskim. O zainteresowaniu słuchaczy Pasją według świętego Łukasza pisał w 1966 roku Adam Walaciński na łamach „Dziennika Polskiego”: Rzecz to doprawdy bez precedensu, biorąc pod uwagę, że to nie koncert laureatów Konkursu Chopinowskiego, lecz muzyka współczesna. (…) Orkiestra i chóry PFK wywiązały się z trudnego i odpowiedzialnego zadania na piątkę. Później, nadal pod szyldem Filharmonii Krakowskiej, ale już z inną obsadą solistyczną i dyrygencką wykonano dzieło niemal czterdziestokrotnie, rozsławiając twórczość wybitnego polskiego kompozytora w kraju i poza jego granicami.
Epokowe, harmonijnie dzieło łączy awangardowe środki muzyczne z wielką tradycją dawnych oratoriów pasyjnych, zwłaszcza pasji Bacha – do którego aluzją jest także motyw dźwiękowy B-A-C-H zawarty w jednej z podstawowych serii dwunastotonowych dzieła. Znaczenie i prawdziwą wielkość Pasji Łukaszowej doceniła i wciąż docenia publiczność całego świata – to jeden z najczęściej wykonywanych utworów.
Najbliższe prezentacje utworu – 28 i 29 listopada br. – poprowadzi Maciej Tworek, naturalny spadkobierca Krzysztofa Pendereckiego, współpracujący przez wiele lat z kompozytorem i prowadzący jego dzieła z niespotykanym wręcz znawstwem partytur, niejednokrotnie przekazując batutę kompozytorowi w trakcie wieczoru koncertowego. Wystąpią Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej, a także Chór Chłopięcy i Chór Dziewczęcy oraz Ukraiński Chór Dziecięcy Filharmonii Krakowskiej, a ponadto Chór Polskiego Radia – Lusławice. W partiach solowych usłyszymy sopranistkę Iwonę Hossę, barytona Mariusza Godlewskiego i Artura Jandę śpiewającego basem. W postać ewangelisty wcieli się Krzysztof Gosztyła.
Wykonania w Filharmonii Narodowej oraz Lusławicach rozpoczynają cykl kilku prezentacji Pasji według świętego Łukasza Krzysztofa Pendereckiego zaplanowanych w 81. sezonie artystycznym Filharmonii Krakowskiej. Kolejne wykonanie już 7 grudnia 2025 w Dębicy – miejscu urodzenia kompozytora, a następne – 27 i 28 marca 2026 roku w Filharmonii Krakowskiej w ramach prologu VIII edycji Festiwalu Szymanowski / Polska / Świat i 3 kwietnia 2026 w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie w ramach Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena.
