Mozart kontra Chopin
Chopin czy Mozart, który jest jej bliższy? Odpowiedź poznałam w trakcie koncertu toruńskiej pianistki, Dominiki Eski.
Tego wieczoru artystka zaprezentowała dzieła dwóch ambasadorów muzyki - odwaga w przełamywaniu stereotypów pozwoliła im nieść ciężar swych czasów i doprowadzić na szczyt muzykę epoki. Chopinowskie kompozycje są kwintesencją i syntezą stylu romantycznego - nostalgiczne, liryczne, pełne opalizujących ornamentów oraz potężnego ładunku emocjonalnego - doskonale oddają charakter ówczesnej twórczości i ducha XIX w. Wszystkie dzieła Chopina nawiązują w twórczy sposób do rodzimej, polskiej muzyki. Są przekaźnikiem wartości, którym Chopin był wierny - wymagają od pianisty niebotycznych umiejętności technicznych i dojrzałości emocjonalnej. Dzieła mistrza cechuje nierzadko swoista zwiewność, wytworna elegancja i ujmujący kunszt. Idiom wirtuozowski, tak mocno uwydatniony w jego twórczości, jest wyzwaniem dla wszystkich muzyków na całym świecie.
- Wybrałam Chopina - mówi Dominika Eska - ponieważ jest bliski mojej osobowości i wrażliwości. Uczyłam się u wybitnych Chopinistów i zaczynałam swą prawdziwą przygodę z muzyką od Chopina. Natomiast Mozarta wybrałam ze względu na studia, które odbyłam w Austrii - odkryłam tam Mozarta, dzięki swemu mentorowi i nauczycielowi. Zestawiłam tych dwóch kompozytorów, ponieważ Chopin bardzo cenił Mozarta i inspirował się nim. Śpiewność i dźwięk to główne cechy łączące styl obu mistrzów. Zarówno Mozarta jak i Chopina śpiewamy palcami, obaj są bardzo wokalni, ich muzykę po prostu się śpiewa - dodała artystka.
- Z szacunkiem dla stylu i zamierzeń kompozytora, zawsze trzeba oddać siebie w interpretacji – podkreśla, i dodaje - trzeba odkryć swoją osobowość, pokazać swoje emocje, bazując oczywiście na zapisie nutowym. Zawsze jednak należy włączyć swoją inwencję twórczą i dokonać interpretacji tego, co jest pomiędzy nutami – zauważa pianistka.
Zagrałam dziś również swoje własne kompozycje z mojej płyty oraz całkiem nowy utwór – „Dotyk Anioła”. Można powiedzieć, że jest to taka filmowa muzyka, którą tworzę od około 10 lat.
Gdy półmrok zasnuł twarze słuchaczy, ze sceny bił jaśniejący blask - bynajmniej nie za sprawą mocnych świateł lecz siły promieniowania muzyki. Usłyszeliśmy Sonatę C-dur W.A. Mozarta oraz szereg miniaturowych pereł muzycznych F. Chopina. Mazurki, polonez, etiudy wydobyte spod wprawnych dłoni artystki zachwycały klarownym dźwiękiem, ultra przejrzystym brzmieniem oraz lekkością. Dominika Eska słynie z mocnego uderzenia, dlatego Chopin w jej interpretacji miał zdecydowany charakter - był stanowczy, konsekwentny i pełen Kojarzyły się z folkową grą barw, której koloryt jest niecodziennym zestawieniem niuansów i odcieni.
Mozart lśnił wirtuozerią - bardziej przekonywujący i prawdziwy, skłaniał wręcz do wyobrażeń o bigoteryjnym świecie wiedeńskiego mistrza, gdzie wszystko mieniło się sztucznością i było przyprószone jaśminowym pudrem.
Jedna ze słuchaczek podsumowała - Pani Dominika ma mocne uderzenie. Zdziwiło mnie, że Chopin grany przez kobietę nie jest delikatny i poetycki, tylko pełen temperamentu. Mazurki jednak były świetne, podobało mi się, że artystka miała odwagę, by wykonać też własne kompozycje.
Za oknem zimowa aura otulająca bielą gotyckie mury. A my szukający choć chwili wytchnienia i rozkoszy dla ucha, podziwialiśmy jak dyskurs między dwoma gigantami, przeobraża się w pełen harmonii, śpiewny dialog, ludzi do granic rozmiłowanych w muzyce.
Toruń, Dwór Artusa, 18 stycznia 2013 r., godz. 19:00
Anna Świerzyńska
zdj. Ryszard Szczepankiewicz