Opery na pandemię
Przedstawienie operowe może być niezapomnianym przeżyciem artystycznym. Obecnie wciąż nie wiadomo, kiedy w Wielkiej Brytanii będziemy mogli obejrzeć operę na scenie, zatem warto sięgnąć po ostatnie nagrania. Wprawdzie nic nie dorówna muzyce wykonywanej na żywo, to jednak dobre nagrania mogą przybliżyć nam emocje i piękno, do którego chwilowo nie jest możliwy.
Z pewnością nagraniem, którego nie można przegapić, jest „Simon Boccanegra” z zeszłorocznego Festiwalu w Salzburgu. Przyznam, że dzieło to nigdy nie należało do moich ulubionych oper Verdiego. Pierwotna jego wersja, pochodząca z 1857 r., nie cieszyła się zbytnią popularnością. Kompozytor z pomocą Arrigo Boito zrewidował „Boccanegrę” w 1881 r. i tę wersję prezentuje najnowsze DVD z Salzburga. Produkcja Andreasa Kriegenburga subtelnie uwspółcześnia operę Verdiego. Boccanegra jest tutaj politykiem opozycji, która w pewnym momencie przejmuje władzę. Dla Kriegenburga „Simon Boccanegra” to uniwersalna przypowieść o władzy, która zmienia, a na koniec niszczy ludzi na szczytach. Thor stworzył elegancką, modernistyczną scenografię, która dzięki prostocie, szarości staje się świetnym tłem dla dramatu Verdiego. Orkiestrę Wiedeńskich Filharmoników niezwykle mocno, mięsiście poprowadził Valery Gergiev. Luca Salsi stworzył poruszający i niezwykle bogaty wokalnie obraz tragicznego bohatera, zniszczonego przez politykę. Dream team solistów tworzą Marina Rebeka, René Pape, Charles Castronovo, André Heyboer, Antonio Di Matteo i Long Long.
Simon Boccanegra, Giuseppe Verdi, Wiener Philharmoniker, Valery Gergiev; Unitel 2020
Thomas Larcher to obecnie jeden z najbardziej rozchwytywanych współczesnych kompozytorów. Kompozycje u niego zamawiają m.in. Vienna Radio Symphony Orchestra oraz San Francisco Symphony Orchestra. Niedawno premierę na festiwalu w Bregenz miała jego pierwsza opera „Das Jagdgewehr”. Właśnie ukazało się nagranie DVD tego przedstawienia. Dzieło to jest oparte na japońskiej powieści „Ryōjū” autorstwa Yasushiego Inouego. To poruszający rodzinny dramat. Opera utrzymana jest w oryginalnej estetyce. Historia nie jest nazbyt dramatyczna, za to urzeka poetyckością. Została opowiedziana z różnych punktów widzenia. Ta narracyjna wielogłosowość jest przedstawiona w bogactwie partytury Larchera oraz finezyjnych liniach wokalnych. Muzyka Larchera jest unikatowo nastrojowa, ma coś z uroku impresjonistycznych obrazów. Reżyser Karl Markovics w swojej produkcji oddaje japońską poetykę poprzez minimalistyczne aktorstwo i subtelne wizualizacje. Jako soliści występują: Robin Tritschler, Andrè Schuen, Sarah Aristidou, Giulia Peri, Olivia Vermeulen i Schola Heidelberg. Zespołem Ensemble Modern dyryguje Michael Boder.
Das Jagdgewehr, Thomas Larcher; Ensemble Modern, Michael Boder; Unitel 2020
Każdy meloman zapewne zna nazwisko Nikołaj Rimski-Korsakow. Niewielu jednak słyszało jego operę „Nieśmiertelny Kościej” (1902). Jest okazja, by zapoznać się z tym dziełem dzięki albumowi wydanemu ostatnio przez Melody. Jest to zrekonstruowane nagranie pochodzące z 1949 r. Jako soliści występują: Pavel Pontriagin, Natalya Rozhdestvenskaya, Lyudmila Legostayeva, Pavel Lisitsian, Konstantin Poliaev. Jest to zestaw najwybitniejszych rosyjskich śpiewaków tamtej epoki. Przedstawiają oni wspaniały popis klasycznej rosyjskiej szkoły wokalnej opartej na mocnym, dramatycznym śpiewie. Chórem i Orkiestrą Moskiewskiego Radia dyryguje Samuił Samosud. To późne dzieło Rimskiego-Korsakowa tętni słowiańskimi rytmami. W pięknej, melodyjnej muzyce jest pewna naiwność, ale zarazem, co poprzez wyraziste dyrygowanie podkreśla Samosud, nie brakuje tu mroku. Przyznam, że po raz pierwszy zetknąłem się z tą operą, a teraz nie mogę przestać jej słuchać.
„Kashchei, The Immortal”, Nikolai Rimsky-Korsakov; Moscow Radio Chorus & Orchestra, Samuil Samosud, Melody 2019
Dr Jacek Kornak